ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಗತಸಂಗಸ್ಯ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಾವಸ್ಥಿತಚೇತಸಃ
ಯಜ್ಞಾಯಾಚರತಃ ಕರ್ಮ ಸಮಗ್ರಂ ಪ್ರವಿಲೀಯತೇ ॥ ೨೩ ॥
ಗತಸಂಗಸ್ಯ ಸರ್ವತೋನಿವೃತ್ತಾಸಕ್ತೇಃ, ಮುಕ್ತಸ್ಯ ನಿವೃತ್ತಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದಿಬಂಧನಸ್ಯ, ಜ್ಞಾನಾವಸ್ಥಿತಚೇತಸಃ ಜ್ಞಾನೇ ಏವ ಅವಸ್ಥಿತಂ ಚೇತಃ ಯಸ್ಯ ಸೋಽಯಂ ಜ್ಞಾನಾವಸ್ಥಿತಚೇತಾಃ ತಸ್ಯ, ಯಜ್ಞಾಯ ಯಜ್ಞನಿರ್ವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮ್ ಆಚರತಃ ನಿರ್ವರ್ತಯತಃ ಕರ್ಮ ಸಮಗ್ರಂ ಸಹ ಅಗ್ರೇಣ ಫಲೇನ ವರ್ತತೇ ಇತಿ ಸಮಗ್ರಂ ಕರ್ಮ ತತ್ ಸಮಗ್ರಂ ಪ್ರವಿಲೀಯತೇ ವಿನಶ್ಯತಿ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ೨೩ ॥
ಗತಸಂಗಸ್ಯ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಾವಸ್ಥಿತಚೇತಸಃ
ಯಜ್ಞಾಯಾಚರತಃ ಕರ್ಮ ಸಮಗ್ರಂ ಪ್ರವಿಲೀಯತೇ ॥ ೨೩ ॥
ಗತಸಂಗಸ್ಯ ಸರ್ವತೋನಿವೃತ್ತಾಸಕ್ತೇಃ, ಮುಕ್ತಸ್ಯ ನಿವೃತ್ತಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದಿಬಂಧನಸ್ಯ, ಜ್ಞಾನಾವಸ್ಥಿತಚೇತಸಃ ಜ್ಞಾನೇ ಏವ ಅವಸ್ಥಿತಂ ಚೇತಃ ಯಸ್ಯ ಸೋಽಯಂ ಜ್ಞಾನಾವಸ್ಥಿತಚೇತಾಃ ತಸ್ಯ, ಯಜ್ಞಾಯ ಯಜ್ಞನಿರ್ವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮ್ ಆಚರತಃ ನಿರ್ವರ್ತಯತಃ ಕರ್ಮ ಸಮಗ್ರಂ ಸಹ ಅಗ್ರೇಣ ಫಲೇನ ವರ್ತತೇ ಇತಿ ಸಮಗ್ರಂ ಕರ್ಮ ತತ್ ಸಮಗ್ರಂ ಪ್ರವಿಲೀಯತೇ ವಿನಶ್ಯತಿ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ೨೩ ॥

ಯಥೋಕ್ತಸ್ಯಾಪಿ ವಿದ್ಯಾವತೋ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಭಗವತ್ಪ್ರೀತ್ಯರ್ಥಂ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನೋಪಲಂಭಾತ್ ತತೋ ಬಂಧಾರಂಭಃ ಸಂಭಾವ್ಯೇತ, ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಹ -

ಯಜ್ಞಾಯೇತಿ ।

ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾದೀತ್ಯಾದಿಶಬ್ದೇನ ರಾಗದ್ವೇಷಾದಿಸಂಗ್ರಹಃ । ತಸ್ಯ ಬಂಧನತ್ವಂ ಕರಣವ್ಯುತ್ಪತ್ತ್ಯಾ ಪ್ರತಿಪತ್ತವ್ಯಮ್ । ಯಜ್ಞನಿರ್ವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಂ - ಯಜ್ಞಶಬ್ದಿತಸ್ಯ ಭಗವತೋ ವಿಷ್ಣೋರ್ನಾರಾಯಣಸ್ಯ ಪ್ರೀತಿಸಂಪತ್ತ್ಯರ್ಥಮಿತಿ ಯಾವತ್ ।

ಜ್ಞಾನಮೇವ ವಾಂಛತೋ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಪ್ರತಿಬಂಧಕಂ ಕರ್ಮ ಪರಿಶಂಕಿತಂ ಪರಿಹರತಿ -

ಕರ್ಮೇತಿ ।

ಸಮಗ್ರೇಣೇತ್ಯಂಗೀಕೃತ್ಯ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ -

ಸಹೇತ್ಯಾದಿನಾ

॥ ೨೩ ॥