ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಪೂರ್ವಪೃಷ್ಠಮ್      ಉತ್ತರಪೃಷ್ಠಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ —
ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕೃಷ್ಣ ಪುನರ್ಯೋಗಂ ಚ ಶಂಸಸಿ ।
ಯಚ್ಛ್ರೇಯ ಏತಯೋರೇಕಂ ತನ್ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ ॥ ೧ ॥
ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಪರಿತ್ಯಾಗಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಾಣಾಮ್ ಅನುಷ್ಠೇಯವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಶಂಸಸಿ ಪ್ರಶಂಸಸಿ ಕಥಯಸಿ ಇತ್ಯೇತತ್ । ಪುನಃ ಯೋಗಂ ಚ ತೇಷಾಮೇವ ಅನುಷ್ಠಾನಮ್ ಅವಶ್ಯಕರ್ತವ್ಯಂ ಶಂಸಸಿ । ಅತಃ ಮೇ ಕತರತ್ ಶ್ರೇಯಃ ಇತಿ ಸಂಶಯಃ — ಕಿಂ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಂ ಶ್ರೇಯಃ, ಕಿಂ ವಾ ತದ್ಧಾನಮ್ ಇತಿ । ಪ್ರಶಸ್ಯತರಂ ಚ ಅನುಷ್ಠೇಯಮ್ । ಅತಶ್ಚ ಯತ್ ಶ್ರೇಯಃ ಪ್ರಶಸ್ಯತರಮ್ ಏತಯೋಃ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಕರ್ಮಯೋಗಯೋಃ ಯದನುಷ್ಠಾನಾತ್ ಶ್ರೇಯೋವಾಪ್ತಿಃ ಮಮ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಮನ್ಯಸೇ, ತತ್ ಏಕಮ್ ಅನ್ಯತರಮ್ ಸಹ ಏಕಪುರುಷಾನುಷ್ಠೇಯತ್ವಾಸಂಭವಾತ್ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ ಅಭಿಪ್ರೇತಂ ತವೇತಿ ॥ ೧ ॥
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ —
ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕೃಷ್ಣ ಪುನರ್ಯೋಗಂ ಚ ಶಂಸಸಿ ।
ಯಚ್ಛ್ರೇಯ ಏತಯೋರೇಕಂ ತನ್ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ ॥ ೧ ॥
ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಪರಿತ್ಯಾಗಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಾಣಾಮ್ ಅನುಷ್ಠೇಯವಿಶೇಷಾಣಾಂ ಶಂಸಸಿ ಪ್ರಶಂಸಸಿ ಕಥಯಸಿ ಇತ್ಯೇತತ್ । ಪುನಃ ಯೋಗಂ ಚ ತೇಷಾಮೇವ ಅನುಷ್ಠಾನಮ್ ಅವಶ್ಯಕರ್ತವ್ಯಂ ಶಂಸಸಿ । ಅತಃ ಮೇ ಕತರತ್ ಶ್ರೇಯಃ ಇತಿ ಸಂಶಯಃ — ಕಿಂ ಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಂ ಶ್ರೇಯಃ, ಕಿಂ ವಾ ತದ್ಧಾನಮ್ ಇತಿ । ಪ್ರಶಸ್ಯತರಂ ಚ ಅನುಷ್ಠೇಯಮ್ । ಅತಶ್ಚ ಯತ್ ಶ್ರೇಯಃ ಪ್ರಶಸ್ಯತರಮ್ ಏತಯೋಃ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಕರ್ಮಯೋಗಯೋಃ ಯದನುಷ್ಠಾನಾತ್ ಶ್ರೇಯೋವಾಪ್ತಿಃ ಮಮ ಸ್ಯಾದಿತಿ ಮನ್ಯಸೇ, ತತ್ ಏಕಮ್ ಅನ್ಯತರಮ್ ಸಹ ಏಕಪುರುಷಾನುಷ್ಠೇಯತ್ವಾಸಂಭವಾತ್ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಮ್ ಅಭಿಪ್ರೇತಂ ತವೇತಿ ॥ ೧ ॥

