ಪರಮಾರ್ಥತತ್ತ್ವವಿಷಯಾಂ ಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠಾಮುಕ್ತಾಮುಪಸಂಹೃತ್ಯ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಾಂ ಸಂಗೃಹ್ಣಾತಿ -
ಯೋಗೇ ತ್ವಿತಿ ।
ತಾಮೇವ ಬುದ್ಧಿಂ ವಿಶಿಷ್ಟಫಲವತ್ತ್ವೇನಾಭಿಷ್ಟೌತಿ -
ಬುದ್ಧ್ಯೇತಿ ।
ತತ್ರೋಪಸಂಹಾರಭಾಗಂ ವಿಭಜತೇ-
ಏಷೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಬು್ದ್ಧಿಶಬ್ದಸ್ಯಾಂತಃಕರಣವಿಷಯತ್ವಂ ವ್ಯಾವರ್ತಯತಿ -
ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ।
ತಸ್ಯ ಸಹಕಾರಿನಿರಪೇಕ್ಷಸ್ಯ ವಿಶಿಷ್ಟಂ ಫಲವತ್ತ್ವಮಾಚಷ್ಟೇ -
ಸಾಕ್ಷಾದಿತಿ ।
ಶೋಕಮೋಹೌ ರಾಗದ್ವೇಷೌ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ಭೋಕ್ತೃತ್ವಮಿತ್ಯಾದಿರನರ್ಥಃ ಸಂಸಾರಃ, ತಸ್ಯ ಹೇತುರ್ದೋಷಃ ಸ್ವಾಜ್ಞಾನಮ್ , ತಸ್ಯ ನಿವೃತ್ತೌ ನಿರಪೇಕ್ಷಂ ಕಾರಣಂ ಜ್ಞಾನಮ್ । ಅಜ್ಞಾನನಿವೃತ್ತೌ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾನ್ವಯವ್ಯತಿರೇಕಸಮಧಿಗತಸಾಧನತ್ವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
‘ಯೋಗೇ ತ್ವಿಮಾಂ’ (ಭ. ಗೀ. ೨-೩೯) ಇತ್ಯಾದಿ ವ್ಯಾಕುರ್ವನ್ ಯೋಗಶಬ್ದಸ್ಯ ಪ್ರಕೃತೇ ಚಿತ್ತವೃತ್ತಿನಿರೋಧವಿಷಯತ್ವಂ ವ್ಯವಚ್ಛಿನತ್ತಿ -
ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತೀತಿ ।
ಪ್ರಕೃತಂ ಮುಕ್ತ್ಯುಪಯುಕ್ತಂ ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಪದೇನ ಪರಾಮೃಶ್ಯತೇ ।
ಜ್ಞಾನೋದಯೋಪಾಯಮೇವ ಪ್ರಕಟಯತಿ -
ನಿಃಸಂಗತಯೇತಿ ।
ಫಲಾಭಿಸಂಧಿವೈಧುರ್ಯಂ ನಿಃಸಂಗತ್ವಮ್ ।
ಬುದ್ಧಿಸ್ತುತಿಪ್ರಯೋಜನಮಾಹ -
ಪ್ರರೋಚನಾರ್ಥಮಿತಿ ।
ಅಭಿಷ್ಟುತಾ ಹಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಶ್ರದ್ಧಾತವ್ಯಾ ಸತ್ಯನುಷ್ಠಾತಾರಮಧಿಕರೋತಿ । ತೇನ ಸ್ತುತಿರರ್ಥವತೀತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನವಿಷಯಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕರ್ಮಬಂಧಸ್ಯ ಕುತೋ ನಿವೃತ್ತಿಃ ? ನಹಿ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಮಂತರೇಣ ಸಮೂಲಂ ಕರ್ಮ ಹಾತುಂ ಶಕ್ಯಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಹ -
ಈಶ್ವರೇತಿ
॥ ೩೯ ॥