ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂತರಮಾವತಾರ್ಯ ಸಂಗತಿಮಾಹ —
ಸ ಯ ಇತಿ ।
ತತ್ರೇತಿ ನಿರ್ಧಾರಣೇ ಸಪ್ತಮೀ ।
ಕಥಂ ತರ್ಹಿ ವಿತ್ತೋಪಾರ್ಜನಂ ಸಂಭವತಿ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ತಚ್ಚೇತಿ ।
ತದರ್ಥಂ ವಿತ್ತಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿತಿ ಯಾವತ್ ।
ನನು ಮಹತ್ತ್ವಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಿದಂ ಕರ್ಮಾಽಽರಭ್ಯತೇ ಮಹತ್ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾಮಿತಿ ಶ್ರುತೇಸ್ತತ್ಕಥಮನ್ಯಥಾ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾತಮಿತಿ ಶಂಕತೇ —
ಮಹತ್ತ್ವೇತಿ ।
ಪರಿಹರತಿ —
ಮಹತ್ತ್ವೇ ಚೇತಿ ।
ಉಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಶ್ರುತ್ಯಕ್ಷರಾಣಿ ಯೋಜಯತಿ —
ತದುಚ್ಯತ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಸ ಯೋ ವಿತ್ತಾರ್ಥೀ ಕಾಮಯೇತ ತಸ್ಯೇದಂ ಕರ್ಮೇತಿ ಶೇಷಃ ।
ಯಸ್ಯ ಕಸ್ಯಚಿದ್ವಿತ್ತಾರ್ಥಿನಸ್ತರ್ಹೀದಂ ಕರ್ಮ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಕರ್ಮಣ್ಯಧಿಕೃತ ಇತಿ ।
ತತ್ರ ವಿತ್ತಾರ್ಥಿನಿ ಪುಂಸೀತಿ ಯಾವತ್ । ಉಪಸದೋ ನಾಮೇಷ್ಟಿವಿಶೇಷಾಃ । ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮೇ ಪ್ರವರ್ಗ್ಯಾಹಸ್ತ್ವಿತಿ ಶೇಷಃ ।
ಕಿಂ ಪುನಸ್ತಾಸು ವ್ರತಮಿತಿ ತದಾಹ —
ತತ್ರ ಚೇತಿ ।
ಯದುಪಸತ್ಸು ಸ್ತನೋಪಚಯಾಪಚಯಾಭ್ಯಾಂ ಪಯೋಭಕ್ಷಣಂ ಯಜಮಾನಸ್ಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧಂ ತದತ್ರೋಪಸದ್ವ್ರತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಪ್ರಕೃತೇಽಪಿ ತರ್ಹಿ ಸ್ತನೋಪಚಯಾಪಚಯಾಭ್ಯಾಂ ಪಯೋಭಕ್ಷಣಂ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಚೇನ್ನೇತ್ಯಾಹ —
ಅತ್ರ ಚೇತಿ ।
ಮಂಥಾಖ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಸಪ್ತಮ್ಯರ್ಥಃ । ತತ್ಕರ್ಮೇತ್ಯುಪಸದ್ರೂಪಕರ್ಮೋಕ್ತಿಃ ।
ಕೇವಲಮಿತ್ಯಸ್ಯೈವಾರ್ಥಮಾಹ —
ಇತಿ ಕರ್ತವ್ಯತಾಶೂನ್ಯಮಿತಿ ।
ಸಮಾಸಾಂತರಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಶಂಕತೇ —
ನನ್ವಿತಿ ।
ಕರ್ಮಧಾರಯರೂಪಂ ಸಮಾಸವಾಕ್ಯಂ ತದಿತ್ಯುಕ್ತಮ್ ।
ಮಂಥಾಖ್ಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಸ್ಮಾರ್ತತ್ವಾದತ್ರ ಶ್ರುತ್ಯುಕ್ತಾನಾಮುಪಸದಾಮುಪಸಂಗ್ರಹಾಭಾವಾನ್ನ ಕರ್ಮಧಾರಯಃ ಸಿಧ್ಯತೀತ್ಯುತ್ತರಮಾಹ —
ಉಚ್ಯತ ಇತಿ ।
ಮಂಥಕರ್ಮಣಃ ಸ್ಮಾರ್ತತ್ವಮಾಕ್ಷಿಪತಿ —
ನನ್ವಿತಿ ।
ಪರಿಸಮೂಹನಪರಿಲೇಪನಾಗ್ನ್ಯುಪಸಮಾಧಾನಾದೇಃ ಸ್ಮಾರ್ತಾರ್ಥಸ್ಯಾತ್ರೋಚ್ಯಮಾನತ್ವಾದಿಯಂ ಶ್ರುತಿಃ ಸ್ಮೃತ್ಯನುವಾದಿನೀ ಯುಕ್ತಾ । ತಥಾ ಚೈತತ್ಕರ್ಮ ಭವತ್ಯೇವ ಸ್ಮಾರ್ತಮಿತಿ ಪರಿಹರತಿ —
ಸ್ಮೃತೀತಿ ।
ನನು ಶ್ರುತೇರ್ನ ಸ್ಮೃತ್ಯನುವಾದಿನೀತ್ವಂ ವೈಪರೀತ್ಯಾದತೋ ಭವತೀದಂ ಶ್ರೌತಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಶ್ರೌತತ್ವೇ ಹೀತಿ ।
ಯದೀದಂ ಕರ್ಮ ಶ್ರೌತಂ ತದಾ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮೇನಾಸ್ಯ ಪ್ರಕೃತಿವಿಕೃತಿಭಾವಃ ಸ್ಯಾತ್ । ಸಮಗ್ರಾಂಗಸಂಯುಕ್ತಾ ಪ್ರಕೃತಿರ್ವಿಕಲಾಂಗಸಂಯುಕ್ತಾ ಚ ವಿಕೃತಿಃ । ಪ್ರಕೃತಿವಿಕೃತಿಭಾವೇ ಚ ವಿಕೃತಿಕರ್ಮಣಃ ಪ್ರಾಕೃತಧರ್ಮಗ್ರಾಹಿತ್ವಾದುಪಸದ ಏವ ವ್ರತಮಿತಿ ವಿಗೃಹ್ಯ ಸರ್ವಮಿತಿಕರ್ತವ್ಯತಾರೂಪಂ ಶಕ್ಯಂ ಗ್ರಹೀತುಂ ನ ಚಾತ್ರ ಶ್ರೌತತ್ವಮಸ್ತಿ ಪರಿಲೇಪನಾದಿಸಂಬಂಧಾತ್ । ನ ಚ ಪೂರ್ವಭಾವಿನ್ಯಾಃ ಶ್ರುತೇರುತ್ತರಭಾವಿಸ್ಮೃತ್ಯನುವಾದಿತ್ವಾಸಿದ್ಧಿಸ್ತಸ್ಯಾಸ್ತ್ರೈಕಾಲ್ಯವಿಷಯತ್ವಾಭ್ಯುಪಗಮಾದಿತಿ ಭಾವಃ ।
ಮಂಥಕರ್ಮಣಃ ಸ್ಮಾರ್ತತ್ವೇ ಲಿಂಗಮಾಹ —
ಅತ ಏವೇತಿ ।
ತತ್ರೈವ ಹೇತ್ವಂತರಮಾಹ —
ಸರ್ವಾ ಚೇತಿ ।
ಮಂಥಗತೇತಿಕರ್ತವ್ಯತಾಽತ್ರಾಽವೃದಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ । ಉಪಸದ ಏವ ವ್ರತಮಿತಿ ವಿಗ್ರಹಾಸಂಭವಾದುಪಸತ್ಸು ವ್ರತಮಿತ್ಯಸ್ಮದುಕ್ತಂ ಸಿದ್ಧಮುಪಸಂಹರ್ತುಮಿತಿಶಬ್ದಃ । ಪಯೋವ್ರತೀ ಸನ್ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣೇನ ಕ್ರಮೇಣ ಜುಹೋತೀತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।
ತಾಮ್ರಮೌದುಂಬರಮಿತಿ ಶಂಕಾಂ ವಾರಯತಿ —
ಉದುಂಬರವೃಕ್ಷಮಯ ಇತಿ ।
ತಸ್ಯೈವೇತಿ ಪ್ರಕೃತಮಾತ್ರಪರಾಮರ್ಶಃ ।
