ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய:
பூர்வப்ருஷ்ட²ம்      உத்தரப்ருஷ்ட²ம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
தஸ்மாத்³கீ³தாஶாஸ்த்ரே ஈஷந்மாத்ரேணாபி ஶ்ரௌதேந ஸ்மார்தேந வா கர்மணா ஆத்மஜ்ஞாநஸ்ய ஸமுச்சயோ ந கேநசித்³த³ர்ஶயிதும் ஶக்ய: । யஸ்ய து அஜ்ஞாநாத் ராகா³தி³தோ³ஷதோ வா கர்மணி ப்ரவ்ருத்தஸ்ய யஜ்ஞேந தா³நேந தபஸா வா விஶுத்³த⁴ஸத்த்வஸ்ய ஜ்ஞாநமுத்பந்நம்பரமார்த²தத்த்வவிஷயம் ‘ஏகமேவேத³ம் ஸர்வம் ப்³ரஹ்ம அகர்த்ரு ச’ இதி, தஸ்ய கர்மணி கர்மப்ரயோஜநே ச நிவ்ருத்தே(அ)பி லோகஸங்க்³ரஹார்த²ம் யத்நபூர்வம் யதா² ப்ரவ்ருத்தி:, ததை²வ ப்ரவ்ருத்தஸ்ய யத்ப்ரவ்ருத்திரூபம் த்³ருஶ்யதே ந தத்கர்ம யேந பு³த்³தே⁴: ஸமுச்சய: ஸ்யாத் ; யதா² ப⁴க³வதோ வாஸுதே³வஸ்ய க்ஷத்ரத⁴ர்மசேஷ்டிதம் ந ஜ்ஞாநேந ஸமுச்சீயதே புருஷார்த²ஸித்³த⁴யே, தத்³வத் தத்ப²லாபி⁴ஸந்த்⁴யஹங்காராபா⁴வஸ்ய துல்யத்வாத்³விது³ஷ: । தத்த்வவிந்நாஹம் கரோமீதி மந்யதே, ந ச தத்ப²லமபி⁴ஸந்த⁴த்தே । யதா² ச ஸ்வர்கா³தி³காமார்தி²ந: அக்³நிஹோத்ராதி³கர்மலக்ஷணத⁴ர்மாநுஷ்டா²நாய ஆஹிதாக்³நே: காம்யே ஏவ அக்³நிஹோத்ராதௌ³ ப்ரவ்ருத்தஸ்ய ஸாமி க்ருதே விநஷ்டே(அ)பி காமே ததே³வ அக்³நிஹோத்ராத்³யநுதிஷ்ட²தோ(அ)பி ந தத்காம்யமக்³நிஹோத்ராதி³ ப⁴வதி । ததா² ச த³ர்ஶயதி ப⁴க³வாந் — ‘குர்வந்நபி ந லிப்யதே’ (ப⁴. கீ³. 5 । 7) ‘ந கரோதி ந லிப்யதே’ (ப⁴. கீ³. 13 । 31) இதி தத்ர தத்ர ॥
தஸ்மாத்³கீ³தாஶாஸ்த்ரே ஈஷந்மாத்ரேணாபி ஶ்ரௌதேந ஸ்மார்தேந வா கர்மணா ஆத்மஜ்ஞாநஸ்ய ஸமுச்சயோ ந கேநசித்³த³ர்ஶயிதும் ஶக்ய: । யஸ்ய து அஜ்ஞாநாத் ராகா³தி³தோ³ஷதோ வா கர்மணி ப்ரவ்ருத்தஸ்ய யஜ்ஞேந தா³நேந தபஸா வா விஶுத்³த⁴ஸத்த்வஸ்ய ஜ்ஞாநமுத்பந்நம்பரமார்த²தத்த்வவிஷயம் ‘ஏகமேவேத³ம் ஸர்வம் ப்³ரஹ்ம அகர்த்ரு ச’ இதி, தஸ்ய கர்மணி கர்மப்ரயோஜநே ச நிவ்ருத்தே(அ)பி லோகஸங்க்³ரஹார்த²ம் யத்நபூர்வம் யதா² ப்ரவ்ருத்தி:, ததை²வ ப்ரவ்ருத்தஸ்ய யத்ப்ரவ்ருத்திரூபம் த்³ருஶ்யதே ந தத்கர்ம யேந பு³த்³தே⁴: ஸமுச்சய: ஸ்யாத் ; யதா² ப⁴க³வதோ வாஸுதே³வஸ்ய க்ஷத்ரத⁴ர்மசேஷ்டிதம் ந ஜ்ஞாநேந ஸமுச்சீயதே புருஷார்த²ஸித்³த⁴யே, தத்³வத் தத்ப²லாபி⁴ஸந்த்⁴யஹங்காராபா⁴வஸ்ய துல்யத்வாத்³விது³ஷ: । தத்த்வவிந்நாஹம் கரோமீதி மந்யதே, ந ச தத்ப²லமபி⁴ஸந்த⁴த்தே । யதா² ச ஸ்வர்கா³தி³காமார்தி²ந: அக்³நிஹோத்ராதி³கர்மலக்ஷணத⁴ர்மாநுஷ்டா²நாய ஆஹிதாக்³நே: காம்யே ஏவ அக்³நிஹோத்ராதௌ³ ப்ரவ்ருத்தஸ்ய ஸாமி க்ருதே விநஷ்டே(அ)பி காமே ததே³வ அக்³நிஹோத்ராத்³யநுதிஷ்ட²தோ(அ)பி ந தத்காம்யமக்³நிஹோத்ராதி³ ப⁴வதி । ததா² ச த³ர்ஶயதி ப⁴க³வாந் — ‘குர்வந்நபி ந லிப்யதே’ (ப⁴. கீ³. 5 । 7) ‘ந கரோதி ந லிப்யதே’ (ப⁴. கீ³. 13 । 31) இதி தத்ர தத்ர ॥

