ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
நிராஶீர்யதசித்தாத்மா த்யக்தஸர்வபரிக்³ரஹ:
ஶாரீரம் கேவலம் கர்ம குர்வந்நாப்நோதி கில்பி³ஷம் ॥ 21 ॥
ஶாரீரம் கேவலம் கர்மஇத்யத்ர கிம் ஶரீரநிர்வர்த்யம் ஶாரீரம் கர்ம அபி⁴ப்ரேதம் , ஆஹோஸ்வித் ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் ஶாரீரம் கர்ம இதி ? கிம் அத: யதி³ ஶரீரநிர்வர்த்யம் ஶாரீரம் கர்ம யதி³ வா ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் ஶாரீரம் இதி ? உச்யதேயதா³ ஶரீரநிர்வர்த்யம் கர்ம ஶாரீரம் அபி⁴ப்ரேதம் ஸ்யாத் , ததா³ த்³ருஷ்டாத்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் கர்ம ப்ரதிஷித்³த⁴மபி ஶரீரேண குர்வந் நாப்நோதி கில்பி³ஷம் இதி ப்³ருவதோ விருத்³தா⁴பி⁴தா⁴நம் ப்ரஸஜ்யேதஶாஸ்த்ரீயம் கர்ம த்³ருஷ்டாத்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் ஶரீரேண குர்வந் நாப்நோதி கில்பி³ஷம் இத்யபி ப்³ருவத: அப்ராப்தப்ரதிஷேத⁴ப்ரஸங்க³: । ‘ஶாரீரம் கர்ம குர்வந்இதி விஶேஷணாத் கேவலஶப்³த³ப்ரயோகா³ச்ச வாங்மநஸநிர்வர்த்யம் கர்ம விதி⁴ப்ரதிஷேத⁴விஷயம் த⁴ர்மாத⁴ர்மஶப்³த³வாச்யம் குர்வந் ப்ராப்நோதி கில்பி³ஷம் இத்யுக்தம் ஸ்யாத்தத்ராபி வாங்மநஸாப்⁴யாம் விஹிதாநுஷ்டா²நபக்ஷே கில்பி³ஷப்ராப்திவசநம் விருத்³த⁴ம் ஆபத்³யேதப்ரதிஷித்³த⁴ஸேவாபக்ஷே(அ)பி பூ⁴தார்தா²நுவாத³மாத்ரம் அநர்த²கம் ஸ்யாத்யதா³ து ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் ஶாரீரம் கர்ம அபி⁴ப்ரேதம் ப⁴வேத் , ததா³ த்³ருஷ்டாத்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் கர்ம விதி⁴ப்ரதிஷேத⁴க³ம்யம் ஶரீரவாங்மநஸநிர்வர்த்யம் அந்யத் அகுர்வந் தைரேவ ஶரீராதி³பி⁴: ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் கேவலஶப்³த³ப்ரயோகா³த்அஹம் கரோமிஇத்யபி⁴மாநவர்ஜித: ஶரீராதி³சேஷ்டாமாத்ரம் லோகத்³ருஷ்ட்யா குர்வந் நாப்நோதி கில்பி³ஷம்ஏவம்பூ⁴தஸ்ய பாபஶப்³த³வாச்யகில்பி³ஷப்ராப்த்யஸம்ப⁴வாத் கில்பி³ஷம் ஸம்ஸாரம் ஆப்நோதி ; ஜ்ஞாநாக்³நித³க்³த⁴ஸர்வகர்மத்வாத் அப்ரதிப³ந்தே⁴ந முச்யத ஏவ இதி பூர்வோக்தஸம்யக்³த³ர்ஶநப²லாநுவாத³ ஏவ ஏஷ:ஏவம்ஶாரீரம் கேவலம் கர்மஇத்யஸ்ய அர்த²ஸ்ய பரிக்³ரஹே நிரவத்³யம் ப⁴வதி ॥ 21 ॥
