ತರ್ಹಿ, ತವ ಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಸಂಭವಾತ್ ಅಸ್ಮದಾದಿತುಲ್ಯತ್ವೇನಾನೀಶ್ವರತ್ವಮ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -
ತಸ್ಯೇತಿ ।
ಈಶ್ವರಸ್ಯ ವಿಷಮಸೃಷ್ಟಿಂ ವಿದಧಾನಸ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿವೈಷಮ್ಯನಿರ್ವಾಹಕಂ ಕಥಯತಿ -
ಗುಣೇತಿ ।
ಗುಣವಿಭಾಗೇನ ಕರ್ಮವಿಭಾಗಃ । ತೇನ ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಸ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಮೇವೋಪದಿಷ್ಟಾಂ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ -
ತತ್ರೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಪ್ರಶ್ನದ್ವಯಪ್ರತಿವಿಧಾನಂ ಪ್ರಕೃತಮುಪಸಮ್ಹರತಿ -
ತಚ್ಚೇದಮಿತಿ ।
ಮನುಷ್ಯಲೋಕೇ ಪರಂ ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾದಿಪೂರ್ವಕೇ ಕರ್ಮಣ್ಯಧಿಕಾರಃ, ತತ್ರೈವ ವರ್ಣಾದೇರೀಶ್ವರೇಣ ಸೃಷ್ಟತ್ವಾತ್ , ನ ಲೋಕಾಂತರೇಷು, ತತ್ರ ವರ್ಣಾದ್ಯಭಾವಾತ್ , ಈಶ್ವರಮೇವ ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಾಶ್ರಮಾದಿವಿಭಾಗಿನೋಽಧಿಕಾರಿಣೋಽನುವರ್ತಂತೇ, ತೇನೈವ ವರ್ಣಾದೇಸ್ತದ್ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಯ ಚ ಸೃಷ್ಟತ್ವಾತ್ ತದನುವರ್ತನಸ್ಯ ಯುಕ್ತತ್ವಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ತಸ್ಯೇತ್ಯಾದಿ ದ್ವಿತೀಯಭಾಗಾಪೋಹ್ಯಂ ಚೋದ್ಯಮನುದ್ರವತಿ -
ಹಂತೇತಿ ।
ಯದಿ ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಾದಿಕರ್ತೃತ್ವಾದೀಶ್ವರಸ್ಯ ಪ್ರಾಗುಕ್ತೋ ನಿಯಮೋಽಭಿಮತಃ, ತರ್ಹಿ, ತದ್ವಿಷಯಸೃಷ್ಟ್ಯಾದೇಃ ತನ್ನಿಷ್ಠವ್ಯಾಪಾರಸ್ಯ ಚ ಧರ್ಮಾದೇರ್ನಿವರ್ತಕತ್ವಾತ್ ತತ್ಫಲಸ್ಯ ಕರ್ತೃಗಾಮಿತ್ವಾತ್ ಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಯೋಸ್ತ್ವಯಿ ಪ್ರಸಂಗಾತ್ ನಿತ್ಯಮುಕ್ತತ್ವಾದಿ ತೇ ನ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಮಾಯಯಾ ಕರ್ತೃತ್ವಂ, ಪರಮಾರ್ಥತಶ್ಚಾಕರ್ತೃತ್ವಮ್ , ಇತ್ಯಭ್ಯುಪಗಮಾತ್ ನಿತ್ಯಮುಕ್ತತ್ವಾದಿ ಸಿಧ್ಯತಿ, ಇತ್ಯುತ್ತರಮಾಹ -
ಉಚ್ಯತ ಇತಿ ।
ಮಾಯಾವೃತ್ತ್ಯಾದಿಸಂವ್ಯವಹಾರೇಣ ಚಾತುರ್ವಣರ್ಯಾದೇಸ್ತತ್ಕರ್ಮಣಶ್ಚ ಯದ್ಯಪಿ ಕರ್ತಾಽಹಂ, ತಥಾಽಪಿ ತಥಾವಿಧಂ ಮಾಂ ಪರಮಾರ್ಥತೋಽಕರ್ತಾರಂ ವಿದ್ಧೀತಿ ಯೋಜನಾ ।
ಅಕರ್ತೃತ್ವಾದೇವಾಭೋಕ್ತೃತ್ವಸಿದ್ಧಿಃ, ಇತ್ಯಾಹ -
ಅತ ಏವೇತಿ
॥ ೧೩ ॥