विचारकर्तव्यतामुक्त्वा पूर्वपक्षं गृह्णाति —

यावदित्यादिना ।

श्रुत्यादीत्यादिशब्देन कुर्वन्नित्यादिमन्त्रवादो गृह्यते ।

ऐकाश्रम्ये हेत्वन्तरमाह —

तमिति ।

एतद्वै जरामर्यं सत्रं यदग्निहोत्रमिति श्रुतेश्च पारिव्राज्यासिद्धिरित्याह —

जरेति ।

तत्रैव हेत्वन्तरमाह —

लिङ्गाच्चेति ।

पारिव्राज्यपक्षेऽपि तदुपपत्तिमाशङ्क्याऽऽह —

न हीति ।

इतश्च नास्ति पारिव्राज्यमित्याह —

स्मृतिश्चेति।

तस्यास्तात्पर्यमाह —

समन्त्रकं हीति।

न्यायस्य कस्यचिदित्यत्र सूचितमर्थं कथयति —

अधिकारेति ।

गृहस्थस्य पारिव्राज्याभावे हेत्वन्तरमाह —

अग्नीति ।

पूर्वपक्षमाक्षिपति —

नन्विति ।

उभयविधिदर्शने षोडशीग्रहणाग्रहणवदधिकारिभेदेन विकल्पो युक्तो न तु क्रियावसान एव वेदार्थ इति पक्षपाते निबन्धनमस्तीत्यर्थः ।

तुल्यविधिद्वयदर्शने हि विकल्पो भवत्यत्र तु सावकाशानवकाशत्वेनातुल्यत्वान्नैवमित्याह —

नान्यार्थत्वादिति ।

तदेव स्फुटयति —

यावज्जीवमित्यादिना ।

कर्मानधिकृतविषयत्वान्न वैकल्पिकमिति संबन्धः । क्रियावसानत्वं वेदार्थस्येति शेषः ।

तत्रैव हेत्वन्तराण्याह —

कुर्वन्नित्यादिना ।

न वैकल्पिकमित्यत्र पूर्ववदन्वयः ।

व्युत्थानादिवाक्यानां कथमनधिकृतविषयत्वमित्याशङ्क्याऽऽह —

काणेति ।

अनधिकृतविषयत्वं तेषामशक्यं वक्तुं ब्रह्मचर्यं समाप्येत्यादावधिकृतविषये क्रमदर्शनादिति शङ्कते —

पारिव्राज्येति ।

गत्यन्तरं दर्शयन्नुत्तरमाह —

न विश्वजिदिति ।

यावज्जीवमग्निहोत्रं जुहोतीत्युत्सर्गस्तस्यापवादो विश्वजित्सर्वमेधौ तदनुष्ठाने सर्वस्वदानादेव साधनसंपद्विरहात्पारिव्राज्यस्यावश्यम्भावित्वादतस्तद्विषयं क्रमविधानमित्यर्थः ।

तदेव स्फुटयति —

यावज्जीवेति ।

कथं क्रमविधेरेवंविषयत्वं कल्पकाभावादित्याशङ्क्याऽऽह —

विरोधानुपपत्तेरिति ।

गृहस्थस्यापि विरक्तस्य पारिव्राज्यमिति किमिति क्रमविषयो नेष्यते तत्राऽऽह —

अन्यविषयेति ।

क्रमविधेरपि त्वत्पक्षे संकोचः स्यादित्याशङ्क्याऽऽह —

क्रमप्रतिपत्तेस्त्विति ।