ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
மோக்ஷாயை இதி சேத் , ஸ்வகர்மணாம் க்ருதாநாம் ஈஶ்வரே ஸம்ந்யாஸோ மோக்ஷாயைவ, ப²லாந்தராய யோக³ஸஹித: ; யோகா³ச்ச விப்⁴ரஷ்ட: ; இத்யத: தம் ப்ரதி நாஶாஶங்கா யுக்தைவ இதி சேத் , ; ஏகாகீ யதசித்தாத்மா நிராஶீரபரிக்³ரஹ:’ (ப⁴. கீ³. 6 । 10) ப்³ரஹ்மசாரிவ்ரதே ஸ்தி²த:’ (ப⁴. கீ³. 6 । 14) இதி கர்மஸம்ந்யாஸவிதா⁴நாத் அத்ர த்⁴யாநகாலே ஸ்த்ரீஸஹாயத்வாஶங்கா, யேந ஏகாகித்வம் விதீ⁴யதே க்³ருஹஸ்த²ஸ்யநிராஶீரபரிக்³ரஹ:இத்யாதி³வசநம் அநுகூலம்உப⁴யவிப்⁴ரஷ்டப்ரஶ்நாநுபபத்தேஶ்ச
மோக்ஷாயை இதி சேத் , ஸ்வகர்மணாம் க்ருதாநாம் ஈஶ்வரே ஸம்ந்யாஸோ மோக்ஷாயைவ, ப²லாந்தராய யோக³ஸஹித: ; யோகா³ச்ச விப்⁴ரஷ்ட: ; இத்யத: தம் ப்ரதி நாஶாஶங்கா யுக்தைவ இதி சேத் , ; ஏகாகீ யதசித்தாத்மா நிராஶீரபரிக்³ரஹ:’ (ப⁴. கீ³. 6 । 10) ப்³ரஹ்மசாரிவ்ரதே ஸ்தி²த:’ (ப⁴. கீ³. 6 । 14) இதி கர்மஸம்ந்யாஸவிதா⁴நாத் அத்ர த்⁴யாநகாலே ஸ்த்ரீஸஹாயத்வாஶங்கா, யேந ஏகாகித்வம் விதீ⁴யதே க்³ருஹஸ்த²ஸ்யநிராஶீரபரிக்³ரஹ:இத்யாதி³வசநம் அநுகூலம்உப⁴யவிப்⁴ரஷ்டப்ரஶ்நாநுபபத்தேஶ்ச

அதி⁴கப²லஹேதுத்வே(அ)பி மோக்ஷஹேதுத்வம் இஷ்யதாம் , இதி ஶங்கதே -

மோக்ஷாயேதி ।

ததே³வ சோத்³யம் விவ்ருணோதி -

ஸ்வகர்மணாமிதி ।

ஸஹகாரிஸாமர்த்²யாத் தஸ்ய ப²லாந்தரம் ப்ரதி உபாயத்வாஸித்³தி⁴:, இதி ஹேதும் ஸூசயதி -

யோகே³தி ।

த்⁴யாநஸஹிதஸ்ய ஸம்ந்யாஸஸ்ய மோக்ஷௌபயிகத்வே குதோ யோக³ப்⁴ரஷ்டம் அதி⁴ங்க்ருத்ய நாஶாஶங்கா, இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -

யோகா³ச்சேதி ।

ஸஹகார்யபா⁴வே ஸாமக்³ர்யபா⁴வத் ப²லாநுபபத்தே: யுக்தா நாஶாஶங்கா, இத்யர்த²: ।

த்⁴யாநஸஹிதம் ஈஶ்வரே கர்மஸமர்பணம் மோக்ஷாய, இத்யத்ர ப்ரமாணாபா⁴வாத் க்³ருஹஸ்தோ² யோக³ப்⁴ரஷ்டஶப்³த³வாச்யோ ந ப⁴வதி, இதி தூ³ஷயதி -

நேதி ।

க்³ருஹஸ்த²ஸ்ய யோக³ப்⁴ரஷ்டஶப்³த³வாச்யத்வாபா⁴வே ஹேத்வந்தரம் ஆஹ -

ஏகாகீதி ।

ந க²லு ஏதாநி விஶேஷணாநி க்³ருஹஸ்த²ஸமவாயீநி ஸம்ப⁴வந்தி । தேந தஸ்ய த்⁴யாநயோக³வித்⁴யபா⁴வாத் ந தம் ப்ரதி யோக³ப்⁴ரஷ்டஶப்³த³வசநம் உசிதம் , இத்யர்த²: ।

ஏகாகித்வவசநம் க்³ருஹஸ்த²ஸ்யாபி த்⁴யாநகாலே ஸ்த்ரீஸஹாயத்வாபா⁴வாபி⁴ப்ராயேண ப⁴விஷ்யதி, இத்யாஶங்க்ய, அக்³நிஹோத்ராதி³வத் த்⁴யாநஸ்ய பத்நீஸாத⁴நத்வாபா⁴வாத் அப்ராப்தப்ரதிஷேதா⁴த் மைவம் இத்யாஹ -

ந சாத்ரேதி ।

விஶேஷணாந்தரபர்யாலோசநயாபி நாயம் ஏகாகிஶப்³தோ³ க்³ருஹஸ்த²பரோ ப⁴விதும் அர்ஹதி, இத்யாஹ -

ந சேதி ।

கிஞ்ச க்³ருஹஸ்த²ஸ்யைவ ஏகாகித்வாதி³ விவக்ஷித்வா த்⁴யாநயோக³விதௌ⁴ தம் ப்ரதி உப⁴யப்⁴ரஷ்டப்ரஶ்நோ நோபபத்³யதே, இத்யாஹ -

உப⁴யேதி ।

ந ஹி க்³ருஹஸ்த²ம் ப்ரதி உப⁴யஸ்மாத் ஜ்ஞாநாத் கர்மணஶ்ச விப்⁴ரஷ்டத்வம் உபேத்ய ப்ரஷ்டும் யுஜ்யதே, தஸ்ய ஜ்ஞாநாத்³ ப்⁴ரம்ஶே(அ)பி கர்மண: தத³பா⁴வாத் அநுஷ்டீ²யமாநகர்மப்⁴ரம்ஶே(அ)பி ப்ராக³நுஷ்டி²தகர்மவஶாத் ப²லப்ரதிலம்பா⁴த் । அத: யதோ²க்தப்ரஶ்நாலோசநயா ந க்³ருஹஸ்த²ம் ப்ரதி த்⁴யாநவிதா⁴நோபபத்தி: இத்யர்த²: ।