ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಸುಖಮಾತ್ಯಂತಿಕಂ ಯತ್ತದ್ಬುದ್ಧಿಗ್ರಾಹ್ಯಮತೀಂದ್ರಿಯಮ್
ವೇತ್ತಿ ಯತ್ರ ಚೈವಾಯಂ ಸ್ಥಿತಶ್ಚಲತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ॥ ೨೧ ॥
ಸುಖಮ್ ಆತ್ಯಂತಿಕಂ ಅತ್ಯಂತಮೇವ ಭವತಿ ಇತ್ಯಾತ್ಯಂತಿಕಮ್ ಅನಂತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ, ಯತ್ ತತ್ ಬುದ್ಧಿಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಬುದ್ಧ್ಯೈವ ಇಂದ್ರಿಯನಿರಪೇಕ್ಷಯಾ ಗೃಹ್ಯತೇ ಇತಿ ಬುದ್ಧಿಗ್ರಾಹ್ಯಮ್ ಅತೀಂದ್ರಿಯಮ್ ಇಂದ್ರಿಯಗೋಚರಾತೀತಮ್ ಅವಿಷಯಜನಿತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ, ವೇತ್ತಿ ತತ್ ಈದೃಶಂ ಸುಖಮನುಭವತಿ ಯತ್ರ ಯಸ್ಮಿನ್ ಕಾಲೇ, ಏವ ಅಯಂ ವಿದ್ವಾನ್ ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪೇ ಸ್ಥಿತಃ ತಸ್ಮಾತ್ ನೈವ ಚಲತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ತತ್ತ್ವಸ್ವರೂಪಾತ್ ಪ್ರಚ್ಯವತೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ೨೧ ॥
ಸುಖಮಾತ್ಯಂತಿಕಂ ಯತ್ತದ್ಬುದ್ಧಿಗ್ರಾಹ್ಯಮತೀಂದ್ರಿಯಮ್
ವೇತ್ತಿ ಯತ್ರ ಚೈವಾಯಂ ಸ್ಥಿತಶ್ಚಲತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ॥ ೨೧ ॥
ಸುಖಮ್ ಆತ್ಯಂತಿಕಂ ಅತ್ಯಂತಮೇವ ಭವತಿ ಇತ್ಯಾತ್ಯಂತಿಕಮ್ ಅನಂತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ, ಯತ್ ತತ್ ಬುದ್ಧಿಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಬುದ್ಧ್ಯೈವ ಇಂದ್ರಿಯನಿರಪೇಕ್ಷಯಾ ಗೃಹ್ಯತೇ ಇತಿ ಬುದ್ಧಿಗ್ರಾಹ್ಯಮ್ ಅತೀಂದ್ರಿಯಮ್ ಇಂದ್ರಿಯಗೋಚರಾತೀತಮ್ ಅವಿಷಯಜನಿತಮಿತ್ಯರ್ಥಃ, ವೇತ್ತಿ ತತ್ ಈದೃಶಂ ಸುಖಮನುಭವತಿ ಯತ್ರ ಯಸ್ಮಿನ್ ಕಾಲೇ, ಏವ ಅಯಂ ವಿದ್ವಾನ್ ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪೇ ಸ್ಥಿತಃ ತಸ್ಮಾತ್ ನೈವ ಚಲತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ತತ್ತ್ವಸ್ವರೂಪಾತ್ ಪ್ರಚ್ಯವತೇ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ॥ ೨೧ ॥

ಇಂದ್ರಿಯನಿರಪೇಕ್ಷಸ್ವಾನುಭವಗಮ್ಯತ್ವೋಕ್ತೇಃ ‘ಅತೀಂದ್ರಿಯ ‘ಮಿತಿ ಪುನರುಕ್ತಮ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಆಹ -

ಅವಿಷಯೇತಿ ।

ಪದಚ್ಛೇದಃ -

ನ ಚೇತ್ಯಾದಿ ।

ಅಪೇಕ್ಷಿತಪೂರಣಮ್ -

ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪ ಇತಿ ।

ತಸ್ಮಾತ್ ತತ್ತ್ವತ ಇತಿ ಸಂಬಂಧಃ । ನೈವ ಇತಿ ಏವಕಾರಸಂಬಂಧೋಕ್ತಿಃ । ಚಕಾರಃ ಸಪ್ತಮ್ಯಾ ಸಂಬಂಧನೀಯಃ । ಇತಿ ಪೂರ್ವವತ್ ಸಂಬಂಧಃ

॥ ೨೧ ॥