ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய:த்ருதீயம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
ஏஷ ப்ரஜாபதிர்யத்³த்⁴ருத³யமேதத்³ப்³ரஹ்மைதத்ஸர்வம் ததே³தத்த்ர்யக்ஷரம் ஹ்ருத³யமிதி ஹ்ரு இத்யேகமக்ஷரமபி⁴ஹரந்த்யஸ்மை ஸ்வாஶ்சாந்யே ச ய ஏவம் வேத³ த³ இத்யேகமக்ஷரம் த³த³த்யஸ்மை ஸ்வாஶ்சாந்யே ச ய ஏவம் வேத³ யமித்யேகமக்ஷரமேதி ஸ்வர்க³ம் லோகம் ய ஏவம் வேத³ ॥ 1 ॥
ஏஷ ப்ரஜாபதி: யத்³த்⁴ருத³யம் ப்ரஜாபதி: அநுஶாஸ்தீத்யநந்தரமேவாபி⁴ஹிதம் । க: புநரஸௌ அநுஶாஸ்தா ப்ரஜாபதிரித்யுச்யதே — ஏஷ ப்ரஜாபதி: ; கோஸௌ ? யத்³த்⁴ருத³யம் , ஹ்ருத³யமிதி ஹ்ருத³யஸ்தா² பு³த்³தி⁴ருச்யதே ; யஸ்மிந் ஶாகல்யப்³ராஹ்மணாந்தே நாமரூபகர்மணாமுபஸம்ஹார உக்தோ தி³க்³விபா⁴க³த்³வாரேண, ததே³தத் ஸர்வபூ⁴தப்ரதிஷ்ட²ம் ஸர்வபூ⁴தாத்மபூ⁴தம் ஹ்ருத³யம் ப்ரஜாபதி: ப்ரஜாநாம் ஸ்ரஷ்டா ; ஏதத் ப்³ரஹ்ம, ப்³ருஹத்த்வாத் ஸர்வாத்மத்வாச்ச ப்³ரஹ்ம ; ஏதத்ஸர்வம் ; உக்தம் பஞ்சமாத்⁴யாயே ஹ்ருத³யஸ்ய ஸர்வத்வம் ; தத்ஸர்வம் யஸ்மாத் தஸ்மாது³பாஸ்யம் ஹ்ருத³யம் ப்³ரஹ்ம । தத்ர ஹ்ருத³யநாமாக்ஷரவிஷயமேவ தாவத் உபாஸநமுச்யதே ; ததே³தத் ஹ்ருத³யமிதி நாம த்ர்யக்ஷரம் , த்ரீணி அக்ஷராணி அஸ்யேதி த்ர்யக்ஷரம் ; காநி புநஸ்தாநி த்ரீண்யக்ஷராண்யுச்யந்தே ; ஹ்ரு இத்யேகமக்ஷரம் ; அபி⁴ஹரந்தி, ஹ்ருதேராஹ்ருதிகர்மண: ஹ்ரு இத்யேதத்³ரூபமிதி யோ வேத³, யஸ்மாத் ஹ்ருத³யாய ப்³ரஹ்மணே ஸ்வாஶ்ச இந்த்³ரியாணி அந்யே ச விஷயா: ஶப்³தா³த³ய: ஸ்வம் ஸ்வம் கார்யமபி⁴ஹரந்தி, ஹ்ருத³யம் ச போ⁴க்த்ரர்த²மபி⁴ஹரதி — அத: ஹ்ருத³யநாம்ந: ஹ்ரு இத்யேதத³க்ஷரமிதி யோ வேத³ — அஸ்மை விது³ஷே அபி⁴ஹரந்தி ஸ்வாஶ்ச ஜ்ஞாதய: அந்யே சாஸம்ப³த்³தா⁴:, ப³லிமிதி வாக்யஶேஷ: । விஜ்ஞாநாநுரூப்யேண ஏதத்ப²லம் । ததா² த³ இத்யேதத³ப்யேகமக்ஷரம் ; ஏதத³பி தா³நார்த²ஸ்ய த³தா³தே: த³ இத்யேதத்³ரூபம் ஹ்ருத³யநாமாக்ஷரத்வேந நிப³த்³த⁴ம் । அத்ராபி — ஹ்ருத³யாய ப்³ரஹ்மணே ஸ்வாஶ்ச கரணாநி அந்யே ச விஷயா: ஸ்வம் ஸ்வம் வீர்யம் த³த³தி, ஹ்ருத³யம் போ⁴க்த்ரே த³தா³தி ஸ்வம் வீர்யம் , அதோ த³கார இத்யேவம் யோ வேத³, அஸ்மை த³த³தி ஸ்வாஶ்ச அந்யே ச । ததா² யமித்யேதத³ப்யேகமக்ஷரம் ; இணோ க³த்யர்த²ஸ்ய யமித்யேதத்³ரூபம் அஸ்மிந்நாம்நி நிப³த்³த⁴மிதி யோ வேத³, ஸ ஸ்வர்க³ம் லோகமேதி । ஏவம் நாமாக்ஷராத³பி ஈத்³ருஶம் விஶிஷ்டம் ப²லம் ப்ராப்நோதி, கிமு வக்தவ்யம் ஹ்ருத³யஸ்வரூபோபாஸநாத் — இதி ஹ்ருத³யஸ்துதயே நாமாக்ஷரோபந்யாஸ: ॥

