ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಯದಿ ಪುನಃ ಅಹಮಿವ ತ್ವಂ ಕೃತಾರ್ಥಬುದ್ಧಿಃ, ಆತ್ಮವಿತ್ ಅನ್ಯೋ ವಾ, ತಸ್ಯಾಪಿ ಆತ್ಮನಃ ಕರ್ತವ್ಯಾಭಾವೇಽಪಿ ಪರಾನುಗ್ರಹ ಏವ ಕರ್ತವ್ಯ ಇತ್ಯಾಹ
ಯದಿ ಪುನಃ ಅಹಮಿವ ತ್ವಂ ಕೃತಾರ್ಥಬುದ್ಧಿಃ, ಆತ್ಮವಿತ್ ಅನ್ಯೋ ವಾ, ತಸ್ಯಾಪಿ ಆತ್ಮನಃ ಕರ್ತವ್ಯಾಭಾವೇಽಪಿ ಪರಾನುಗ್ರಹ ಏವ ಕರ್ತವ್ಯ ಇತ್ಯಾಹ

ತ್ವಾಮನಾಚರಂತಮನುವರ್ತತಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಕೋ ದೋಷಃ ಸ್ಯಾತ್ ? ಇತ್ಯಪೇಕ್ಷಾಯಾಮೀಶ್ವರಸ್ಯ ಕೃತಾರ್ಥತಯಾ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಾಭಾವೇ ತದನುವರ್ತಿನಾಮಪಿ ತದಭಾವಾದೇವ ಸ್ಥಿತಿಹೇತ್ವಭಾವಾತ್ , ಪೃಥಿವ್ಯಾದಿಭೂತಾನಾಂ ವಿನಾಶಪ್ರಸಂಗಾದ್ ವರ್ಣಾಶ್ರಮಧರ್ಮವ್ಯವಸ್ಥಾನುಪಪತ್ತೇಶ್ಚಾಧಿಕೃತಾನಾಂ ಪ್ರಾಣಭೃತಾಂ ಪಾಪೋಪಹತತ್ವಪ್ರಸಂಗಾತ್ ಪರಾನುಗ್ರಹಾರ್ಥಂ ಪ್ರವೃ್ತ್ತಿರೀಶ್ವರಸ್ಯೇತ್ಯುಕ್ತಮ್ । ಸಂಪ್ರತಿ ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಾಯ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಾಣಸ್ಯ ಕರ್ತೃತ್ವಾಭಿಮಾನೇನ ಜ್ಞಾನಾಭಿಭವೇ ಪ್ರಾಪ್ತೇ, ಪ್ರತ್ಯಾಹ -

ಯದಿ ಪುನರಿತಿ ।

ಕೃತಾರ್ಥಬುದ್ಧಿತ್ವೇ ಹೇತುಮಾಹ -

ಆತ್ಮವಿದಿತಿ ।

ಯಥಾವದಾತ್ಮಾನಮವಗಚ್ಛನ್ ಕರ್ತೃತ್ವಾದ್ಯಭಿಮಾನಾಭಾವಾತ್ ಕೃತಾರ್ಥೋ ಭವತ್ಯೇವೇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಅರ್ಜುನಾದನ್ಯತ್ರಾಪಿ ಜ್ಞಾನವತಿ ಕೃತಾರ್ಥಬುದ್ಧಿತ್ವಂ ಕರ್ತವ್ಯತ್ವಾದ್ಯಭಿಮಾನಹೀನೇ ತುಲ್ಯಮಿತ್ಯಾಹ -

ಅನ್ಯೋ ವೇತಿ ।

ತಸ್ಯ ತರ್ಹಿ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಮಫಲತ್ವಾತ್ ಅನವಕಾಶಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -

ತಸ್ಯಾಪೀತಿ ।

>ಕರ್ತವ್ಯ ಇತಿ ಆತ್ಮವಿದಾಽಪಿ ಪರಾನುಗ್ರಹಾಯ ಕರ್ತವ್ಯಮೇವ ಕರ್ಮೇತಿ, ಆಹೇತಿ ಶೇಷಃ ।