బృహదారణ్యకోపనిషద్భాష్యమ్
చతుర్థోఽధ్యాయఃద్వితీయం బ్రాహ్మణమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (బృహదారణ్యక)
 
ఇన్ధో హ వై నామైష యోఽయం దక్షిణేఽక్షన్పురుషస్తం వా ఎతమిన్ధం సన్తమిన్ద్ర ఇత్యాచక్షతే పరోక్షేణైవ పరోక్షప్రియా ఇవ హి దేవాః ప్రత్యక్షద్విషః ॥ ౨ ॥
ఇన్ధో హ వై నామ । ఇన్ధ ఇత్యేవంనామా, యః చక్షుర్వై బ్రహ్మేతి పురోక్త ఆదిత్యాన్తర్గతః పురుషః స ఎషః, యోఽయం దక్షిణే అక్షన్ అక్షణి విశేషేణ వ్యవస్థితః — స చ సత్యనామా ; తం వై ఎతం పురుషమ్ , దీప్తిగుణత్వాత్ ప్రత్యక్షం నామ అస్య ఇన్ధ ఇతి, తమ్ ఇన్ధం సన్తమ్ ఇన్ద్ర ఇత్యాచక్షతే పరోక్షేణ । యస్మాత్పరోక్షప్రియా ఇవ హి దేవాః ప్రత్యక్షద్విషః ప్రత్యక్షనామగ్రహణం ద్విషన్తి । ఎష త్వం వైశ్వానరమాత్మానం సమ్పన్నోఽసి ॥

విశ్వతైజసప్రాజ్ఞానువాదేన తురీయం బ్రహ్మ దర్శయితుమాదౌ విశ్వమనువదతి —

ఇన్ధ ఇతి ।

కోఽసావిన్ధనామేతి చేత్తమాహ —

యశ్చక్షురితి ।

అధిదైవతం పురుషముక్త్వాఽధ్యాత్మం తం దర్శయతి —

యోఽయమితి ।

తస్య పూర్వస్మిన్నపి బ్రాహ్మణే ప్రస్తుతత్వమాహ —

స చేతి ।

ప్రకృతే పురుషే విదుషాం సమ్మతిమాహ —

తం వా ఎతమితి ।

ఇన్ధత్వం సాధయతి —

దీప్తీతి ।

ప్రత్యక్షస్య పరోక్షేణాఽఽఖ్యానే హేతుమాహ —

యస్మాదితి ॥౨॥