బృహదారణ్యకోపనిషద్భాష్యమ్
చతుర్థోఽధ్యాయఃపఞ్చమం బ్రాహ్మణమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (బృహదారణ్యక)
 
స యథా సైన్ధవఘనోఽనన్తరోఽబాహ్యః కృత్స్నో రసఘన ఎవైవం వా అరేఽయమాత్మానన్తరోఽబాహ్యః కృత్స్నః ప్రజ్ఞానఘన ఎవైతేభ్యో భూతేభ్యః సముత్థాయ తాన్యేవానువినశ్యతి న ప్రేత్య సంజ్ఞాస్తీత్యరే బ్రవీమీతి హోవాచ యాజ్ఞవల్క్యః ॥ ౧౩ ॥
సర్వకార్యప్రలయే విద్యానిమిత్తే, సైన్ధవఘనవత్ అనన్తరః అబాహ్యః కృత్స్నః ప్రజ్ఞానఘన ఎక ఆత్మా అవతిష్ఠతే ; పూర్వం తు భూతమాత్రాసంసర్గవిశేషాత్ లబ్ధవిశేషవిజ్ఞానః సన్ ; తస్మిన్ ప్రవిలాపితే విద్యయా విశేషవిజ్ఞానే తన్నిమిత్తే చ భూతసంసర్గే న ప్రేత్య సంజ్ఞా అస్తి — ఇత్యేవం యాజ్ఞవల్క్యేనోక్తా ॥

స యథా సైన్ధవఘన ఇత్యాదివాక్యతాత్పర్యమాహ —

సర్వకార్యేతి ।

 ఎతేభ్యో భూతేభ్య ఇత్యాదేరర్థమాహ —

పూర్వం త్వితి ।

జ్ఞానోదయాత్ప్రాగవస్థాయామిత్యర్థః । లబ్ధవిశేషవిజ్ఞానః సన్వ్యవహరతీతి శేషః । ప్రవిలాపితం తస్యేత్యధ్యాహారః ॥ ౧౩ ॥