ప్రసంగాదాగతం పరపక్షం నిరాకృత్య శ్రుతివ్యాఖ్యానమేవానువర్తయన్నుత్తరవాక్యతాత్పర్యమాహ —
యథేతి ।
ఎవమాత్మా దేహభేదేఽపి వర్తమానం జన్మ త్యజఞ్జన్మాన్తరం చోపాదదానః కార్యకరణాన్యతిక్రామతీతి శేషః । అతః స్వప్రజాగరితసంచారాద్దేహాద్యతిరేకవదిహలోకపరలోకసంచారోక్త్యాఽపి తదతిరేకస్తస్యోచ్యతేఽనన్తరవాక్యేనేత్యర్థః ।
సంప్రత్యుత్తరం వాక్యం గృహీత్వా వ్యాకరోతి —
స వా ఇత్యాదినా ।
పాప్మశబ్దస్య లక్షణయా తత్కార్యవిషయత్వం దర్శయతి —
పాప్మసమవాయిభిరితి ।
పాప్మశబ్దస్య పాపవాచిత్వేఽపి కార్యసామ్యాద్ధర్మేఽపి వృత్తిం సూచయతి —
ధర్మాధర్మేతి ।
ఉక్తమర్థం దృష్టాన్తత్వేనానువదతి —
యథేతి ।
అవస్థాద్వయసంచారస్య లోకద్వయసంచారం దార్ష్టాన్తికమాహ —
తథేతి ।
ఇహలోకపరలోకానవరతం సంచరతీతి సంబన్ధః ।
సంచరణప్రకారం ప్రకటయతి —
జన్మేతి ।
జన్మనా కార్యకరణయోరుపాదనం మరణేన చ తయోస్త్యాగమవిచ్ఛేదేన లభమానో మోక్షాదర్వాగనవరతం సంచరన్దుఃఖీ భవతీత్యర్థః ।
స వా ఇత్యాదివాక్యతాత్పర్యముపసంహరతి —
తస్మాదితి ।
తచ్ఛబ్దార్థమేవ స్ఫుటయతి —
సంయోగేతి ।
కథమేతావతా తేభ్యోఽన్యత్వం తత్రాఽఽహ —
న హీతి ।
స్వాభావికస్య హి ధర్మస్య సతి స్వభావే కుతః సంయోగవియోగౌ వహ్న్యౌష్ణ్యాదిష్వదర్శనాత్కార్యకరణయోశ్చ సంయోగవిభాగవశాదస్వాభావికత్వే సిద్ధమాత్మనస్తదన్యత్వమిత్యర్థః ॥ ౮ ॥