ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய:சதுர்த²ம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
யஸ்யாநுவித்த: ப்ரதிபு³த்³த⁴ ஆத்மாஸ்மிந்ஸந்தே³ஹ்யே க³ஹநே ப்ரவிஷ்ட: । ஸ விஶ்வக்ருத்ஸ ஹி ஸர்வஸ்ய கர்தா தஸ்ய லோக: ஸ உ லோக ஏவ ॥ 13 ॥
கிம் ச யஸ்ய ப்³ராஹ்மணஸ்ய, அநுவித்த: அநுலப்³த⁴:, ப்ரதிபு³த்³த⁴: ஸாக்ஷாத்க்ருத:, கத²ம் ? அஹமஸ்மி பரம் ப்³ரஹ்மேத்யேவம் ப்ரத்யகா³த்மத்வேநாவக³த:, ஆத்மா அஸ்மிந்ஸந்தே³ஹ்யே ஸந்தே³ஹே அநேகாநர்த²ஸங்கடோபசயே, க³ஹநே விஷமே அநேகஶதஸஹஸ்ரவிவேகவிஜ்ஞாநப்ரதிபக்ஷே விஷமே, ப்ரவிஷ்ட: ; ஸ யஸ்ய ப்³ராஹ்மணஸ்யாநுவித்த: ப்ரதிபோ³தே⁴நேத்யர்த²: ; ஸ விஶ்வக்ருத் விஶ்வஸ்ய கர்தா ; கத²ம் விஶ்வக்ருத்த்வம் , தஸ்ய கிம் விஶ்வக்ருதி³தி நாம இத்யாஶங்க்யாஹ — ஸ: ஹி யஸ்மாத் ஸர்வஸ்ய கர்தா, ந நாமமாத்ரம் ; ந கேவலம் விஶ்வக்ருத் பரப்ரயுக்த: ஸந் , கிம் தர்ஹி தஸ்ய லோக: ஸர்வ: ; கிமந்யோ லோக: அந்யோ(அ)ஸாவித்யுச்யதே — ஸ உ லோக ஏவ ; லோகஶப்³தே³ந ஆத்மா உச்யதே ; தஸ்ய ஸர்வ ஆத்மா, ஸ ச ஸர்வஸ்யாத்மேத்யர்த²: । ய ஏஷ ப்³ராஹ்மணேந ப்ரத்யகா³த்மா ப்ரதிபு³த்³த⁴தயா அநுவித்த: ஆத்மா அநர்த²ஸங்கடே க³ஹநே ப்ரவிஷ்ட:, ஸ ந ஸம்ஸாரீ, கிம் து பர ஏவ ; யஸ்மாத் விஶ்வஸ்ய கர்தா ஸர்வஸ்ய ஆத்மா, தஸ்ய ச ஸர்வ ஆத்மா । ஏக ஏவாத்³விதீய: பர ஏவாஸ்மீத்யநுஸந்தா⁴தவ்ய இதி ஶ்லோகார்த²: ॥

ந கேவலமாத்மவித்³யாரஸிகஸ்ய காயக்லேஶராஹித்யம் கிந்து க்ருதக்ருத்யதா சாஸ்தீத்யாஹ —

கிஞ்சேதி ।

ஸந்தே³ஹே ப்ருதி²வ்யாதி³பி⁴ர்பூ⁴தைருபசிதே ஶரீரே ।

ஸந்தே³ஹத்வம் ஸாத⁴யதி —

அநேகேதி ।

விஷமத்வம் விஶத³யதி —

அநேகஶதேதி ।

ந நாமமாத்ரமித்யத்ர புரஸ்தாந்நஞஸ்தஸ்மாதி³தி படி²தவ்யம் யஸ்மாதி³த்யுபக்ரமாத்³விஶ்வக்ருத்த்வமிதி ஶேஷ: । பரஶப்³தோ³ வித்³யாவிஷய: । விஶ்வக்ருத்க்ருதக்ருத்ய இத்யேதத் ।

லோகலோகிவிபா⁴கே³ந பே⁴த³ம் ஶங்கித்வா தூ³ஷயதி —

கிமித்யாதி³நா ।

யஸ்யேத்யாதி³மந்த்ரஸ்ய தாத்பர்யார்த²ம் ஸம்க்³ருஹ்ணாதி —

ய ஏஷ இதி ।

அஸ்த்வேவம் கிம் தாவதேத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ஏக ஏவேதி ।

யோ ஹி பர: ஸர்வப்ரகாரபே⁴த³ராஹித்யாத்பூர்ணதயா வர்ததே ஸ ஏவாஸ்மீத்யாத்மா(அ)நுஸந்தா⁴தவ்ய இதி யோஜநா ॥ 13 ॥