ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ರಸೋಽಹಮಪ್ಸು ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರಭಾಸ್ಮಿ ಶಶಿಸೂರ್ಯಯೋಃ
ಪ್ರಣವಃ ಸರ್ವವೇದೇಷು ಶಬ್ದಃ ಖೇ ಪೌರುಷಂ ನೃಷು ॥ ೮ ॥
ರಸಃ ಅಹಮ್ , ಅಪಾಂ ಯಃ ಸಾರಃ ರಸಃ, ತಸ್ಮಿನ್ ರಸಭೂತೇ ಮಯಿ ಆಪಃ ಪ್ರೋತಾ ಇತ್ಯರ್ಥಃಏವಂ ಸರ್ವತ್ರಯಥಾ ಅಹಮ್ ಅಪ್ಸು ರಸಃ, ಏವಂ ಪ್ರಭಾ ಅಸ್ಮಿ ಶಶಿಸೂರ್ಯಯೋಃಪ್ರಣವಃ ಓಂಕಾರಃ ಸರ್ವವೇದೇಷು, ತಸ್ಮಿನ್ ಪ್ರಣವಭೂತೇ ಮಯಿ ಸರ್ವೇ ವೇದಾಃ ಪ್ರೋತಾಃತಥಾ ಖೇ ಆಕಾಶೇ ಶಬ್ದಃ ಸಾರಭೂತಃ, ತಸ್ಮಿನ್ ಮಯಿ ಖಂ ಪ್ರೋತಮ್ತಥಾ ಪೌರುಷಂ ಪುರುಷಸ್ಯ ಭಾವಃ ಪೌರುಷಂ ಯತಃ ಪುಂಬುದ್ಧಿಃ ನೃಷು, ತಸ್ಮಿನ್ ಮಯಿ ಪುರುಷಾಃ ಪ್ರೋತಾಃ ॥ ೮ ॥
ರಸೋಽಹಮಪ್ಸು ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರಭಾಸ್ಮಿ ಶಶಿಸೂರ್ಯಯೋಃ
ಪ್ರಣವಃ ಸರ್ವವೇದೇಷು ಶಬ್ದಃ ಖೇ ಪೌರುಷಂ ನೃಷು ॥ ೮ ॥
ರಸಃ ಅಹಮ್ , ಅಪಾಂ ಯಃ ಸಾರಃ ರಸಃ, ತಸ್ಮಿನ್ ರಸಭೂತೇ ಮಯಿ ಆಪಃ ಪ್ರೋತಾ ಇತ್ಯರ್ಥಃಏವಂ ಸರ್ವತ್ರಯಥಾ ಅಹಮ್ ಅಪ್ಸು ರಸಃ, ಏವಂ ಪ್ರಭಾ ಅಸ್ಮಿ ಶಶಿಸೂರ್ಯಯೋಃಪ್ರಣವಃ ಓಂಕಾರಃ ಸರ್ವವೇದೇಷು, ತಸ್ಮಿನ್ ಪ್ರಣವಭೂತೇ ಮಯಿ ಸರ್ವೇ ವೇದಾಃ ಪ್ರೋತಾಃತಥಾ ಖೇ ಆಕಾಶೇ ಶಬ್ದಃ ಸಾರಭೂತಃ, ತಸ್ಮಿನ್ ಮಯಿ ಖಂ ಪ್ರೋತಮ್ತಥಾ ಪೌರುಷಂ ಪುರುಷಸ್ಯ ಭಾವಃ ಪೌರುಷಂ ಯತಃ ಪುಂಬುದ್ಧಿಃ ನೃಷು, ತಸ್ಮಿನ್ ಮಯಿ ಪುರುಷಾಃ ಪ್ರೋತಾಃ ॥ ೮ ॥

ರಸೋಽಹಮಿತಿ ಕಥಮ್?  ತತ್ರ ಆಹ -

ತಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ।

ಅಪ್ಸು ಯೋ ರಸಃ - ಸಾರಃ, ತಸ್ಮಿನ್ ಮಯಿ ಮಧುರರಸೇ ಕಾರಣಭೂತೇ ಪ್ರೋತಾಃ ಆಪ ಇತಿವತ್ , ಉತ್ತರತ್ರ ಸರ್ವತ್ರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಂ ಕರ್ತವ್ಯಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ -

ಏವಮಿತಿ ।

ಉಕ್ತಮ್ ಅರ್ಥಂ ದೃಷ್ಟಾಂತಂ ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರಭಾಸ್ಮಿ ಇತ್ಯಾದಿ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ -

ಯಥೇತಿ ।

ಚಂದ್ರಾದಿತ್ಯಯೋಃ ಯಾ ಪ್ರಭಾ, ತದ್ಭೂತೇ ಮಯಿ ತೌ ಪ್ರೋತೌ, ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ತತ್ರ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಂ ಕಥಯತಿ -

ತಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ।

ಪ್ರಣವಭೂತೇ ತಸ್ಮಿನ್ ವೇದಾನಾಂ ಪ್ರೋತತ್ವವತ್ ಆಕಾಶೇ ಯಃ ಸಾರಭೂತಃ ಶಬ್ದಃ ತದ್ರೂಪೇ ಪರಮೇಶ್ವರೇ ಪ್ರೋತಮ್ ಆಕಾಶಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ -

ತಥೇತಿ ।

‘ಪೌರುಷಂ ನೃಷು’ ಇತಿ ಭಾಗಂ ಪೂರ್ವವತ್ ವಿಭಜತೇ -

ತಥೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಪುರುಷತ್ವಮೇವ ವಿಶದಯತಿ -

ಯತ ಇತಿ ।

ಪುಂಸ್ತ್ವಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ಮಕೇ ಪರಸ್ಮಿನ್ ಈಶ್ವರೇ ಪ್ರೋತಾಃ ತದ್ವಿಶೇಷಾಃ, ತದುಪಾದಾನತ್ವೇನ ತತ್ಸ್ವಭಾವತ್ವಾತ್ , ಇತ್ಯರ್ಥಃ

॥ ೮ ॥