ஸார்த²வாதே³ந விதி⁴நா ஸித்³த⁴மர்த²மநுவத³தி —

த³மாதீ³தி ।

கத²ம் தஸ்ய ஸர்வோபாஸநஶேஷத்வம் ததா³ஹ —

தா³ந்த இதி ।

அலுப்³த⁴ இதி ச்சே²த³: ஸம்ப்ரத்யுத்தரஸந்த³ர்ப⁴ஸ்ய தாத்பர்யம் வக்தும் பூ⁴மிகாம் கரோதி —

தத்ரேதி ।

காண்ட³த்³வயம் ஸப்தம்யர்த²: ।

அநந்தரஸந்த³ர்ப⁴ஸ்ய தாத்பர்யமாஹ —

அதே²தி ।

பாபக்ஷயாதி³ரப்⁴யுத³யஸ்தத்ப²லாந்யுபாஸநாநீதி ஶேஷ: ।

அநந்தரப்³ராஹ்மணமாதா³ய தஸ்ய ஸம்க³திமாஹ —

ஏஷ இத்யாதி³நா ।

உக்தஸ்ய ஹ்ருத³யஶப்³தா³ர்த²ஸ்ய பாஞ்சமிகத்வம் த³ர்ஶயந்ப்ரஜாபதித்வம் ஸாத⁴யதி —

யஸ்மிந்நிதி ।

கத²ம் ஹ்ருத³யஸ்ய ஸர்வத்வம் ததா³ஹ —

உக்தமிதி ।

ஸர்வத்வஸம்கீர்தநப²லமாஹ —

தத்ஸர்வமிதி ।

தத்ர ஹ்ருத³யஸ்யோபாஸ்யத்வே ஸித்³தே⁴ ஸதீத்யேதத் ।

ப²லோக்திமுத்தா²ப்ய வ்யாகரோதி —

அபி⁴ஹரந்தீதி ।

யோ வேதா³ஸ்மை விது³ஷே(அ)பி⁴ஹந்தீதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

வேத³நமேவ விஶத³யதி —

யஸ்மாதி³த்யாதி³நா ।

ஸ்வம் கார்யம் ரூபத³ர்ஶநாதி³ । ஹ்ருத³யஸ்ய து கார்யம் । ஸுகா²தி³ । அஸம்ப³த்³தா⁴ ஜ்ஞாதிவ்யதிரிக்தா: ।

ஔசித்யமுக்தே ப²லே கத²யதி —

விஜ்ஞாநேதி ।

அத்ராபீதி த³காராக்ஷரோபாஸநே(அ)பி ப²லமுச்யத இதி ஶேஷ: ।

தாமேவ ப²லோக்திம் வ்யநக்தி —

ஹ்ருத³யாயேதி ।

அஸ்மை விது³ஷே ஸ்வாஶ்சாந்யே ச த³த³தி । ப³லிமிதி ஶேஷ: ।

நாமாக்ஷரோபாஸநாநி த்ரீணி ஹ்ருத³யஸ்வரூபோபாஸநமேகமிதி சத்வார்யுபாஸாநாந்யத்ர விவக்ஷிதாநீத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ஏவமிதி ॥1॥