ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಸಾಙ್‍ಖ್ಯಯೋಗೌ ಪೃಥಗ್ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃ
ಏಕಮಪ್ಯಾಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗುಭಯೋರ್ವಿಂದತೇ ಫಲಮ್ ॥ ೪ ॥
ಸಾಙ್‍ಖ್ಯಯೋಗೌ ಪೃಥಕ್ ವಿರುದ್ಧಭಿನ್ನಫಲೌ ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃಪಂಡಿತಾಸ್ತು ಜ್ಞಾನಿನ ಏಕಂ ಫಲಮ್ ಅವಿರುದ್ಧಮ್ ಇಚ್ಛಂತಿಕಥಮ್ ? ಏಕಮಪಿ ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗಯೋಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಆಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗನುಷ್ಠಿತವಾನ್ ಇತ್ಯರ್ಥಃ, ಉಭಯೋಃ ವಿಂದತೇ ಫಲಮ್ಉಭಯೋಃ ತದೇವ ಹಿ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಂ ಫಲಮ್ ; ಅತಃ ಫಲೇ ವಿರೋಧಃ ಅಸ್ತಿ
ಸಾಙ್‍ಖ್ಯಯೋಗೌ ಪೃಥಗ್ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃ
ಏಕಮಪ್ಯಾಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗುಭಯೋರ್ವಿಂದತೇ ಫಲಮ್ ॥ ೪ ॥
ಸಾಙ್‍ಖ್ಯಯೋಗೌ ಪೃಥಕ್ ವಿರುದ್ಧಭಿನ್ನಫಲೌ ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃಪಂಡಿತಾಸ್ತು ಜ್ಞಾನಿನ ಏಕಂ ಫಲಮ್ ಅವಿರುದ್ಧಮ್ ಇಚ್ಛಂತಿಕಥಮ್ ? ಏಕಮಪಿ ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗಯೋಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಆಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗನುಷ್ಠಿತವಾನ್ ಇತ್ಯರ್ಥಃ, ಉಭಯೋಃ ವಿಂದತೇ ಫಲಮ್ಉಭಯೋಃ ತದೇವ ಹಿ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಂ ಫಲಮ್ ; ಅತಃ ಫಲೇ ವಿರೋಧಃ ಅಸ್ತಿ

ವಿವೇಕಿನಃ ತರ್ಹಿ ಕಥಂ ವದಂತಿ ? ಇತ್ಯಾಕಾಂಕ್ಷಾಯಾಮ್ , ಆಹ -

ಏಕಮಿತಿ ।

ಸಂಸ್ವ್ಯಾಮ್ ಆತ್ಮಸಮೀಕ್ಷಾಮ್ ಅರ್ಹತೀತಿ ಸಾಂಖ್ಯಂ - ಸಂನ್ಯಾಸಃ, ಯೋಗಸ್ತು ಕರ್ಮಯೋಗಃ, ತಾವುಭಾವಪಿ । ಪೃಥಗಿತ್ಯಸ್ಯ ಅರ್ಥಮಾಹ -

ವಿರುದ್ಧೇತಿ ।

ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥವಿವೇಕಶೂನ್ಯತ್ವಂ ಬಾಲತ್ವಮ್ ।

ಉತ್ತರಾರ್ಧಮವತಾರಯಿತುಂ ಭೂಮಿಕಾಂ ಕರೋತಿ -

ಪಂಡಿತಾಸ್ತ್ವಿತಿ ।

ಜ್ಞಾನಿನೋ ಯೋಗಿನಶ್ಚೇತಿ ಶೇಷಃ ।

ದ್ವಯೋಃ ಅವಿರುದ್ಧಫಲತ್ವಮೇವ ಪ್ರಶ್ನಪೂರ್ವಕಂ ಪ್ರಕಟಯತಿ -

ಕಥಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಏಕಂ ಸಾಧನಮನುಷ್ಠಿತವತಃ ದ್ವಯೋರಪಿ ಫಲಂ ಭವತೀತಿ ವಿರುದ್ಧಮ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಆಹ -

ಉಭಯೋರಿತಿ ।

ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗಯೋಃ ಸಂನ್ಯಾಸಕರ್ಮಾನುಷ್ಠಾನಯೋಃ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನದ್ವಾರಾ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಫಲತ್ವಾತ್ ನ ವಿರುದ್ಧಫಲತ್ವಶಂಕಾ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।