நிராஶீர்யதசித்தாத்மா த்யக்தஸர்வபரிக்³ரஹ:
ஶாரீரம் கேவலம் கர்ம குர்வந்நாப்நோதி கில்பி³ஷம் ॥ 21 ॥
ஶாரீரம் கேவலம் கர்மஇத்யத்ர கிம் ஶரீரநிர்வர்த்யம் ஶாரீரம் கர்ம அபி⁴ப்ரேதம் , ஆஹோஸ்வித் ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் ஶாரீரம் கர்ம இதி ? கிம் அத: யதி³ ஶரீரநிர்வர்த்யம் ஶாரீரம் கர்ம யதி³ வா ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் ஶாரீரம் இதி ? உச்யதேயதா³ ஶரீரநிர்வர்த்யம் கர்ம ஶாரீரம் அபி⁴ப்ரேதம் ஸ்யாத் , ததா³ த்³ருஷ்டாத்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் கர்ம ப்ரதிஷித்³த⁴மபி ஶரீரேண குர்வந் நாப்நோதி கில்பி³ஷம் இதி ப்³ருவதோ விருத்³தா⁴பி⁴தா⁴நம் ப்ரஸஜ்யேதஶாஸ்த்ரீயம் கர்ம த்³ருஷ்டாத்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் ஶரீரேண குர்வந் நாப்நோதி கில்பி³ஷம் இத்யபி ப்³ருவத: அப்ராப்தப்ரதிஷேத⁴ப்ரஸங்க³: । ‘ஶாரீரம் கர்ம குர்வந்இதி விஶேஷணாத் கேவலஶப்³த³ப்ரயோகா³ச்ச வாங்மநஸநிர்வர்த்யம் கர்ம விதி⁴ப்ரதிஷேத⁴விஷயம் த⁴ர்மாத⁴ர்மஶப்³த³வாச்யம் குர்வந் ப்ராப்நோதி கில்பி³ஷம் இத்யுக்தம் ஸ்யாத்தத்ராபி வாங்மநஸாப்⁴யாம் விஹிதாநுஷ்டா²நபக்ஷே கில்பி³ஷப்ராப்திவசநம் விருத்³த⁴ம் ஆபத்³யேதப்ரதிஷித்³த⁴ஸேவாபக்ஷே(அ)பி பூ⁴தார்தா²நுவாத³மாத்ரம் அநர்த²கம் ஸ்யாத்யதா³ து ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் ஶாரீரம் கர்ம அபி⁴ப்ரேதம் ப⁴வேத் , ததா³ த்³ருஷ்டாத்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் கர்ம விதி⁴ப்ரதிஷேத⁴க³ம்யம் ஶரீரவாங்மநஸநிர்வர்த்யம் அந்யத் அகுர்வந் தைரேவ ஶரீராதி³பி⁴: ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் கேவலஶப்³த³ப்ரயோகா³த்அஹம் கரோமிஇத்யபி⁴மாநவர்ஜித: ஶரீராதி³சேஷ்டாமாத்ரம் லோகத்³ருஷ்ட்யா குர்வந் நாப்நோதி கில்பி³ஷம்ஏவம்பூ⁴தஸ்ய பாபஶப்³த³வாச்யகில்பி³ஷப்ராப்த்யஸம்ப⁴வாத் கில்பி³ஷம் ஸம்ஸாரம் ஆப்நோதி ; ஜ்ஞாநாக்³நித³க்³த⁴ஸர்வகர்மத்வாத் அப்ரதிப³ந்தே⁴ந முச்யத ஏவ இதி பூர்வோக்தஸம்யக்³த³ர்ஶநப²லாநுவாத³ ஏவ ஏஷ:ஏவம்ஶாரீரம் கேவலம் கர்மஇத்யஸ்ய அர்த²ஸ்ய பரிக்³ரஹே நிரவத்³யம் ப⁴வதி ॥ 21 ॥