ಪ್ರಷ್ಟುರಭಿಪ್ರಾಯಮ್ ಏವಂ ಪ್ರದರ್ಶ್ಯ ಪ್ರಶ್ನೋಪಪತ್ತಿಮುಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಶ್ನಮುತ್ಥಾಪಯತಿ -

ಸಂನ್ಯಾಸಮಿತಿ ।

ತರ್ಹಿ ದ್ವಯಂ ತ್ವಯಾನುಷ್ಠೇಯಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ತದಶಕ್ತೇರುಕ್ತತ್ವಾತ್ ಪ್ರಶಸ್ಯತರಸ್ಯಾನುಷ್ಠಾನಾರ್ಥಂ ತದಿದಮ್ ಇತಿ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ವಕ್ತವ್ಯಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ -

ಯಚ್ಛ್ರೇಯ ಇತಿ ।

ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಾನಾಂ ಚ ಕರ್ಮಣಾಂ ಪರಿತ್ಯಾಗೋ ಮಯೋಚ್ಯತೇ, ನ ಸರ್ವೇಷಾಮ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಕರ್ಮಣ್ಯಕರ್ಮ (೪ - ೧೮) ಇತ್ಯಾದೌ ವಿಶೇಷದರ್ಶನಾತ್ , ಮೈವಮ್ ಇತ್ಯಾಹ -

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಾಣಾಮಿತಿ ।

ಅಸ್ತು ತರ್ಹಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯಯೋರಶೇಷಯೋರಪಿ ಕರ್ಮಣೋಃ ತ್ಯಾಗಃ, ನೇತ್ಯಾಹ -

ಪುನರಿತಿ ।

ತರ್ಹಿ ಕರ್ಮತ್ಯಾಗಃ ತದ್ಯೋಗಶ್ಚ, ಇತ್ಯುಭಯಮಾಹರ್ತವ್ಯಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ವಿರೋಧಾತ್ ಮೈವಮ್ ಇತ್ಯಭಿಪ್ರೇತ್ಯ  ಆಹ -

ಅತ ಇತಿ ।

ದ್ವಯೋಃ ಏಕೇನ ಅನುಷ್ಠಾನಾಯೋಗಸ್ಯೋಕ್ತತ್ವಾತ್ ಕರ್ತವ್ಯತ್ವೋಕ್ತೇಶ್ಚ ಸಂಶಯೋ ಜಾಯತೇ । ತಮೇವ ಸಂಶಯಂ ವಿಶದಯತಿ -

ಕಿಂ ಕರ್ಮೇತಿ ।

ಪ್ರಶಸ್ಯತರಬುಭುತ್ಸಾ ಕಿಮರ್ಥಾ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಆಹ -

ಪ್ರಶಸ್ಯತರಂ ಚೇತಿ ।

ತಸ್ಯೈವಾನುಷ್ಠೇಯತ್ವೇ ಪ್ರಶ್ನಸ್ಯ ಸಾವಕಾಶತ್ವಮಾಹ - ಅತಶ್ಚೇತಿ । ತದೇವ ಪ್ರಶಸ್ಯತರಂ ವಿಶಿನಷ್ಟಿ -

ಯದನುಷ್ಠಾನಾದಿತಿ ।

ತದೇಕಮ್ - ಅನ್ಯತರತ್ , ಮೇಬ್ರೂಹೀತಿ । ಸಬಂಧಃ ।

ಉಭಯೋರುಕ್ತತ್ವೇ ಸತಿ ಕಿಮಿತ್ಯೇಕಂ ವಕ್ತವ್ಯಮಿತಿ ನಿಯುಜ್ಯತೇ ? ತತ್ರಾಹ -

ಸಹೇತಿ ।

ಕರ್ಮತತ್ತ್ಯಾಗಯೋರ್ಮಿಥೋ ವಿರೋಧಾದಿತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ೧ ॥