ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
அந்தவந்த இமே தே³ஹா நித்யஸ்யோக்தா: ஶரீரிண:
அநாஶிநோ(அ)ப்ரமேயஸ்ய தஸ்மாத்³யுத்⁴யஸ்வ பா⁴ரத ॥ 18 ॥
அந்த: விநாஶ: வித்³யதே யேஷாம் தே அந்தவந்த:யதா² ம்ருக³த்ருஷ்ணிகாதௌ³ ஸத்³பு³த்³தி⁴: அநுவ்ருத்தா ப்ரமாணநிரூபணாந்தே விச்சி²த்³யதே, தஸ்ய அந்த: ; ததா² இமே தே³ஹா: ஸ்வப்நமாயாதே³ஹாதி³வச்ச அந்தவந்த: நித்யஸ்ய ஶரீரிண: ஶரீரவத: அநாஶிந: அப்ரமேயஸ்ய ஆத்மந: அந்தவந்த இதி உக்தா: விவேகிபி⁴ரித்யர்த²: । ‘நித்யஸ்ய’ ‘அநாஶிந:இதி புநருக்தம் ; நித்யத்வஸ்ய த்³விவித⁴த்வாத் லோகே, நாஶஸ்ய யதா² தே³ஹோ ப⁴ஸ்மீபூ⁴த: அத³ர்ஶநம் க³தோ நஷ்ட உச்யதேவித்³யமாநோ(அ)பி யதா² அந்யதா² பரிணதோ வ்யாத்⁴யாதி³யுக்தோ ஜாதோ நஷ்ட உச்யதேதத்ரநித்யஸ்ய’ ‘அநாஶிந:இதி த்³விவிதே⁴நாபி நாஶேந அஸம்ப³ந்த⁴: அஸ்யேத்யர்த²:அந்யதா² ப்ருதி²வ்யாதி³வத³பி நித்யத்வம் ஸ்யாத் ஆத்மந: ; தத் மா பூ⁴தி³திநித்யஸ்ய’ ‘அநாஶிந:இத்யாஹஅப்ரமேயஸ்ய ப்ரமேயஸ்ய ப்ரத்யக்ஷாதி³ப்ரமாணை: அபரிச்சே²த்³யஸ்யேத்யர்த²:
அந்தவந்த இமே தே³ஹா நித்யஸ்யோக்தா: ஶரீரிண:
அநாஶிநோ(அ)ப்ரமேயஸ்ய தஸ்மாத்³யுத்⁴யஸ்வ பா⁴ரத ॥ 18 ॥
அந்த: விநாஶ: வித்³யதே யேஷாம் தே அந்தவந்த:யதா² ம்ருக³த்ருஷ்ணிகாதௌ³ ஸத்³பு³த்³தி⁴: அநுவ்ருத்தா ப்ரமாணநிரூபணாந்தே விச்சி²த்³யதே, தஸ்ய அந்த: ; ததா² இமே தே³ஹா: ஸ்வப்நமாயாதே³ஹாதி³வச்ச அந்தவந்த: நித்யஸ்ய ஶரீரிண: ஶரீரவத: அநாஶிந: அப்ரமேயஸ்ய ஆத்மந: அந்தவந்த இதி உக்தா: விவேகிபி⁴ரித்யர்த²: । ‘நித்யஸ்ய’ ‘அநாஶிந:இதி புநருக்தம் ; நித்யத்வஸ்ய த்³விவித⁴த்வாத் லோகே, நாஶஸ்ய யதா² தே³ஹோ ப⁴ஸ்மீபூ⁴த: அத³ர்ஶநம் க³தோ நஷ்ட உச்யதேவித்³யமாநோ(அ)பி யதா² அந்யதா² பரிணதோ வ்யாத்⁴யாதி³யுக்தோ ஜாதோ நஷ்ட உச்யதேதத்ரநித்யஸ்ய’ ‘அநாஶிந:இதி த்³விவிதே⁴நாபி நாஶேந அஸம்ப³ந்த⁴: அஸ்யேத்யர்த²:அந்யதா² ப்ருதி²வ்யாதி³வத³பி நித்யத்வம் ஸ்யாத் ஆத்மந: ; தத் மா பூ⁴தி³திநித்யஸ்ய’ ‘அநாஶிந:இத்யாஹஅப்ரமேயஸ்ய ப்ரமேயஸ்ய ப்ரத்யக்ஷாதி³ப்ரமாணை: அபரிச்சே²த்³யஸ்யேத்யர்த²:

நநு - தே³ஹாதி³ஷு ஸத்³பு³த்³தே⁴ரநுவ்ருத்தேஸ்தஸ்யா விச்சே²தா³பா⁴வாத் கத²மந்தவத்த்வம் தேஷாமிஷ்யதே ? தத்ராஹ -

யதே²தி ।

ததே²மே தே³ஹா:, ஸத்³பு³பா⁴ஜோ(அ)பி ப்ரமாணதோ நிரூபணாயாமவஸாநே விச்சே²தா³த³ந்தவந்தோ ப⁴வந்தீதி ஶேஷ: ।

தே³ஹத்வாதி³நா ச ஜாக்³ரத்³தே³ஹாதே³ரந்தவத்த்வம் ஸம்ப்ரதிபந்நவத³நுமாதும் ஶக்யமித்யாஹ -

ஸ்வப்நேதி ।

தேஷாம் ஸ்வாதந்த்ர்யம் வ்யுத³ஸ்யதி -

நித்யஸ்யேதி ।

ஆகாஶாதி³வ்யாவ்ருத்த்யர்த²ம் விஶிநஷ்டி -

ஶரீரிண இதி ।

பரிணாமிநித்யத்வம் வ்யவச்சி²நதி -

அநாஶிந இதி ।

தஸ்ய ப்ரத்யக்ஷாத்³யவிஷயத்வமாஹ -

அப்ரமேயஸ்யேதி ।

ப்ரவாஹஸ்ய ப்ரவாஹிவ்யதிரேகேண அநிரூபணாத் ந ததா³த்மந: தே³ஹாத்³யபா⁴வே ஸம்ப³ந்த⁴ஸித்³தி⁴ரித்யபி⁴ஸந்தா⁴யோக்தம் -

விவேகிபி⁴ரிதி ।

ஶரீராதே³ரந்தவத்த்வே(அ)பி ப்ரவாஹரூபேண ஆத்மநஸ்தத்ஸம்ப³ந்த⁴ஸ்யாநந்தவத்த்வமாஶங்க்யாஹ -

நித்யஸ்யேதி ।

நித்யத்வஸ்ய த்³வைவித்⁴யஸித்³த்⁴யர்த²ம் நாஶத்³வைவித்⁴யம் ப்ரகடயதி -

யதே²த்யாதி³நா ।

நாஶஸ்ய நிரவஶேஷத்வேந ஸாவஶேஷத்வேந ச ஸித்³தே⁴ த்³வைவித்⁴யே ப²லிதமாஹ -

தத்ரேதி ।

பத³த்³வயஸ்யைகார்த²த்வமாஶங்க்ய நிரஸ்யதி -

நித்யஸ்யேத்யாதி³நா ।

விஶேஷணாப்⁴யாம் கூடஸ்தா²நித்யத்வமாத்மநோ விவக்ஷிதமித்யர்த²: ।

அந்யதரவிஶேஷணமாத்ரோபாதா³நே பரிணாமிநித்யத்வமாத்மந: ஶங்க்யேத இத்யநிஷ்டாபத்திமாஶங்க்யாஹ -

அந்யதே²தி ।