ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಮೀಶ್ವರಾನುಸಾರಿತ್ವೇಽಪಿ ಫಲಾಂತರಾರ್ಥಿನಾಂ ಕುತಸ್ತದನುಸಾರಿತ್ವಮ್ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ‘ಫಲಮತ ಉಪಪತ್ತೇ’ (ಬ್ರ. ಸೂ. ೩-೨-೩೮) ಇತಿ ನ್ಯಾಯೇನ ತತ್ಫಲಸ್ಯೇಶ್ವರಾಯತ್ತತ್ವಾತ್ ತದನುವರ್ತಿತ್ವಮಾವಶ್ಯಕಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ -

ಮಮೇತಿ ।

ಭಗವದ್ಭಜನಭಾಗಿನಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಕೈವಲ್ಯಮೇಕರೂಪಂ ಕಿಮಿತಿ ನಾನುಗೃಹ್ಯತೇ ? ತತ್ರಾಹ -

ತೇಷಾಮಿತಿ ।

ಅಭ್ಯುದಯನಿಃಶ್ರೇಯಸಾರ್ಥಿತ್ವಂ ಪ್ರಾರ್ಥನಾವೈಚಿತ್ರ್ಯಾದೇಕಸ್ಯೈವ ಕಿಂ ನ ಸ್ಯಾದ್ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಪರ್ಯಾಯೇಣ ತದನುಪಪತ್ತಿಂ ಸಾಧಯತಿ -

ನಹೀತಿ ।

 ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಂ ಫಲಾರ್ಥಿನಾಂ ಚ ವಿಭಾಗೇ ಸ್ಥಿತೇ ಸತಿ  ಅನುಗ್ರಹವಿಭಾಗಂ ಫಲಿತಮಾಹ -

ಅತ ಇತಿ ।

ಫಲಪ್ರದಾನೇನಾನುಗೃಹ್ಣಾಮೀತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।

ನಿತ್ಯನೈಮಿತ್ತಿಕಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾಯಿನಾಮೇವ ಫಲಾರ್ಥಿತ್ವಾಭಾವೇ ಸತಿ, ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವೇ ಕಥಂ ತೇಷ್ವನುಗ್ರಹಃ ಸ್ಯಾತ್ ? ಇತಿ ತತ್ರಾಹ -

ಯೇ ಯಥೋಕ್ತೇತಿ ।

ಜ್ಞಾನಪ್ರದಾನೇನ ಭಜಾಮೀತ್ಯುತ್ತರತ್ರ ಸಂಬಂಧಃ ।

ಸಂತಿ ಕೇಚಿತ್ ತ್ಯಕ್ತಸರ್ವಕರ್ಮಾಣೋ ಜ್ಞಾನಿನೋ ಮೋಕ್ಷಮೇವಾಪೇಕ್ಷಮಾಣಾಃ, ತೇಷ್ವನುಗ್ರಹಪ್ರಕಾರಂ ಪ್ರಕಟಯತಿ -

ಯೇ ಜ್ಞಾನಿನ ಇತಿ ।

ಕೇಚಿದಾರ್ತಾಃ ಸಂತೋ ಜ್ಞಾನಾದಿಸಾಧನಾಂತರರಹಿತಾ ಭಗವಂತಮೇವಾರ್ತಿಮಪಹರ್ತುಮನುವರ್ತಂತೇ, ತೇಷು ಭಗವತೋಽನುಗ್ರಹವಿಶೇಷಂ ದರ್ಶಯತಿ-

ತಥೇತಿ ।

ಪೂರ್ವಾರ್ಧವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮುಪಸಂಹರತಿ -

ಇತ್ಯೇವಮಿತಿ ।

ಭಗವತೋಽನುಗ್ರಹೇ ನಿಮಿತ್ತಾಂತರಂ ನಿವಾರಯತಿ -

ನ ಪುನರಿತಿ ।

ಫಲಾರ್ಥಿತ್ವೇ ಮುಮುಕ್ಷುತ್ವೇ ಚ ಜಂತೂನಾಂ ಭಗವದನುಸರಣಮಾವಶ್ಯಕಮ್ ಇತ್ಯುತ್ತರಾರ್ಧಂ ವಿಭಜತೇ -

ಸರ್ವಥಾಽಪೀತಿ ।

ಸರ್ವಾವಸ್ಥತ್ವಂ - ತೇನ ತೇನಾತ್ಮನಾ ಪರಸ್ಯೈವೇಶ್ವರಸ್ಯಾವಸ್ಥಾನಮ್ ।

ಮಾರ್ಗಃ - ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಲಕ್ಷಣಃ । ಮನುಷ್ಯಗ್ರಹಣಾದ್ ಇತರೇಷಾಮೀಶ್ವರಮಾರ್ಗಾನುವರ್ತಿತ್ವಪರ್ಯುದಾಸಃ ಸ್ಯಾದ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -

ಯತ್ಫಲೇತಿ ।

ಸರ್ವಪ್ರಕಾರೈರ್ಮಮ ಮಾರ್ಗಮನುವರ್ತಂತ ಇತಿ ಪೂರ್ವೇಣ ಸಂಬಂಧಃ

॥ ೧೧ ॥