ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ಕರ್ಮಣೋಽನ್ಯತ್ರ ಲೋಕೋಽಯಂ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ
ತದರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಮುಕ್ತಸಂಗಃ ಸಮಾಚರ ॥ ೯ ॥
ಯಜ್ಞೋ ವೈ ವಿಷ್ಣುಃ’ (ತೈ. ಸ. ೧ । ೭ । ೪) ಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ ಯಜ್ಞಃ ಈಶ್ವರಃ, ತದರ್ಥಂ ಯತ್ ಕ್ರಿಯತೇ ತತ್ ಯಜ್ಞಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮತಸ್ಮಾತ್ ಕರ್ಮಣಃ ಅನ್ಯತ್ರ ಅನ್ಯೇನ ಕರ್ಮಣಾ ಲೋಕಃ ಅಯಮ್ ಅಧಿಕೃತಃ ಕರ್ಮಕೃತ್ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ ಕರ್ಮ ಬಂಧನಂ ಯಸ್ಯ ಸೋಽಯಂ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ ಲೋಕಃ, ತು ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ಅತಃ ತದರ್ಥಂ ಯಜ್ಞಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ, ಮುಕ್ತಸಂಗಃ ಕರ್ಮಫಲಸಂಗವರ್ಜಿತಃ ಸನ್ ಸಮಾಚರ ನಿರ್ವರ್ತಯ ॥ ೯ ॥
ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ಕರ್ಮಣೋಽನ್ಯತ್ರ ಲೋಕೋಽಯಂ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ
ತದರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಮುಕ್ತಸಂಗಃ ಸಮಾಚರ ॥ ೯ ॥
ಯಜ್ಞೋ ವೈ ವಿಷ್ಣುಃ’ (ತೈ. ಸ. ೧ । ೭ । ೪) ಇತಿ ಶ್ರುತೇಃ ಯಜ್ಞಃ ಈಶ್ವರಃ, ತದರ್ಥಂ ಯತ್ ಕ್ರಿಯತೇ ತತ್ ಯಜ್ಞಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮತಸ್ಮಾತ್ ಕರ್ಮಣಃ ಅನ್ಯತ್ರ ಅನ್ಯೇನ ಕರ್ಮಣಾ ಲೋಕಃ ಅಯಮ್ ಅಧಿಕೃತಃ ಕರ್ಮಕೃತ್ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ ಕರ್ಮ ಬಂಧನಂ ಯಸ್ಯ ಸೋಽಯಂ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ ಲೋಕಃ, ತು ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ಅತಃ ತದರ್ಥಂ ಯಜ್ಞಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ, ಮುಕ್ತಸಂಗಃ ಕರ್ಮಫಲಸಂಗವರ್ಜಿತಃ ಸನ್ ಸಮಾಚರ ನಿರ್ವರ್ತಯ ॥ ೯ ॥

ಫಲಾಭಿಸಂಧಿಮಂತರೇಣ ಯಜ್ಞಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಾಣಸ್ಯ ಬಂಧಾಭಾವಾತ್ ತಾದರ್ಥ್ಯೇನ ಕರ್ಮ ಕರ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯಾಹ -

ತದರ್ಥಮಿತಿ ।

ಯಜ್ಞಾರ್ಥಂ ಕರ್ಮೇತ್ಯಯುಕ್ತಂ, ನಹಿ ಕರ್ಮಾರ್ಥಮೇವ ಕರ್ಮೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ -

ಯಜ್ಞೋ ವೈ ವಿಷ್ಣುರಿತಿ ।

ಕಥಂ ತರ್ಹಿ ‘ಕರ್ಮಣಾ ಬಧ್ಯತೇ ಜಂತುಃ’ (ಮ. ಭಾ. ೧೨-೨೪೧-೭) ಇತಿ ಸ್ಮೃತಿಃ ? ತತ್ರಾಹ -

ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।

ಈಶ್ವರಾರ್ಪಣಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕೃತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣೋ ಬಂಧಾರ್ಥತ್ವಾಭಾವೇ ಫಲಿತಮಾಹ -

ಅತ ಇತಿ

॥ ೯ ॥