‘ಮಯಿ ಸರ್ವಮಿದಂ ಪ್ರೋತಮ್ ’ [ಭ.ಗೀ.೭ - ೭] ಇತ್ಯಸ್ಯೈವ ಪರಿಮಾಣಾರ್ಥಂ ಪ್ರಕಾರಾಂತರಮ್ ಆಹ -
ಪುಣ್ಯ ಇತಿ ।
ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಪುಣ್ಯಶಬ್ದಿತೋ ಯಃ ಸುರಭಿಗಂಧಃ, ಸೋಽಹಮಸ್ಮಿ, ಇತ್ಯತ್ರ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥಂ ಕಥಯತಿ
ತಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ।
ಕಥಂ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಗಂಧಸ್ಯ ಪುಣ್ಯತ್ವಮ್? ತತ್ರ ಆಹ-
ಪುಣ್ಯತ್ವಮಿತಿ ।
ಯತ್ತು ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಗಂಧಸ್ಯ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಂ ಪುಣ್ಯತ್ವಂ ದರ್ಶಿತಂ, ತತ್ ಅಬಾದಿಷು ರಸಾದೇರಪಿ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಪುಣ್ಯತ್ವಸ್ಯ ಉಪಲಕ್ಷಣಾರ್ಥಂ, ಇತ್ಯಾಹ -
ಪೃಥಿವ್ಯಾಮಿತಿ ।
ಪ್ರಥಮೋತ್ಪನ್ನಾಃ ಪಂಚಾಪಿ ಗುಣಾಃ ಪುಣ್ಯಾ ಏವ, ಸಿದ್ಧಾದಿಭಿರೇವ ಭೋಗ್ಯತ್ವಾತ್ , ಇತಿ ಭಾವಃ ।
ಕಥಂ ತರ್ಹಿ ಗಂಧಾದೀನಾಮ್ ಅಪುಣ್ಯತ್ವಪ್ರತಿಭಾನಮ್? ತತ್ರ ಆಹ -
ಅಪುಣ್ಯತ್ವಂ ತ್ವಿತಿ ।
ತದೇವ ಸ್ಫುಟಯತಿ -
ಸಂಸಾರಿಣಾಮಿತಿ ।
ಗಂಧಾದಯಃ ಸ್ವಕಾರ್ಯೈಃ ಭೂತೈಃ ಸಹ ಪರಿಣಮಮಾನಾಃ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ಪಾಪಾದಿವಶಾತ್ ಅಪುಣ್ಯಾಃ ಸಂಪದ್ಯಂತೇ, ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಯಚ್ಚ ಅಗ್ನೇಃ ತೇಜಃ, ತದ್ಭೂತೇ ಮಯಿ ಪ್ರೋತಃ ಅಗ್ನಿಃ, ಇತ್ಯಾಹ -
ತೇಜ ಇತಿ ।
ಜೀವನಭೂತೇ ಚ ಮಯಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಪ್ರೋತಾನಿ ಇತ್ಯಾಹ -
ತಥೇತಿ ।
ಜೀವನಶಬ್ದಾರ್ಥಂ ಆಹ -
ಯೇನೇತಿ ।
ಅನ್ನರಸೇನ ಅಮೃತಾಖ್ಯೇನ, ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।
‘ತಪಶ್ಚಾಸ್ಮಿ’ ಇತ್ಯಾದೇಃ ತಾತ್ಪರ್ಯಾರ್ಥಮ್ ಆಹ -
ತಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ।
ಚಿತ್ತೈಕಾಗ್ರ್ಯಮ್ ಅನಾಶಕಾದಿ ವಾ ತಪಃ, ತದಾತ್ಮನಿ ಈಶ್ವರೇ ಪ್ರೋತಾಃ ತಪಸ್ವಿನಃ, ವಿಶೇಷಣಾಭಾವೇ ವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯ ವಸ್ತುನಃ ಅಭಾವಾತ್ , ಇತ್ಯರ್ಥಃ
॥ ೯ ॥