ஸமுச்சயபக்ஷே ப்ரஶ்நப்ரதிவசநயோரஸம்ப⁴வாத் நேத³ம் கீ³தாஶாஸ்த்ரம் தத்பரமித்யுபஸம்ஹரதி -

தஸ்மாதி³தி ।

விஶுத்³த⁴ப்³ரஹ்மாத்மஜ்ஞாநம் ஸ்வப²லஸித்³தௌ⁴ ந ஸஹகாரிஸாபேக்ஷம் , அஜ்ஞாநநிவ்ருத்திப²லத்வாத் , ரஜ்ஜ்வாதி³தத்த்வஜ்ஞாநவத் । அத²வா - ப³ந்த⁴: ஸஹாயாநபேக்ஷேண ஜ்ஞாநேந நிவர்த்யதே, அஜ்ஞாநாத்மகத்வாத் , ரஜ்ஜுஸர்பாதி³வதி³தி பா⁴வ: ।

நநு - ‘குர்யாத்³வித்³வாம்ஸ்ததா²(அ)ஸக்தஶ்சிகீர்ஷுர்லோகஸங்க்³ரஹம்’ (ப⁴. ப⁴. கீ³. 3-25) இதி வக்ஷ்யமாணத்வாத் கத²ம் கீ³தாஶாஸ்த்ரே ஸமுச்சயோ நாஸ்தி ? தத்ராஹ -

யஸ்ய த்விதி ।

சோத³நாஸூத்ராநுஸாரேண விதி⁴தோ(அ)நுஷ்டே²யஸ்ய கர்மணோ த⁴ர்மத்வாத் , வ்யாபாரமாத்ரஸ்ய ததா²த்வாபா⁴வாத் தத்த்வவித³ஶ்ச வர்ணாஶ்ரமாபி⁴மாநஶூந்யஸ்ய அதி⁴காரப்ரதிபத்த்யபா⁴வாத் , யாகா³தி³ப்ரவ்ருத்தீநாமவித்³யாலேஶதோ ஜாயமாநாநாம் கர்மாபா⁴ஸத்வாத் , ‘குர்யாத்³வித்³வாந்’ (ப⁴. ப⁴. கீ³. 3-25)  இத்யாதி³வாக்யம் ந ஸமுச்சயப்ராபகமிதி பா⁴வ: । வாஶப்³த³ஶ்சார்தே² । த்³விதீயஸ்து விவிதி³ஷாவாக்யஸ்த²ஸாத⁴நாந்தரஸங்க்³ரஹார்த²: ।

