ಮನೋಮಯಃ ಮನಃಪ್ರಾಯಃ, ಮನಸಿ ಉಪಲಭ್ಯಮಾನತ್ವಾತ್ ; ಮನಸಾ ಚೋಪಲಭತ ಇತಿ ಮನೋಮಯೋಽಯಂ ಪುರುಷಃ ; ಭಾಃಸತ್ಯಃ, ಭಾ ಏವ ಸತ್ಯಂ ಸದ್ಭಾವಃ ಸ್ವರೂಪಂ ಯಸ್ಯ ಸೋಽಯಂ ಭಾಃಸತ್ಯಃ, ಭಾಸ್ವರ ಇತ್ಯೇತತ್ ; ಮನಸಃ ಸರ್ವಾರ್ಥಾವಭಾಸಕತ್ವಾತ್ ಮನೋಮಯತ್ವಾಚ್ಚ ಅಸ್ಯ ಭಾಸ್ವರತ್ವಮ್ ; ತಸ್ಮಿನ್ ಅಂತರ್ಹೃದಯೇ ಹೃದಯಸ್ಯಾಂತಃ ತಸ್ಮಿನ್ನಿತ್ಯೇತತ್ ; ಯಥಾ ವ್ರೀಹಿರ್ವಾ ಯವೋ ವಾ ಪರಿಮಾಣತಃ, ಏವಂಪರಿಮಾಣಃ ತಸ್ಮಿನ್ನಂತರ್ಹೃದಯೇ ಯೋಗಿಭಿರ್ದೃಶ್ಯತ ಇತ್ಯರ್ಥಃ । ಸ ಏಷಃ ಸರ್ವಸ್ಯೇಶಾನಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಸ್ವಭೇದಜಾತಸ್ಯ ಈಶಾನಃ ಸ್ವಾಮೀ ; ಸ್ವಾಮಿತ್ವೇಽಪಿ ಸತಿ ಕಶ್ಚಿದಮಾತ್ಯಾದಿತಂತ್ರಃ, ಅಯಂ ತು ನ ತಥಾ ; ಕಿಂ ತರ್ಹಿ ಅಧಿಪತಿಃ ಅಧಿಷ್ಠಾಯ ಪಾಲಯಿತಾ ; ಸರ್ವಮಿದಂ ಪ್ರಶಾಸ್ತಿ, ಯದಿದಂ ಕಿಂಚ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಸರ್ವಂ ಜಗತ್ , ತತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರಶಾಸ್ತಿ । ಏವಂ ಮನೋಮಯಸ್ಯೋಪಾಸನಾತ್ ತಥಾರೂಪಾಪತ್ತಿರೇವ ಫಲಮ್ । ‘ತಂ ಯಥಾ ಯಥೋಪಾಸತೇ ತದೇವ ಭವತಿ’ (ಶತ. ಬ್ರಾ. ೧೦ । ೫ । ೨ । ೨೦) ಇತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್ ॥