ಸಮುಚ್ಚಯಪಕ್ಷೇ ಪ್ರಶ್ನಪ್ರತಿವಚನಯೋರಸಂಭವಾತ್ ನೇದಂ ಗೀತಾಶಾಸ್ತ್ರಂ ತತ್ಪರಮಿತ್ಯುಪಸಂಹರತಿ -

ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ವಿಶುದ್ಧಬ್ರಹ್ಮಾತ್ಮಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಫಲಸಿದ್ಧೌ ನ ಸಹಕಾರಿಸಾಪೇಕ್ಷಮ್ , ಅಜ್ಞಾನನಿವೃತ್ತಿಫಲತ್ವಾತ್ , ರಜ್ಜ್ವಾದಿತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನವತ್ । ಅಥವಾ - ಬಂಧಃ ಸಹಾಯಾನಪೇಕ್ಷೇಣ ಜ್ಞಾನೇನ ನಿವರ್ತ್ಯತೇ, ಅಜ್ಞಾನಾತ್ಮಕತ್ವಾತ್ , ರಜ್ಜುಸರ್ಪಾದಿವದಿತಿ ಭಾವಃ ।

ನನು - ‘ಕುರ್ಯಾದ್ವಿದ್ವಾಂಸ್ತಥಾಽಸಕ್ತಶ್ಚಿಕೀರ್ಷುರ್ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಮ್’ (ಭ. ಭ. ಗೀ. ೩-೨೫) ಇತಿ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣತ್ವಾತ್ ಕಥಂ ಗೀತಾಶಾಸ್ತ್ರೇ ಸಮುಚ್ಚಯೋ ನಾಸ್ತಿ ? ತತ್ರಾಹ -

ಯಸ್ಯ ತ್ವಿತಿ ।

ಚೋದನಾಸೂತ್ರಾನುಸಾರೇಣ ವಿಧಿತೋಽನುಷ್ಠೇಯಸ್ಯ ಕರ್ಮಣೋ ಧರ್ಮತ್ವಾತ್ , ವ್ಯಾಪಾರಮಾತ್ರಸ್ಯ ತಥಾತ್ವಾಭಾವಾತ್ ತತ್ತ್ವವಿದಶ್ಚ ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಭಿಮಾನಶೂನ್ಯಸ್ಯ ಅಧಿಕಾರಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯಭಾವಾತ್ , ಯಾಗಾದಿಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಮವಿದ್ಯಾಲೇಶತೋ ಜಾಯಮಾನಾನಾಂ ಕರ್ಮಾಭಾಸತ್ವಾತ್ , ‘ಕುರ್ಯಾದ್ವಿದ್ವಾನ್’ (ಭ. ಭ. ಗೀ. ೩-೨೫)  ಇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಂ ನ ಸಮುಚ್ಚಯಪ್ರಾಪಕಮಿತಿ ಭಾವಃ । ವಾಶಬ್ದಶ್ಚಾರ್ಥೇ । ದ್ವಿತೀಯಸ್ತು ವಿವಿದಿಷಾವಾಕ್ಯಸ್ಥಸಾಧನಾಂತರಸಂಗ್ರಹಾರ್ಥಃ ।

ಸಾಂಸಾರಿಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ವ್ಯಾವರ್ತಯತಿ -

ಪರಮಾರ್ಥೇತಿ ।

ತದೇವಾಭಿನಯತಿ -

ಏಕಮಿತಿ ।

ಪ್ರವೃತ್ತಿರೂಪಮಿತಿ ರೂಪಗ್ರಹಣಮಾಭಾಸತ್ವಪ್ರದರ್ಶನಾರ್ಥಮ್ । ಕರ್ಮಾಭಾಸಸಮುಚ್ಚಯಸ್ತು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕತ್ವಾತ್ ನ ಮೋಕ್ಷಂ ಫಲಯತೀತಿ ಶೇಷಃ ।

