ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
ஶ்ரீப⁴க³வாநுவாச —
மய்யாஸக்தமநா: பார்த² யோக³ம் யுஞ்ஜந்மதா³ஶ்ரய:
அஸம்ஶயம் ஸமக்³ரம் மாம் யதா² ஜ்ஞாஸ்யஸி தச்ச்²ருணு ॥ 1 ॥
மயி வக்ஷ்யமாணவிஶேஷணே பரமேஶ்வரே ஆஸக்தம் மந: யஸ்ய ஸ: மய்யாஸக்தமநா:, ஹே பார்த² யோக³ம் யுஞ்ஜந் மந:ஸமாதா⁴நம் குர்வந் , மதா³ஶ்ரய: அஹமேவ பரமேஶ்வர: ஆஶ்ரயோ யஸ்ய ஸ: மதா³ஶ்ரய:யோ ஹி கஶ்சித் புருஷார்தே²ந கேநசித் அர்தீ² ப⁴வதி தத்ஸாத⁴நம் கர்ம அக்³நிஹோத்ராதி³ தப: தா³நம் வா கிஞ்சித் ஆஶ்ரயம் ப்ரதிபத்³யதே, அயம் து யோகீ³ மாமேவ ஆஶ்ரயம் ப்ரதிபத்³யதே, ஹித்வா அந்யத் ஸாத⁴நாந்தரம் மய்யேவ ஆஸக்தமநா: ப⁴வதிய: த்வம் ஏவம்பூ⁴த: ஸந் அஸம்ஶயம் ஸமக்³ரம் ஸமஸ்தம் விபூ⁴திப³லஶக்த்யைஶ்வர்யாதி³கு³ணஸம்பந்நம் மாம் யதா² யேந ப்ரகாரேண ஜ்ஞாஸ்யஸி ஸம்ஶயமந்தரேணஏவமேவ ப⁴க³வாந்இதி, தத் ஶ்ருணு உச்யமாநம் மயா ॥ 1 ॥
ஶ்ரீப⁴க³வாநுவாச —
மய்யாஸக்தமநா: பார்த² யோக³ம் யுஞ்ஜந்மதா³ஶ்ரய:
அஸம்ஶயம் ஸமக்³ரம் மாம் யதா² ஜ்ஞாஸ்யஸி தச்ச்²ருணு ॥ 1 ॥
மயி வக்ஷ்யமாணவிஶேஷணே பரமேஶ்வரே ஆஸக்தம் மந: யஸ்ய ஸ: மய்யாஸக்தமநா:, ஹே பார்த² யோக³ம் யுஞ்ஜந் மந:ஸமாதா⁴நம் குர்வந் , மதா³ஶ்ரய: அஹமேவ பரமேஶ்வர: ஆஶ்ரயோ யஸ்ய ஸ: மதா³ஶ்ரய:யோ ஹி கஶ்சித் புருஷார்தே²ந கேநசித் அர்தீ² ப⁴வதி தத்ஸாத⁴நம் கர்ம அக்³நிஹோத்ராதி³ தப: தா³நம் வா கிஞ்சித் ஆஶ்ரயம் ப்ரதிபத்³யதே, அயம் து யோகீ³ மாமேவ ஆஶ்ரயம் ப்ரதிபத்³யதே, ஹித்வா அந்யத் ஸாத⁴நாந்தரம் மய்யேவ ஆஸக்தமநா: ப⁴வதிய: த்வம் ஏவம்பூ⁴த: ஸந் அஸம்ஶயம் ஸமக்³ரம் ஸமஸ்தம் விபூ⁴திப³லஶக்த்யைஶ்வர்யாதி³கு³ணஸம்பந்நம் மாம் யதா² யேந ப்ரகாரேண ஜ்ஞாஸ்யஸி ஸம்ஶயமந்தரேணஏவமேவ ப⁴க³வாந்இதி, தத் ஶ்ருணு உச்யமாநம் மயா ॥ 1 ॥

