శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
జ్ఞానవిజ్ఞానతృప్తాత్మా కూటస్థో విజితేన్ద్రియః
యుక్త ఇత్యుచ్యతే యోగీ సమలోష్టాశ్మకాఞ్చనః ॥ ౮ ॥
జ్ఞానవిజ్ఞానతృప్తాత్మా జ్ఞానం శాస్త్రోక్తపదార్థానాం పరిజ్ఞానమ్ , విజ్ఞానం తు శాస్త్రతో జ్ఞాతానాం తథైవ స్వానుభవకరణమ్ , తాభ్యాం జ్ఞానవిజ్ఞానాభ్యాం తృప్తః సఞ్జాతాలంప్రత్యయః ఆత్మా అన్తఃకరణం యస్య సః జ్ఞానవిజ్ఞానతృప్తాత్మా, కూటస్థః అప్రకమ్ప్యః, భవతి ఇత్యర్థః ; విజితేన్ద్రియశ్చ ఈదృశః, యుక్తః సమాహితః ఇతి ఉచ్యతే కథ్యతే యోగీ సమలోష్టాశ్మకాఞ్చనః లోష్టాశ్మకాఞ్చనాని సమాని యస్య సః సమలోష్టాశ్మకాఞ్చనః ॥ ౮ ॥
జ్ఞానవిజ్ఞానతృప్తాత్మా కూటస్థో విజితేన్ద్రియః
యుక్త ఇత్యుచ్యతే యోగీ సమలోష్టాశ్మకాఞ్చనః ॥ ౮ ॥
జ్ఞానవిజ్ఞానతృప్తాత్మా జ్ఞానం శాస్త్రోక్తపదార్థానాం పరిజ్ఞానమ్ , విజ్ఞానం తు శాస్త్రతో జ్ఞాతానాం తథైవ స్వానుభవకరణమ్ , తాభ్యాం జ్ఞానవిజ్ఞానాభ్యాం తృప్తః సఞ్జాతాలంప్రత్యయః ఆత్మా అన్తఃకరణం యస్య సః జ్ఞానవిజ్ఞానతృప్తాత్మా, కూటస్థః అప్రకమ్ప్యః, భవతి ఇత్యర్థః ; విజితేన్ద్రియశ్చ ఈదృశః, యుక్తః సమాహితః ఇతి ఉచ్యతే కథ్యతే యోగీ సమలోష్టాశ్మకాఞ్చనః లోష్టాశ్మకాఞ్చనాని సమాని యస్య సః సమలోష్టాశ్మకాఞ్చనః ॥ ౮ ॥

చిత్తసమాధానమేవ విశిష్టఫలం చేత్ ఇష్టమ్ , తర్హి కథమ్భూతః సమాహితో వ్యవహ్రియతే, తత్ర ఆహ -

జ్ఞానేతి ।

పరోక్షాపరోక్షాభ్యాం జ్ఞానవిజ్ఞానాభ్యాం సఞ్జాతః అలంప్రత్యయః యస్య అన్తఃకరణే, సోఽక్రియో హర్షవిషాదకామక్రోధాదిరహితో యోగీ, యుక్తః, సమాహిత ఇతి వ్యవహారభాగీ భవతి, ఇతి పదత్రయవ్యాఖ్యానేన దర్శయతి -

జ్ఞానమిత్యాదినా ।

స చ యోగీ పరమహంసపరివ్రాజకః సర్వత్ర ఉపేక్షాబుద్ధిః అనతిశయవైరాగ్యభాగీ, ఇతి కథయతి -

స యోగీతి

॥ ౮ ॥