ಕಿಂಚ, ಜ್ಞಾನಿನೋ ಯಾಗಾದಿಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ನ ಜ್ಞಾನೇನ ತತ್ಫಲೇನ ಸಮುಚ್ಚೀಯತೇ, ಫಲಾಭಿಸಂಧಿವಿಕಲಪ್ರವೃತ್ತಿತ್ವಾತ್ ಅಹಂಕಾರವಿಧುರಪ್ರವೃತ್ತಿತ್ವಾದ್ವಾ ಭಗವತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿವದಿತ್ಯಾಹ -

ಯಥೇತಿ ।

ಹೇತುದ್ವಯಸ್ಯಾಸಿದ್ಧಿಮಾಶಂಕ್ಯ ಪರಿಹರತಿ -

ತತ್ತ್ವವಿದಿತಿ ।

ಕೂಟಸ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮೈವಾಹಮಿತಿ ಮನ್ವಾನೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ತತ್ಫಲಂ ವಾ ನೈವ ಸ್ವಗತತ್ವೇನ ಪಶ್ಯತಿ, ರೂಪಾದಿವದ್ ದೃಶ್ಯಸ್ಯ ದ್ರಷ್ಟೃಧರ್ಮತ್ವಾಯೋಗಾತ್ । ಕಿಂತು ಕಾರ್ಯಕರಣಸಂಘಾತಗತತ್ವೇನೈವ ಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾದಿ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ । ತತಸ್ತತ್ತ್ವವಿದೋ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಭಿಕ್ಷಾಟನಾದಾವಹಂಕಾರಸ್ಯ ತೃಪ್ತ್ಯಾದಿಫಲಾಭಿಸಂಧೇಶ್ಚ ಆಭಾಸತ್ವಾತ್ ನಾಸಿದ್ಧಂ ಹೇತುದ್ವಯಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ನನು - ಜ್ಞಾನೋದಯಾತ್ ಪ್ರಾಗವಸ್ಥಾಯಾಮಿವೋತ್ತರಕಾಲೇಽಪಿ ಪ್ರತಿನಿಯತಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾದಿದರ್ಶನಾತ್ ನ ತತ್ತ್ವದರ್ಶಿನಿಷ್ಠಪ್ರವೃತ್ತ್ಯಾದೇರಾಭಾಸತ್ವಮಿತಿ, ತತ್ರಾಹ -

ಯಥಾ ಚೇತಿ ।

ಸ್ವರ್ಗಾದಿರೇವ ಕಾಮ್ಯಮಾನತ್ವಾತ್ ಕಾಮಃ, ತದರ್ಥಿನಃ - ಸ್ವರ್ಗಾದಿಕಾಮಸ್ಯ ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದೇರಪೇಕ್ಷಿತಸ್ವರ್ಗಾದಿಸಾಧನಸ್ಯಾನುಷ್ಠಾನಾರ್ಥಮಗ್ನಿಮಾಧಾಯ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಸ್ಯ ತಸ್ಮಿನ್ನೇವ ಕಾಮ್ಯೇ ಕರ್ಮಣಿ ಪ್ರವೃತ್ತಸ್ಯ ಅರ್ಧಕೃತೇ ಕೇನಾಪಿ ಹೇತುನಾ ಕಾಮೇ ವಿನಷ್ಟೇ ತದೇವಾಗ್ನಿಹೋತ್ರಾದಿ ನಿರ್ವರ್ತಯತೋ ನ ತತ್ ಕಾಮ್ಯಂ ಭವತಿ, ನಿತ್ಯಕಾಮ್ಯವಿಭಾಗಸ್ಯ ಸ್ವಾಭಾವಿಕತ್ವಾಭಾವಾತ್ , ಕಾಮೋಪಬಂಧಾನುಪಬಂಧಕೃತತ್ವಾತ್ । ತಥಾ ವಿದುಷೋಽಪಿ ವಿಧ್ಯಧಿಕಾರಾಭಾವಾತ್ ಯಾಗಾದಿಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಂ ಕರ್ಮಾಭಾಸತೇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ವಿದ್ವತ್ಪ್ರವೃತ್ತೀನಾಂ ಕರ್ಮಾಭಾಸತ್ವಮಿತ್ಯತ್ರ ಭಗವದನುಮತಿಮುಪನ್ಯಸ್ಯತಿ -

ತಥಾ ಚೇತಿ ।