பரமேஶ்வரஸ்ய வக்ஷ்யமாணவிஶேஷணத்வம் ஸகலஜக³தா³யதநத்வாதி³நாநாவித⁴விபூ⁴திபா⁴கி³த்வம் , தத்ர ஆஸக்தி: - மநஸ: விஷயாந்தரபரிஹாரேண தந்நிஷ்ட²த்வம் । மநஸ: ப⁴க³வத்யேவ ஆஸக்தௌ ஹேதுமாஹ -

யோக³மிதி ।

விஷயாந்தரபரிஹாரே ஹி கோ³சரம் ஆலோச்யமாநே ப⁴க³வத்யேவ ப்ரதிஷ்டி²தம் ப⁴வதி இத்யர்த²: ।

ததா²பி ஸ்வாஶ்ரயே புருஷ: மந: ஸ்தா²பயதி, நாந்யத்ர, இத்யாஶங்க்ய, அாஹ -

மதா³ஶ்ரய இதி ।

யோகி³ந: யத்³ ஈஶ்வராஶ்ரயத்வேந தஸ்மிந்நேவ ஆஸக்தமநஸஸ்த்வம் உபந்யஸ்தம் , தத்³ உபபாத³யதி -

யோ ஹீதி ।

ஈஶ்வராக்²யாஶ்ரயஸ்ய ப்ரதிபத்திமேவ ப்ரகடயதி -

ஹித்வேதி ।

அஸ்து யோகி³ந: த்வதா³ஶ்ரயப்ரதிபத்த்யா மநஸ: த்வய்யேவ ஆஸக்தி:, ததா²பி மம கிமாயாதம் ? இத்யாஶங்க்ய, த்³விதீயார்த⁴ம் வ்யாசஷ்டே -

யஸ்த்வமேவமிதி ।

ஏவம்பூ⁴த: - யதோ²க்தத்⁴யாநநிஷ்ட²புருஷவதே³வ மய்யாஸக்தமநா: ய: த்வம், ஸ த்வம் ததா²வித⁴ஸ்ஸந் , அஸம்ஶயம் - அவித்³யமாந: ஸம்ஶய: யத்ர ஜ்ஞாநே தத்³ யதா² ஸ்யாத் , ததா², மாம் ஸமக்³ரம் ஜ்ஞாஸ்யஸி இதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

ஸமக்³ரம் இத்யஸ்ய அர்த²மாஹ -

ஸமஸ்தமிதி ।

விபூ⁴தி: - நாநாவிதை⁴ஶ்வர்யோபாயஸம்பத்தி:, ப³லம் - ஶரீரக³தம் ஸாமர்த்²யம் , ஶக்தி: - மநோக³தம் ப்ராக³ல்ப்⁴யம், ஐஶ்வர்யம் - ஈஶிதவ்யவிஷயம் ஈஶநஸாமர்த்²யம் , ஆதி³ஶப்³தே³ந ஜ்ஞாநேச்சா²த³ய: க்³ருஹ்யந்தே ।

அஸம்ஶயமிதி பத³ஸ்ய க்ரியாவிஶேஷணத்வம் விஶத³யந் க்ரியாபதே³ந ஸம்ப³ந்த⁴ம் கத²யதி -

ஸம்ஶயமிதி ।

விநா ஸம்ஶயம் ப⁴க³வத்தத்த்வபரிஜ்ஞாநமேவ ஸ்போ²ரயதி -

ஏவமேவேதி ।

ப⁴க³வத்தத்த்வே ஜ்ஞாதவ்யே, கத²ம் மம ஜ்ஞாநமுதே³ஷ்யதி? ந ஹி த்வாம்ருதே தது³பதே³ஷ்டா கஶ்சித³ஸ்தி, இத்யாஶஙக்ய, ஆஹ -

தச்ச்²ருண்விதி

॥ 1 ॥