ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ)
 
ಅಥ ಯಾಮಿಚ್ಛೇನ್ನ ಗರ್ಭಂ ದಧೀತೇತಿ ತಸ್ಯಾಮರ್ಥಂ ನಿಷ್ಠಾಯ ಮುಖೇನ ಮುಖಂ ಸಂಧಾಯಾಭಿಪ್ರಾಣ್ಯಾಪಾನ್ಯಾದಿಂದ್ರಿಯೇಣ ತೇ ರೇತಸಾ ರೇತ ಆದದ ಇತ್ಯರೇತಾ ಏವ ಭವತಿ ॥ ೧೦ ॥
ಅಥ ಯಾಮಿಚ್ಛೇತ್ — ನ ಗರ್ಭಂ ದಧೀತ ನ ಧಾರಯೇತ್ ಗರ್ಭಿಣೀ ಮಾ ಭೂದಿತಿ, ತಸ್ಯಾಮ್ ಅರ್ಥಮಿತಿ ಪೂರ್ವವತ್ । ಅಭಿಪ್ರಾಣ್ಯ ಅಭಿಪ್ರಾಣನಂ ಪ್ರಥಮಂ ಕೃತ್ವಾ, ಪಶ್ಚಾತ್ ಅಪಾನ್ಯಾತ್ — ‘ಇಂದ್ರಿಯೇಣ ತೇ ರೇತಸಾ ರೇತ ಆದದೇ’ ಇತ್ಯನೇನ ಮಂತ್ರೇಣ ; ಅರೇತಾ ಏವ ಭವತಿ, ನ ಗರ್ಭಿಣೀ ಭವತೀತ್ಯರ್ಥಃ ॥

ತಸ್ಯಾಃ ಸ್ವವಿಷಯೇ ಪ್ರೀತಿಮಾಪಾದ್ಯಾವಾಚ್ಯಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನದಶಾಯಾಮಭಿಪ್ರಾಯವಿಶೇಷಾನುಸಾರೇಣಾನುಷ್ಠಾನವಿಶೇಷಂ ದರ್ಶಯತಿ —

ಅಥೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ತತ್ರ ತತ್ರಾಥಶಬ್ದಸ್ತತ್ತದುಪಕ್ರಮಾರ್ಥೋ ನೇತವ್ಯಃ ।

ಪಶುಕರ್ಮಕಾಲೇ ಪ್ರಥಮಂ ಸ್ವಕೀಯಪುಂಸ್ತ್ವದ್ವಾರಾ ತದೀಯಸ್ತ್ರೀತ್ವೇ ವಾಯುಂ ವಿಸೃಜ್ಯ ತೇನೈವ ದ್ವಾರೇಣ ತತಸ್ತದಾದಾನಾಭಿಮಾನಂ ಕುರ್ಯಾದಿತ್ಯಾಹ —

ಅಭಿಪ್ರಾಣ್ಯೇತಿ ॥೧೦॥