ஶரீரநிர்வர்த்யம் ஶாரீரமித்யஸ்மிந் பக்ஷே கிம் தூ³ஷணம் ? ஶரீரஸ்தி²திமாத்ரப்ரயோஜநம் ஶாரீரமித்யஸ்மிந் வா பக்ஷே கிம் ப²லம் ? இதி பூர்வவாதீ³ ப்ருச்ச²தி -

கிஞ்சாத இதி ।

ஶரீரநிர்வர்த்யம் ஶாரீரமித்யஸ்மிந் பக்ஷே ஸித்³தா⁴ந்தீ தூ³ஷணமாஹ -

உச்யத இதி ।

ஶரீரேண யந்நிர்வர்த்யம், தத்கிம் ப்ரதிஷித்³த⁴ ? விஹிதம் வா ? ப்ரத²மே, விரோத⁴: ஸ்யாதி³த்யாஹ -

யதே³தி ।

ப்ரதிஷித்³தா⁴சரணே(அ)பி நாநிஷ்டப்ராப்திரித்யுக்தே ப்ரதிஷேத⁴ஶாஸ்ரவிரோத⁴: ஸ்யாதி³த்யர்த²: ।

த்³விதீயே, விஹிதகரணே ஸதி அநிஷ்டப்ராப்த்யபா⁴வாத³ப்ராப்ததிஷேத⁴: ஸ்யாதி³த்யாஹ -

ஶாஸ்த்ரீயம் சேதி ।

த்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் காரீர்யாதி³கம் கர்ம, அத்³ருஷ்டப்ரயோஜநம் ஸ்வர்க³ஸாத⁴நம் ஜ்யோதிஷ்டோமாதி³கம் கர்மேதி விபா⁴க³: ।

ஶரீரநிர்வர்த்யம் கர்ம ஶாரீரமபி⁴மதம் , இதி பக்ஷே தூ³ஷணாந்தரமாஹ -

ஶாரீரமிதி ।

வாசா மநஸா சாகர்மணோ(அ)நுஷ்டா²நே ஸம்ந்யாஸிநோ ப⁴வத்யேவ கில்பி³ஷப்ராப்தி:, இத்யாஶங்க்யாஹ -

தத்ராபீதி ।

வாஙூமநஸாப்⁴யாம் விஹிதாநுஷ்டா²நே வா, ப்ரதிஷித்³த⁴கரணே வா கில்பி³ஷப்ராப்தி: ஸம்ந்யாஸிந: ஸ்யாத் , இதி விகல்ப்ய, ஆத்³யே ஜபத்⁴யாநவிதி⁴ரோத⁴: ஸ்யாதி³த்யுக்த்வா, த்³விதீயம் தூ³ஷயதி -

ப்ரதிஷித்³தே⁴தி ।

ஶரீரநிர்வர்த்யம் கர்ம ஶாரீரமிதி பக்ஷமேவம் ப்ரதிக்ஷிப்ய, த்³விதீயபக்ஷே லாப⁴ம் த³ர்ஶயதி -

யதா³ த்விதி ।

அந்யத் தே³ஹஸ்தி²திப்ரயோஜநாத் கர்மண: ஸகாஶாத்³ இதி ஶேஷ: ।

தத்ராபி விது³ஷ: ஸ்வத்³ருஷ்ட்யா ந ப்ரவ்ருத்திரிதி ஸூசயதி -

லோகேதி ।

வித்³வாந் உக்தயா ரீத்யா வர்தமாநோ நாப்நோதி கில்பி³ஷமித்யத்ர விவக்ஷிதமர்த²மாஹ -

ஏவம்பூ⁴தஸ்யேதி ।

விதி⁴நிஷேத⁴க³ம்யம் கர்ம தே³ஹஸ்தி²திஹேதுவ்யதிரிக்தமகுர்வத இத்யர்த²: ।

‘ஶாரீரம் கேவலம் கர்ம குர்வந்நாப்நோதி கில்பி³ஷம்‘ (ப⁴. கீ³. 4-21) இத்யஸ்யோக்தேந ப்ரகாரேண பரிக்³ரஹே ‘ஶாரீரம் கேவல’ மிதி விஶேஷணத்³வயம் நிர்தோ³ஷம் ஸித்⁴யதீதி ப²லிதமாஹ -

ஏவமிதி

॥ 21 ॥