శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
తద్విద్ధి ప్రణిపాతేన పరిప్రశ్నేన సేవయా
ఉపదేక్ష్యన్తి తే జ్ఞానం జ్ఞానినస్తత్త్వదర్శినః ॥ ౩౪ ॥
తత్ విద్ధి విజానీహి యేన విధినా ప్రాప్యతే ఇతిఆచార్యాన్ అభిగమ్య, ప్రణిపాతేన ప్రకర్షేణ నీచైః పతనం ప్రణిపాతః దీర్ఘనమస్కారః తేన, ‘కథం బన్ధః ? కథం మోక్షః ? కా విద్యా ? కా చావిద్యా ? ’ ఇతి పరిప్రశ్నేన, సేవయా గురుశుశ్రూషయా ఎవమాదినాప్రశ్రయేణ ఆవర్జితా ఆచార్యా ఉపదేక్ష్యన్తి కథయిష్యన్తి తే జ్ఞానం యథోక్తవిశేషణం జ్ఞానినఃజ్ఞానవన్తోఽపి కేచిత్ యథావత్ తత్త్వదర్శనశీలాః, అపరే ; అతో విశినష్టి తత్త్వదర్శినః ఇతియే సమ్యగ్దర్శినః తైః ఉపదిష్టం జ్ఞానం కార్యక్షమం భవతి నేతరత్ ఇతి భగవతో మతమ్ ॥ ౩౪ ॥
తద్విద్ధి ప్రణిపాతేన పరిప్రశ్నేన సేవయా
ఉపదేక్ష్యన్తి తే జ్ఞానం జ్ఞానినస్తత్త్వదర్శినః ॥ ౩౪ ॥
తత్ విద్ధి విజానీహి యేన విధినా ప్రాప్యతే ఇతిఆచార్యాన్ అభిగమ్య, ప్రణిపాతేన ప్రకర్షేణ నీచైః పతనం ప్రణిపాతః దీర్ఘనమస్కారః తేన, ‘కథం బన్ధః ? కథం మోక్షః ? కా విద్యా ? కా చావిద్యా ? ’ ఇతి పరిప్రశ్నేన, సేవయా గురుశుశ్రూషయా ఎవమాదినాప్రశ్రయేణ ఆవర్జితా ఆచార్యా ఉపదేక్ష్యన్తి కథయిష్యన్తి తే జ్ఞానం యథోక్తవిశేషణం జ్ఞానినఃజ్ఞానవన్తోఽపి కేచిత్ యథావత్ తత్త్వదర్శనశీలాః, అపరే ; అతో విశినష్టి తత్త్వదర్శినః ఇతియే సమ్యగ్దర్శినః తైః ఉపదిష్టం జ్ఞానం కార్యక్షమం భవతి నేతరత్ ఇతి భగవతో మతమ్ ॥ ౩౪ ॥

తద్విజ్ఞానం గురుభ్యో విద్ధి, గురవశ్వ ప్రణిపాతాదిభిరుపాయైః ఆవర్జితచేతసోవదిష్యన్తి, ఇత్యాహ -

తద్విద్ధీతి ।

ఉపదేష్టృత్వమ్ - ఉపదేశకర్తుత్వమ్ । పరోక్షజ్ఞానమాత్రేణ న భవతి, ఇత్యాహ -

ఉపదేక్ష్యన్తీతి ।

తదితి ప్రేప్సితం జ్ఞానసాధనం గృహ్యతే । యేన విధినా ఇతి శేషదర్శనాత్ । యద్వా, యేన ఆచార్యావర్జనప్రకారేణ తదుపదేశవశాత్ అపేక్షితం జ్ఞానం లభ్యతే, తథా తజ్జ్ఞానమాచార్యేభ్యో లభస్వ ఇత్యర్థః ।

తదేవ స్ఫుటయతి -

ఆచార్యా ఇతి ।

ఎవమాదినా ఇతి ఆదిశబ్దేన శమాదయో గృహ్యన్తే, ఎవమాదినా విద్ధీతి పూర్వేణ సమ్బన్ధః ।

ఉత్తరార్ధం వ్యాచష్టే-

ప్రశ్రయేణేతి ।

ప్రశ్రయః - భక్తిశ్రద్ధాపూర్వకో నిరతిశయో నాతివిశేషః । యథోక్తవిశేషణం పూర్వోక్తేన ప్రకారేణ ప్రశస్యతమమిత్యర్థః ।

విశేషణస్య పౌనరుక్త్యపరిహారార్థమ్ అర్థభేదం కథయతి -

జ్ఞానవన్తోఽపీతి ।

జ్ఞనిన ఇత్యుక్త్వా పునస్తత్త్వదర్శిన ఇతి బ్రువతో భగవతోఽభిప్రాయమాహ -

యే సమ్యగితి ।

బహువచనం చైతత్ ఆచార్యవిషయం, బహుభ్యః శ్రోతవ్యం బహుధా చేతిసామాన్యాన్యాయాభ్యనుజ్ఞానార్థమ్ । న త్వాత్మజ్ఞానమధికృత్య ఆచార్యవహుత్వం వివక్షితమ్ । తస్య తత్త్వసాక్షాత్కారవదాచార్యమాత్రోపదేశాదేవ ఉదయసమ్భవాత్ ॥ ౩౪ ॥