ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಪೂರ್ವಪೃಷ್ಠಮ್      ಉತ್ತರಪೃಷ್ಠಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಯದಾ ವಿನಿಯತಂ ಚಿತ್ತಮಾತ್ಮನ್ಯೇವಾವತಿಷ್ಠತೇ ।
ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ಸರ್ವಕಾಮೇಭ್ಯೋ ಯುಕ್ತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತದಾ ॥ ೧೮ ॥
ಯದಾ ವಿನಿಯತಂ ವಿಶೇಷೇಣ ನಿಯತಂ ಸಂಯತಮ್ ಏಕಾಗ್ರತಾಮಾಪನ್ನಂ ಚಿತ್ತಂ ಹಿತ್ವಾ ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಚಿಂತಾಮ್ ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ಕೇವಲೇ ಅವತಿಷ್ಠತೇ, ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಿಂ ಲಭತೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ । ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ಸರ್ವಕಾಮೇಭ್ಯಃ ನಿರ್ಗತಾ ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟವಿಷಯೇಭ್ಯಃ ಸ್ಪೃಹಾ ತೃಷ್ಣಾ ಯಸ್ಯ ಯೋಗಿನಃ ಸಃ ಯುಕ್ತಃ ಸಮಾಹಿತಃ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತದಾ ತಸ್ಮಿನ್ಕಾಲೇ ॥ ೧೮ ॥
ಯದಾ ವಿನಿಯತಂ ಚಿತ್ತಮಾತ್ಮನ್ಯೇವಾವತಿಷ್ಠತೇ ।
ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ಸರ್ವಕಾಮೇಭ್ಯೋ ಯುಕ್ತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತದಾ ॥ ೧೮ ॥
ಯದಾ ವಿನಿಯತಂ ವಿಶೇಷೇಣ ನಿಯತಂ ಸಂಯತಮ್ ಏಕಾಗ್ರತಾಮಾಪನ್ನಂ ಚಿತ್ತಂ ಹಿತ್ವಾ ಬಾಹ್ಯಾರ್ಥಚಿಂತಾಮ್ ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ಕೇವಲೇ ಅವತಿಷ್ಠತೇ, ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಸ್ಥಿತಿಂ ಲಭತೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ । ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ಸರ್ವಕಾಮೇಭ್ಯಃ ನಿರ್ಗತಾ ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟವಿಷಯೇಭ್ಯಃ ಸ್ಪೃಹಾ ತೃಷ್ಣಾ ಯಸ್ಯ ಯೋಗಿನಃ ಸಃ ಯುಕ್ತಃ ಸಮಾಹಿತಃ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತದಾ ತಸ್ಮಿನ್ಕಾಲೇ ॥ ೧೮ ॥

ವಿಶೇಷೇಣ ಸಂಯತತ್ವಮೇವ ಸಂಕ್ಷಿಪತಿ -

ಏಕಾಗ್ರತಾಮಿತಿ ।

ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ಇತಿ ಏವಕಾರಾರ್ಥಂ ಕಥಯತಿ -

ಹಿತ್ವೇತಿ ।

ಕೇವಲತ್ವಮ್ - ಅದ್ವಿತೀಯತ್ವಮ್ । ತಸ್ಯ ಆತ್ಮಸ್ಥಿತಿಂ ವಿವೃಣೋತಿ -

ಸ್ವಾತ್ಮನೀತಿ ।

ಚಿತ್ತಸ್ಯ ಹಿ ಕಲ್ಪಿತಸ್ಯ ಆತ್ಮೈವ ತತ್ತ್ವಮ್ । ತತ್ಪುನಃ ಅನ್ಯತಃ ಸರ್ವತೋ ನಿವಾರಿತಮ್ ಅಧಿಷ್ಠಾನೇ ನಿಮಗ್ನಂ ತಿಷ್ಠತಿ, ಇತಿ ಭಾವಃ ।

ತಸ್ಯಾಮ್ ಅವಸ್ಥಾಯಾಂ ಸರ್ವೇಭ್ಯೋ ವಿಷಯೇಭ್ಯೋ ವ್ಯಾವೃತ್ತತೃಷ್ಣೋ ಯುಕ್ತೋ ವ್ಯವಹ್ರಿಯತೇ, ಇತ್ಯಾಹ -

ನಿಃಸ್ಪೃಹ ಇತಿ

॥ ೧೮ ॥