ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
ஏவம் ப³ஹுவிதா⁴ யஜ்ஞா விததா ப்³ரஹ்மணோ முகே²
கர்மஜாந்வித்³தி⁴ தாந்ஸர்வாநேவம் ஜ்ஞாத்வா விமோக்ஷ்யஸே ॥ 32 ॥
ஏவம் யதோ²க்தா ப³ஹுவிதா⁴ ப³ஹுப்ரகாரா யஜ்ஞா: விததா: விஸ்தீர்ணா: ப்³ரஹ்மணோ வேத³ஸ்ய முகே² த்³வாரே வேத³த்³வாரேண அவக³ம்யமாநா: ப்³ரஹ்மணோ முகே² விததா உச்யந்தே ; தத்³யதா² வாசி ஹி ப்ராணம் ஜுஹும:’ (ஐ. ஆ. 3 । 2 । 6) இத்யாத³ய:கர்மஜாந் காயிகவாசிகமாநஸகர்மோத்³பா⁴வாந் வித்³தி⁴ தாந் ஸர்வாந் அநாத்மஜாந் , நிர்வ்யாபாரோ ஹி ஆத்மாஅத ஏவம் ஜ்ஞாத்வா விமோக்ஷ்யஸே அஶுபா⁴த் மத்³வ்யாபாரா இமே, நிர்வ்யாபாரோ(அ)ஹம் உதா³ஸீந இத்யேவம் ஜ்ஞாத்வா அஸ்மாத் ஸம்யக்³த³ர்ஶநாத் மோக்ஷ்யஸே ஸம்ஸாரப³ந்த⁴நாத் இத்யர்த²: ॥ 32 ॥
ஏவம் ப³ஹுவிதா⁴ யஜ்ஞா விததா ப்³ரஹ்மணோ முகே²
கர்மஜாந்வித்³தி⁴ தாந்ஸர்வாநேவம் ஜ்ஞாத்வா விமோக்ஷ்யஸே ॥ 32 ॥
ஏவம் யதோ²க்தா ப³ஹுவிதா⁴ ப³ஹுப்ரகாரா யஜ்ஞா: விததா: விஸ்தீர்ணா: ப்³ரஹ்மணோ வேத³ஸ்ய முகே² த்³வாரே வேத³த்³வாரேண அவக³ம்யமாநா: ப்³ரஹ்மணோ முகே² விததா உச்யந்தே ; தத்³யதா² வாசி ஹி ப்ராணம் ஜுஹும:’ (ஐ. ஆ. 3 । 2 । 6) இத்யாத³ய:கர்மஜாந் காயிகவாசிகமாநஸகர்மோத்³பா⁴வாந் வித்³தி⁴ தாந் ஸர்வாந் அநாத்மஜாந் , நிர்வ்யாபாரோ ஹி ஆத்மாஅத ஏவம் ஜ்ஞாத்வா விமோக்ஷ்யஸே அஶுபா⁴த் மத்³வ்யாபாரா இமே, நிர்வ்யாபாரோ(அ)ஹம் உதா³ஸீந இத்யேவம் ஜ்ஞாத்வா அஸ்மாத் ஸம்யக்³த³ர்ஶநாத் மோக்ஷ்யஸே ஸம்ஸாரப³ந்த⁴நாத் இத்யர்த²: ॥ 32 ॥

உக்தாநாம் யஜ்ஞாநாம் வேத³மூலகத்வேந உத்ப்ரேக்ஷாநிப³ந்த⁴நத்வம் நிரஸ்யதி -

ஏவமிதி ।

ஆத்மவ்யாபாரஸாத்⁴யத்வம் உக்தகர்மணாமாஶங்க்ய, தூ³ஷயதி -

கர்மஜாநிதி ।

ஆத்மநோ நிர்வ்யாபாரத்வஜ்ஞாநே ப²லமாஹ-

ஏவமிதி ।

கத²ம் யதோ²க்தாநாம் யஜ்ஞாநாம் வேத³ஸ்ய முகே² விஸ்தீர்ணத்வம் ? இத்யாஶங்க்ய ஆஹ -

வேத³த்³வாரேணேதி ।

தேந அவக³ம்யமாநத்வமேவ உதா³ஹரதி - தத்³யதே²தி । ‘ஏதத்³த⁴ ஸ்ம வை தத்பூர்வே வித்³வாம்ஸ ஆஹு:’ (ப்³ரு. உ. 4-4-22) இத்யுபக்ரம்ய அத்⁴யயநாத்³யாக்ஷிப்ய, ஹேத்வாகாங்க்ஷாயாமுக்தம் -

வாசி ஹீதி ।

ஜ்ஞாநஶக்திமத்³விஷயே க்ரியாஶக்திமது³பம்ஸஹார: அத்ர விவக்ஷித:, ‘ப்ராணே வா வாசம் யோ ஹ்யேவ ப்ரப⁴வ: ஸ ஏவாப்யய:’ (ஏே. ஆ. 3-2-6) இதி வாக்யம் ஆதி³ஶப்³தா³ர்த²: ।

ஜ்ஞாநஶக்திமதாம் க்ரியாஶக்திமதாம் ச அந்யோந்யோத்பத்திப்ரலயத்வாத் தத³பா⁴வே நாத்⁴யயநாதி³ஸித்³தி⁴: இத்யர்த²: கர்மணாம் ஆத்மஜந்யத்வாபா⁴வே ஹேதுமாஹ -

நிர்வ்யாபாரோஹீதி ।

தஸ்ய ச நிர்வ்யாபாரத்வம் ப²லவத்த்வாத் ஜ்ஞாதவ்யம் , இத்யாஹ -

அத இதி ।

ஏவம் ஜ்ஞாநமேவ ஜ்ஞாபயந் உக்தம் வ்யநக்தி -

நேத்யாதி³நா

॥ 32 ॥