प्रथमद्वितीयपादयोस्त्रैलोक्यविद्यदृष्टिवत्तृतीये पादे प्राणादिदृष्टिः कर्तव्येत्याह —
तथेति ।
ननु त्रिपदा गायत्री व्याख्याता चेत्किमुत्तरग्रन्थेनेत्याशङ्क्याऽऽह —
अथेति ।
शब्दात्मकगायत्रीप्रकरणविच्छेदार्थोऽथशब्दः ।
यद्वै चतुर्थमित्यादिग्रन्थस्य पूर्वेण पौनरुक्त्यमाशङ्क्याऽऽह —
तुरीयमिति ।
इहेति प्रकृतवाक्योक्तिः ।
योगिभिर्दृश्यत इवेति लक्ष्यते न तु मुख्यमीश्वरस्य दृश्यत्वमतीन्द्रियत्वादित्याह —
दृश्यत इवेति ।
’लोका रजांस्युच्यन्ते’ इति श्रुत्यन्तरमाश्रित्याऽऽह —
समस्तमिति ।
आधिपत्यभावेनेति कथं व्याख्यानमित्याशङ्क्याऽऽह —
उपर्युपरीति ।
वीप्सामाक्षिपति —
नन्विति ।
सर्वं रजस्तपतीत्येतावतैव सर्वाधिपत्यस्य सिद्धत्वाद्ध्यर्था वीप्सेति चोद्यं दूषयति —
नैष दोष इति ।
येषां लोकानामिति यावत् ।
मण्डलपुरुषस्य निरङ्कुशमाधिपत्यमित्यत्र च्छन्दोग्यश्रुतिमनुकूलयति —
ये चेति ।
वीप्सार्थवत्त्वमुपसंहरति —
तस्मादिति ।
चतुर्थपादज्ञानस्य फलवत्त्वं कथयति —
यथेति ॥३॥