ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய:பஞ்சமம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
ஆப ஏவேத³மக்³ர ஆஸுஸ்தா ஆப: ஸத்யமஸ்ருஜந்த ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம ப்³ரஹ்ம ப்ரஜாபதிம் ப்ரஜாபதிர்தே³வாம்ஸ்தே தே³வா: ஸத்யமேவோபாஸதே ததே³தத்த்ர்யக்ஷரம் ஸத்யமிதி ஸ இத்யேகமக்ஷரம் தீத்யேகமக்ஷரம் யமித்யேகமக்ஷரம் ப்ரத²மோத்தமே அக்ஷரே ஸத்யம் மத்⁴யதோ(அ)ந்ருதம் ததே³தத³ந்ருதமுப⁴யத: ஸத்யேந பரிக்³ருஹீதம் ஸத்யபூ⁴யமேவ ப⁴வதி நைவம் வித்³வாம்ஸமந்ருதம் ஹிநஸ்தி ॥ 1 ॥
ஸத்யஸ்ய ப்³ரஹ்மண: ஸ்துத்யர்த²மித³மாஹ । மஹத்³யக்ஷம் ப்ரத²மஜமித்யுக்தம் , தத்கத²ம் ப்ரத²மஜத்வமித்யுச்யதே — ஆப ஏவேத³மக்³ர ஆஸு: ; ஆப இதி கர்மஸமவாயிந்ய: அக்³நிஹோத்ராத்³யாஹுதய: ; அக்³நிஹோத்ராத்³யாஹுதே: த்³ரவாத்மகத்வாத் அப்த்வம் ; தாஶ்ச ஆப: அக்³நிஹோத்ராதி³கர்மாபவர்கோ³த்தரகாலம் கேநசித³த்³ருஷ்டேந ஸூக்ஷ்மேண ஆத்மநா கர்மஸமவாயித்வமபரித்யஜந்த்ய: இதரபூ⁴தஸஹிதா ஏவ ந கேவலா:, கர்மஸமவாயித்வாத்து ப்ராதா⁴ந்யமபாம் — இதி ஸர்வாண்யேவ பூ⁴தாநி ப்ராகு³த்பத்தே: அவ்யாக்ருதாவஸ்தா²நி கர்த்ருஸஹிதாநி நிர்தி³ஶ்யந்தே ‘ஆப:’ இதி ; தா ஆப: பீ³ஜபூ⁴தா ஜக³த: அவ்யாக்ருதாத்மநா அவஸ்தி²தா: ; தா ஏவ இத³ம் ஸர்வம் நாமரூபவிக்ருதம் ஜக³த் அக்³ரே ஆஸு:, நாந்யத்கிஞ்சித்³விகாரஜாதமாஸீத் ; தா: புந: ஆப: ஸத்யமஸ்ருஜந்த ; தஸ்மாத்ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம ப்ரத²மஜம் ; ததே³தத் ஹிரண்யக³ர்ப⁴ஸ்ய ஸூத்ராத்மநோ ஜந்ம, யத³வ்யாக்ருதஸ்ய ஜக³தோ வ்யாகரணம் , தத் ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம குத: ? மஹத்த்வாத் ; கத²ம் மஹத்த்வமித்யாஹ — யஸ்மாத் ஸர்வஸ்ய ஸ்ரஷ்ட்ரு ; கத²ம் ? யத்ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம, தத் ப்ரஜாபதிம் ப்ரஜாநாம் பதிம் விராஜம் ஸூர்யாதி³கரணம் அஸ்ருஜதேத்யநுஷங்க³: ; ப்ரஜாபதி: தே³வாந் , ஸ விராட் ப்ரஜாபதி: தே³வாநஸ்ருஜத ; யஸ்மாத் ஸர்வமேவம் க்ரமேண ஸத்யாத்³ப்³ரஹ்மணோ ஜாதம் , தஸ்மாந்மஹத்ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம । கத²ம் புநர்யக்ஷமித்யுச்யதே — தே ஏவம் ஸ்ருஷ்டா தே³வா: பிதரமபி விராஜமதீத்ய, ததே³வ ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம உபாஸதே ; அத ஏதத் ப்ரத²மஜம் மஹத் யக்ஷம் ; தஸ்மாத் ஸர்வாத்மநா உபாஸ்யம் தத் ; தஸ்யாபி ஸத்யஸ்ய ப்³ரஹ்மணோ நாம ஸத்யமிதி ; ததே³தத் த்ர்யக்ஷரம் ; காநி தாந்யக்ஷராணீத்யாஹ — ஸ இத்யேகமக்ஷரம் ; தீத்யேகமக்ஷரம் , தீதி ஈகாராநுப³ந்தோ⁴ நிர்தே³ஶார்த²: ; யமித்யேகமக்ஷரம் ; தத்ர தேஷாம் ப்ரத²மோத்தமே அக்ஷரே ஸகாரயகாரௌ ஸத்யம் , ம்ருத்யுரூபாபா⁴வாத் ; மத்⁴யத: மத்⁴யே அந்ருதம் ; அந்ருதம் ஹி ம்ருத்யு: ம்ருத்ய்வந்ருதயோ: தகாரஸாமாந்யாத் । ததே³தத் அந்ருதம் தகாராக்ஷரம் ம்ருத்யுரூபம் உப⁴யத: ஸத்யேந ஸகாரயகாரலக்ஷணேந பரிக்³ருஹீதம் வ்யாப்தம் அந்தர்பா⁴விதம் ஸத்யரூபாப்⁴யாம் , அத: அகிஞ்சித்கரம் தத் , ஸத்யபூ⁴யமேவ ஸத்யபா³ஹுல்யமேவ ப⁴வதி ; ஏவம் ஸத்யபா³ஹுல்யம் ஸர்வஸ்ய ம்ருத்யோரந்ருதஸ்ய அகிஞ்சித்கரத்வம் ச யோ வித்³வாந் , தமேவம் வித்³வாம்ஸம் அந்ருதம் கதா³சித் ப்ரமாதோ³க்தம் ந ஹிநஸ்தி ॥

