ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
த்ருதீயோ(அ)த்⁴யாய:அஷ்டமம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
தத்³வா ஏதத³க்ஷரம் கா³ர்க்³யத்³ருஷ்டம் த்³ரஷ்ட்ரஶ்ருதம் ஶ்ரோத்ரமதம் மந்த்ரவிஜ்ஞாதம் விஜ்ஞாத்ரு நாந்யத³தோ(அ)ஸ்தி த்³ரஷ்ட்ரு நாந்யத³தோ(அ)ஸ்தி ஶ்ரோத்ரு நாந்யத³தோ(அ)ஸ்தி மந்த்ரு நாந்யத³தோ(அ)ஸ்தி விஜ்ஞாத்ரேதஸ்மிந்நு க²ல்வக்ஷரே கா³ர்க்³யாகாஶ ஓதஶ்ச ப்ரோதஶ்சேதி ॥ 11 ॥
தத்³வா ஏதத³க்ஷரம் கா³ர்கி³ அத்³ருஷ்டம் , ந கேநசித்³த்³ருஷ்டம் , அவிஷயத்வாத் ஸ்வயம் து த்³ரஷ்ட்ரு த்³ருஷ்டிஸ்வரூபத்வாத் । ததா² அஶ்ருதம் ஶ்ரோத்ராவிஷயத்வாத் , ஸ்வயம் ஶ்ரோத்ரு ஶ்ருதிஸ்வரூபத்வாத் । ததா² அமதம் மநஸோ(அ)விஷயத்வாத் ஸ்வயம் மந்த்ரு மதிஸ்வரூபத்வாத் । ததா² அவிஜ்ஞாதம் பு³த்³தே⁴ரவிஷயத்வாத் , ஸ்வயம் விஜ்ஞாத்ரு விஜ்ஞாநஸ்வரூபத்வாத் । கிம் ச நாந்யத் அத: அஸ்மாத³க்ஷராத் அஸ்தி — நாஸ்தி கிஞ்சித்³த்³ரஷ்ட்ரு த³ர்ஶநக்ரியாகர்த்ரு ; ஏததே³வாக்ஷரம் த³ர்ஶநக்ரியாகர்த்ரு ஸர்வத்ர । ததா² நாந்யத³தோ(அ)ஸ்தி ஶ்ரோத்ரு ; ததே³வாக்ஷரம் ஶ்ரோத்ரு ஸர்வத்ர । நாந்யத³தோ(அ)ஸ்தி மந்த்ரு ; ததே³வாக்ஷரம் மந்த்ரு ஸர்வத்ர ஸர்வமநோத்³வாரேண । நாந்யத³தோ(அ)ஸ்தி விஜ்ஞாத்ரு விஜ்ஞாநக்ரியாகர்த்ரு, ததே³வாக்ஷரம் ஸர்வபு³த்³தி⁴த்³வாரேண விஜ்ஞாநக்ரியாகர்த்ரு, நாசேதநம் ப்ரதா⁴நம் அந்யத்³வா । ஏதஸ்மிந்நு க²ல்வக்ஷரே கா³ர்க்³யாகாஶ ஓதஶ்ச ப்ரோதஶ்சேதி । யதே³வ ஸாக்ஷாத³பரோக்ஷாத்³ப்³ரஹ்ம, ய ஆத்மா ஸர்வாந்தர: அஶநாயாதி³ஸம்ஸாரத⁴ர்மாதீத:, யஸ்மிந்நாகாஶ ஓதஶ்ச ப்ரோதஶ்ச — ஏஷா பரா காஷ்டா², ஏஷா பரா க³தி:, ஏதத்பரம் ப்³ரஹ்ம, ஏதத்ப்ருதி²வ்யாதே³ராகாஶாந்தஸ்ய ஸத்யஸ்ய ஸத்யம் ॥

இதஶ்சாக்ஷரஸ்ய நாசேதநத்வமித்யாஹ —

கிஞ்சேதி ।

நாஸ்தீத்யந்வயப்ரத³ர்ஶநம் ।

அதோ(அ)ந்யதி³தி விஶேஷணஸித்³த⁴மர்த²மாஹ —

ஏததி³தி ।

அந்யத்³வா பூர்வோக்தமவ்யாக்ருதாதி³ப்ருதி²வ்யந்தம் நிக³மநவாக்யமுதா³ஹ்ருத்ய தஸ்ய தாத்பர்யமாஹ —

ஏதஸ்மிந்நிதி ।

பரா காஷ்டா² பரம் பர்யவஸாநம் நாஸ்மாது³பரிஷ்டாத³தி⁴ஷ்டா²நம் கிஞ்சித³ஸ்தீத்யர்த²: ।

தஸ்யைவ பரமபுருஷார்த²த்வமாஹ —

ஏஷேதி ।

‘புருஷாந்ந பரம் கிஞ்சித்ஸா காஷ்டா² ஸா பரா க³தி:’(க. உ. 1 । 3 । 11) இதி ஹி ஶ்ருத்யந்தரம் ।

ப்³ரஹ்மாஸ்மாத³க்ஷராத³ந்யத³ஸ்தீதி சேந்நேத்யாஹ —

ஏததி³தி ।

நநு சதுர்தே² ஸத்யஸ்ய ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம வ்யாக்²யாதமக்ஷரம் து நைவமிதி சேத்தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

ஏதத்ப்ருதி²வ்யாதே³ரிதி ॥11॥