ஸாம்ஸாரிகம் ஜ்ஞாநம் வ்யாவர்தயதி -

பரமார்தே²தி ।

ததே³வாபி⁴நயதி -

ஏகமிதி ।

ப்ரவ்ருத்திரூபமிதி ரூபக்³ரஹணமாபா⁴ஸத்வப்ரத³ர்ஶநார்த²ம் । கர்மாபா⁴ஸஸமுச்சயஸ்து யாத்³ருச்சி²கத்வாத் ந மோக்ஷம் ப²லயதீதி ஶேஷ: ।

கிஞ்ச, ஜ்ஞாநிநோ யாகா³தி³ப்ரவ்ருத்திர்ந ஜ்ஞாநேந தத்ப²லேந ஸமுச்சீயதே, ப²லாபி⁴ஸந்தி⁴விகலப்ரவ்ருத்தித்வாத் அஹங்காரவிது⁴ரப்ரவ்ருத்தித்வாத்³வா ப⁴க³வத்ப்ரவ்ருத்திவதி³த்யாஹ -

யதே²தி ।

ஹேதுத்³வயஸ்யாஸித்³தி⁴மாஶங்க்ய பரிஹரதி -

தத்த்வவிதி³தி ।

கூடஸ்த²ம் ப்³ரஹ்மைவாஹமிதி மந்வாநோ வித்³வாந் ப்ரவ்ருத்திம் தத்ப²லம் வா நைவ ஸ்வக³தத்வேந பஶ்யதி, ரூபாதி³வத்³ த்³ருஶ்யஸ்ய த்³ரஷ்ட்ருத⁴ர்மத்வாயோகா³த் । கிந்து கார்யகரணஸங்கா⁴தக³தத்வேநைவ ப்ரவ்ருத்த்யாதி³ ப்ரதிபத்³யதே । ததஸ்தத்த்வவிதோ³ வ்யாக்²யாநபி⁴க்ஷாடநாதா³வஹங்காரஸ்ய த்ருப்த்யாதி³ப²லாபி⁴ஸந்தே⁴ஶ்ச ஆபா⁴ஸத்வாத் நாஸித்³த⁴ம் ஹேதுத்³வயமித்யர்த²: ।

நநு - ஜ்ஞாநோத³யாத் ப்ராக³வஸ்தா²யாமிவோத்தரகாலே(அ)பி ப்ரதிநியதப்ரவ்ருத்த்யாதி³த³ர்ஶநாத் ந தத்த்வத³ர்ஶிநிஷ்ட²ப்ரவ்ருத்த்யாதே³ராபா⁴ஸத்வமிதி, தத்ராஹ -

யதா² சேதி ।

ஸ்வர்கா³தி³ரேவ காம்யமாநத்வாத் காம:, தத³ர்தி²ந: - ஸ்வர்கா³தி³காமஸ்ய அக்³நிஹோத்ராதே³ரபேக்ஷிதஸ்வர்கா³தி³ஸாத⁴நஸ்யாநுஷ்டா²நார்த²மக்³நிமாதா⁴ய வ்யவஸ்தி²தஸ்ய தஸ்மிந்நேவ காம்யே கர்மணி ப்ரவ்ருத்தஸ்ய அர்த⁴க்ருதே கேநாபி ஹேதுநா காமே விநஷ்டே ததே³வாக்³நிஹோத்ராதி³ நிர்வர்தயதோ ந தத் காம்யம் ப⁴வதி, நித்யகாம்யவிபா⁴க³ஸ்ய ஸ்வாபா⁴விகத்வாபா⁴வாத் , காமோபப³ந்தா⁴நுபப³ந்த⁴க்ருதத்வாத் । ததா² விது³ஷோ(அ)பி வித்⁴யதி⁴காராபா⁴வாத் யாகா³தி³ப்ரவ்ருத்தீநாம் கர்மாபா⁴ஸதேத்யர்த²: ।

வித்³வத்ப்ரவ்ருத்தீநாம் கர்மாபா⁴ஸத்வமித்யத்ர ப⁴க³வத³நுமதிமுபந்யஸ்யதி -

ததா² சேதி ।