ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய:பஞ்சமம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
தத்³யத்தத்ஸத்யமஸௌ ஸ ஆதி³த்யோ ய ஏஷ ஏதஸ்மிந்மண்ட³லே புருஷோ யஶ்சாயம் த³க்ஷிணே(அ)க்ஷந்புருஷஸ்தாவேதாவந்யோந்யஸ்மிந்ப்ரதிஷ்டி²தௌ ரஶ்மிபி⁴ரேஷோ(அ)ஸ்மிந்ப்ரதிஷ்டி²த: ப்ராணைரயமமுஷ்மிந்ஸ யதோ³த்க்ரமிஷ்யந்ப⁴வதி ஶுத்³த⁴மேவைதந்மண்ட³லம் பஶ்யதி நைநமேதே ரஶ்மய: ப்ரத்யாயந்தி ॥ 2 ॥
அஸ்யாது⁴நா ஸத்யஸ்ய ப்³ரஹ்மண: ஸம்ஸ்தா²நவிஶேஷே உபாஸநமுச்யதே — தத்³யத் ; கிம் தத் ? ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம ப்ரத²மஜம் ; கிம் ? அஸௌ ஸ: ; கோ(அ)ஸௌ ? ஆதி³த்ய: ; க: புநரஸாவாதி³த்ய: ? ய ஏஷ: ; க ஏஷ: ? ய: ஏதஸ்மிந் ஆதி³த்யமண்ட³லே புருஷ: அபி⁴மாநீ, ஸோ(அ)ஸௌ ஸத்யம் ப்³ரஹ்ம । யஶ்சாயம் அத்⁴யாத்மம் யோ(அ)யம் த³க்ஷிணே(அ)க்ஷந் அக்ஷணி புருஷ: ; ச - ஶப்³தா³த் ஸ ச ஸத்யம் ப்³ரஹ்மேதி ஸம்ப³ந்த⁴: । தாவேதௌ ஆதி³த்யாக்ஷிஸ்தௌ² புருஷௌ ஏகஸ்ய ஸத்யஸ்ய ப்³ரஹ்மண: ஸம்ஸ்தா²நவிஶேஷௌ யஸ்மாத் , தஸ்மாத் அந்யோந்யஸ்மிந் இதரேதரஸ்மிந் ஆதி³த்யஶ்சாக்ஷுஷே சாக்ஷுஷஶ்ச ஆதி³த்யே ப்ரதிஷ்டி²தௌ, அத்⁴யாத்மாதி⁴தை³வதயோ: அந்யோந்யோபகார்யோபகாரகத்வாத் ; கத²ம் ப்ரதிஷ்டி²தாவித்யுச்யதே — ரஶ்மிபி⁴: ப்ரகாஶேந அநுக்³ரஹம் குர்வந் ஏஷ ஆதி³த்ய: அஸ்மிம்ஶ்சாக்ஷுஷே அத்⁴யாத்மே ப்ரதிஷ்டி²த: ; அயம் ச சாக்ஷுஷ: ப்ராணைராதி³த்யமநுக்³ருஹ்ணந் அமுஷ்மிந் ஆதி³த்யே அதி⁴தை³வே ப்ரதிஷ்டி²த: ; ஸ: அஸ்மிந் ஶரீரே விஜ்ஞாநமயோ போ⁴க்தா யதா³ யஸ்மிந்காலே உத்க்ரமிஷ்யந்ப⁴வதி, ததா³ அஸௌ சாக்ஷுஷ ஆதி³த்யபுருஷ: ரஶ்மீநுபஸம்ஹ்ருத்ய கேவலேந ஔதா³ஸீந்யேந ரூபேண வ்யவதிஷ்ட²தே ; ததா³ அயம் விஜ்ஞாநமய: பஶ்யதி ஶுத்³த⁴மேவ கேவலம் விரஶ்மி ஏதந்மண்ட³லம் சந்த்³ரமண்ட³லமிவ ; ததே³தத் அரிஷ்டத³ர்ஶநம் ப்ராஸங்கி³கம் ப்ரத³ர்ஶ்யதே, கத²ம் நாம புருஷ: கரணீயே யத்நவாந்ஸ்யாதி³தி ; ந — ஏவம் சாக்ஷுஷம் புருஷமுரரீக்ருத்ய தம் ப்ரத்யநுக்³ரஹாய ஏதே ரஶ்மய: ஸ்வாமிகர்தவ்யவஶாத்பூர்வமாக³ச்ச²ந்தோ(அ)பி, புந: தத்கர்மக்ஷயமநுருத்⁴யமாநா இவ நோபயந்தி ந ப்ரத்யாக³ச்ச²ந்தி ஏநம் । அதோ(அ)வக³ம்யதே பரஸ்பரோபகார்யோபகாரகபா⁴வாத் ஸத்யஸ்யைவ ஏகஸ்ய ஆத்மந: அம்ஶௌ ஏதாவிதி ॥

ப்³ராஹ்மணாந்தரமவதார்ய வ்யாகரோதி —

அஸ்யேத்யாதி³நா ।

தத்ரா(அ)(அ)தி⁴தை³விகம் ஸ்தா²நவிஶேஷமுபந்யஸ்யதி —

ததி³த்யாதி³நா ।

ஸம்ப்ரத்யாத்⁴யாத்மிகம் ஸ்தா²நவிஶேஷம் த³ர்ஶயதி —

யஶ்சேதி ।

ப்ரதே³ஶபே⁴த³வர்திநோ: ஸ்தா²நபே⁴தே³ந பே⁴த³ம் ஶங்கித்வா பரிஹரதி —

தாவேதாவிதி ।

அந்யோந்யமுபகார்யோபகாரகத்வேநாந்யோந்யஸ்மிந்ப்ரதிஷ்டி²தத்வம் ப்ரஶ்நபூர்வகம் ப்ரகடயதி —

கத²மித்யாதி³நா ।

ப்ராணைஶ்சக்ஷுராதி³பி⁴ரிந்த்³ரியைரிதி யாவத் । அநுக்³ருஹ்ணந்நாதி³த்யமண்ட³லாத்மாநம் ப்ரகாஶயந்நித்யர்த²: । ப்ராஸம்கி³கமுபாஸநாப்ரஸம்கா³க³தமித்யர்த²: ।

தத்ப்ரத³ர்ஶநஸ்ய கிம் ப²லமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

கத²மிதி ।

புருஷத்³வயஸ்யாந்யோந்யமுபகார்யோபகாரகத்வமுக்தம் நிக³மயதி —

நேத்யாதி³நா ।

புந:ஶப்³தே³ந ம்ருதேருத்தரகாலோ க்³ருஹ்யதே । ரஶ்மீநாமசேதநத்வாதி³ஶப்³த³: । புநர்நகாரோச்சாரணமந்வயப்ரத³ர்ஶநார்த²ம் ॥2॥