ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃತೃತೀಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ)
 
ಪ್ರಾಣೇನ ರಕ್ಷನ್ನವರಂ ಕುಲಾಯಂ ಬಹಿಷ್ಕುಲಾಯಾದಮೃತಶ್ಚರಿತ್ವಾ । ಸ ಈಯತೇಽಮೃತೋ ಯತ್ರ ಕಾಮಂ ಹಿರಣ್ಮಯಃ ಪುರುಷ ಏಕಹಂಸಃ ॥ ೧೨ ॥
ತಥಾ ಪ್ರಾಣೇನ ಪಂಚವೃತ್ತಿನಾ, ರಕ್ಷನ್ ಪರಿಪಾಲಯನ್ — ಅನ್ಯಥಾ ಮೃತಭ್ರಾಂತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ , ಅವರಮ್ ನಿಕೃಷ್ಟಮ್ ಅನೇಕಾಶುಚಿಸಂಘಾತತ್ವಾದತ್ಯಂತಬೀಭತ್ಸಮ್ , ಕುಲಾಯಂ ನೀಡಂ ಶರೀರಮ್ , ಸ್ವಯಂ ತು ಬಹಿಸ್ತಸ್ಮಾತ್ಕುಲಾಯಾತ್ , ಚರಿತ್ವಾ — ಯದ್ಯಪಿ ಶರೀರಸ್ಥ ಏವ ಸ್ವಪ್ನಂ ಪಶ್ಯತಿ ತಥಾಪಿ ತತ್ಸಂಬಂಧಾಭಾವಾತ್ ತತ್ಸ್ಥ ಇವ ಆಕಾಶಃ ಬಹಿಶ್ಚರಿತ್ವೇತ್ಯುಚ್ಯತೇ, ಅಮೃತಃ ಸ್ವಯಮಮರಣಧರ್ಮಾ, ಈಯತೇ ಗಚ್ಛತಿ, ಯತ್ರ ಕಾಮಮ್ — ಯತ್ರ ಯತ್ರ ಕಾಮಃ ವಿಷಯೇಷು ಉದ್ಭೂತವೃತ್ತಿರ್ಭವತಿ ತಂ ತಂ ಕಾಮಂ ವಾಸನಾರೂಪೇಣ ಉದ್ಭೂತಂ ಗಚ್ಛತಿ ॥

ತಥಾಶಬ್ದಃ ಸ್ವಪ್ನಗತವಿಶೇಷಸಮುಚ್ಚಯಾರ್ಥಃ । ಕಿಮಿತಿ ಸ್ವಪ್ನೇ ಪ್ರಾಣೇನ ಶರೀರಮಾತ್ಮಾ ಪಾಲಯತಿ ತತ್ರಾಽಽಹ —

ಅನ್ಯಥೇತಿ ।

ಬಹಿಶ್ಚರಿತ್ವೇತ್ಯಯುಕ್ತಂ ಶರೀರಸ್ಥಸ್ಯ ಸ್ವಪ್ನೋಪಲಂಭಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಯದ್ಯಪೀತಿ ।

ತತ್ಸಂಬಂಧಾಭಾವಾದ್ಬಹಿಶ್ಚರಿತ್ವೇತ್ಯುಚ್ಯತ ಇತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।

ದೇಹಸ್ಥಸ್ಯೈವ ತದಸಂಬಂಧೇ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ —

ತತ್ಸ್ಥ ಇತಿ ॥ ೧೨ ॥