இத³மா ப்³ராஹ்மணம் க்³ருஹ்யதே । தஸ்யாவாந்தரஸம்க³திமாஹ —

மஹதி³தி ।

ஆஹுதீநாமேவ கர்மஸமவாயித்வம் ந த்வபாமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

அக்³நிஹோத்ராதீ³தி ।

யத்³யப்யாப: ஸோமாத்³யா ஹூயமாநா: கர்மஸமவாயிந்யஸ்ததா²(அ)ப்யுத்தரகாலே கத²ம் தாஸாம் ததா²த்வம் கர்மணோ(அ)ஸ்தா²யித்வாதி³த்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

தாஶ்சேதி ।

கர்மஸமவாயித்வமபரித்யஜந்த்யஸ்தத்ஸம்ப³ந்தி⁴த்வேநா(அ)(அ)ப: ப்ரத²மம் ப்ரவ்ருத்தாஸ்தந்நாஶோத்தரகாலம் ஸூக்ஷ்மேணாத்³ருஷ்டேநா(அ)(அ)த்மநா(அ)தீந்த்³ரியேணா(அ)(அ)த்மநா திஷ்ட²ந்தீதி யோஜநா ।

ஆப இதி விஶேஷணம் பூ⁴தாந்தரவ்யாஸேதா⁴ர்த²மிதி மதிம் வாரயதி —

இதரேதி ।

கத²ம் தர்ஹி தாஸாமேவ ஶ்ருதாவுபாதா³நம் ததா³ஹ —

கர்மேதி ।

இதி தாஸாமேவாத்ர க்³ரஹணமிதி ஶேஷ: ।

விவக்ஷிதபதா³ர்த²ம் நிக³மயதி —

ஸர்வாண்யேவேதி ।

பதா³ர்த²முக்தமநூத்³ய வாக்யார்த²மாஹ —

தா இதி ।

யாஸ்தா யதோ²க்தா ஆபஸ்தா ஏவேதி யச்ச²ப்³தா³நுப³ந்தே⁴ந யோஜநா ।

ஸத்யம் ஜ்ஞாநமநந்தம் ப்³ரஹ்மேதி ஶ்ருதம் பூ⁴தாந்தரஸஹிதாப்⁴யோ(அ)த்³ப்⁴யோ ஜாயதே தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

ததே³ததி³தி ।

தஸ்ய ப்³ரஹ்மத்வம் ப்ரஶ்நபூர்வகம் விஶத³யதி —

தத்ஸத்யமிதி ।

ஸத்யஸ்ய ப்³ரஹ்மணோ மஹத்த்வம் ப்ரஶ்நத்³வாரா ஸாத⁴யதி —

கத²மித்யாதி³நா ।

தஸ்ய ஸர்வஸ்ரஷ்ட்ருத்வம் ப்ரஶ்நத்³வாரேண ஸ்பஷ்டயதி —

கத²மிதி ।

மஹத்த்வமுபஸம்ஹரதி —

யஸ்மாதி³தி ।

விஶேஷணத்ரயே ஸித்³தே⁴ ப²லிதமாஹ —

தஸ்மாதி³தி ।

தஸ்யாபீத்யபிஶப்³தோ³ ஹ்ருத³யப்³ரஹ்மத்³ருஷ்டாந்தார்த²: ।

பு³த்³தி⁴பூர்வகமந்ருதம் விது³ஷோ(அ)பி பா³த⁴கமித்யபி⁴ப்ரேத்ய விஶிநஷ்டி —

ப்ரமாதோ³க்தமிதி ॥1॥