ಔದುಂಬರತ್ವೇ ವಿಕಲ್ಪಮಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಆಕಾರ ಇತಿ ।
ಅತ್ರೇತಿ ಪಾತ್ರನಿರ್ದೇಶಃ ।
ಅಸಂಭವಾದಶಕ್ಯತ್ವಾಚ್ಚ ಸರ್ವೌಷಧಂ ಸಮಾಹೃತ್ಯೇತ್ಯಯುಕ್ತಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಯಥಾಸಂಭವಮಿತಿ ।
ಓಷಧಿಷು ನಿಯಮಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ತತ್ರೇತಿ ।
ಪರಿಸಂಖ್ಯಾಂ ವಾರಯತಿ —
ಅಧಿಕೇತಿ ।
ಇತಿ ಸಂಭೃತ್ಯಾತ್ರೇತಿಶಬ್ದಸ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಾರ್ಥತ್ವೇ ಫಲಿತಂ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಂ ಕಥಯತಿ —
ಅನ್ಯದಪೀತಿ ।
ಓಷಧೀನಾಂ ಸಂಭರಣಾನಂತರಂ ಪರಿಸಮೂಹನಾದಿಕ್ರಮೇ ಕಿಂ ಪ್ರಮಾಣಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಕ್ರಮ ಇತಿ ।
ತತ್ರೇತಿ ಪರಿಸಮೂಹನಾದ್ಯುಕ್ತಿಃ ।
ಹೋಮಾಧಾರತ್ವೇನ ತ್ರೇತಾಗ್ನಿಪರಿಗ್ರಹಂ ವಾರಯತಿ —
ಅಗ್ನಿಮಿತಿ ।
ಆವಸಥ್ಯೇಽಗ್ನೌ ಹೋಮ ಇತಿ ಶೇಷಃ ।
ಕಥಮೇತಾವತಾ ತ್ರೇತಾಗ್ನಿಪರಿತ್ಯಾಗಸ್ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಏಕವಚನಾದಿತಿ ।
ಕಥಮುಪಸಮಾಧಾನಶ್ರವಣಂ ತ್ರೇತಾಗ್ನಿನಿವಾರಕಂ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ವಿದ್ಯಮಾನಸ್ಯೇತಿ ।
ಆಹವನೀಯಾದೇಶ್ಚಾಽಽಧೇಯತ್ವಾನ್ನ ಪ್ರಾಗೇವ ಸತ್ತ್ವಮಿತಿ ಭಾವಃ । ಮಧ್ಯೇ ಸ್ವಸ್ಯಾಗ್ನೇಶ್ಚೇತಿ ಶೇಷಃ । ಆವಾಪಸ್ಥಾನಮಾಹುತಿವಿಶೇಷಪ್ರಕ್ಷೇಪಪ್ರದೇಶಃ । ಭೋ ಜಾತವೇದಸ್ತ್ವದಧೀನಾ ಯಾವಂತೋ ದೇವಾ ವಕ್ರಮತಯಃ ಸಂತೋ ಮಮಾರ್ಥಾನ್ಪ್ರತಿಬಧ್ನಂತಿ ತೇಭ್ಯೋಽಹಮಾಜ್ಯಭಾಗಂ ತ್ವಯ್ಯರ್ಪಯಾಮಿ ತೇ ಚ ತೇನ ತೃಪ್ತಾ ಭೂತ್ವಾ ಸರ್ವೈರಪಿ ಪುರುಷಾರ್ಥೈರ್ಮಾಂ ತರ್ಪಯಂತು । ಅಹಂ ಚ ತ್ವದಧೀನೋಽರ್ಪಿತ ಇತ್ಯಾದ್ಯಮಂತ್ರಸ್ಯಾರ್ಥಃ । ಜಾತಂ ಜಾತಂ ವೇತ್ತೀತಿ ವಾ ಜಾತೇ ಜಾತೇ ವಿದ್ಯತ ಇತಿ ವಾ ಜಾತವೇದಾಃ । ಯಾ ದೇವತಾ ಕುಟಿಲಮತಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಸರ್ವಸ್ಯೈವಾಹಮೇವ ಧಾರಯಂತೀತಿ ಮತ್ವಾ ತ್ವಾಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ವರ್ತತೇ ತಾಂ ಸರ್ವಸಾಧನೀಂ ದೇವತಾಮಹಂ ಘೃತಸ್ಯ ಧಾರಯಾ ಯಜೇ ಸ್ವಾಹೇತಿ ಪೂರ್ವವದೇವ ದ್ವಿತೀಯಮಂತ್ರಾರ್ಥಃ ॥೧॥