శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
రసోఽహమప్సు కౌన్తేయ ప్రభాస్మి శశిసూర్యయోః
ప్రణవః సర్వవేదేషు శబ్దః ఖే పౌరుషం నృషు ॥ ౮ ॥
రసః అహమ్ , అపాం యః సారః రసః, తస్మిన్ రసభూతే మయి ఆపః ప్రోతా ఇత్యర్థఃఎవం సర్వత్రయథా అహమ్ అప్సు రసః, ఎవం ప్రభా అస్మి శశిసూర్యయోఃప్రణవః ఓఙ్కారః సర్వవేదేషు, తస్మిన్ ప్రణవభూతే మయి సర్వే వేదాః ప్రోతాఃతథా ఖే ఆకాశే శబ్దః సారభూతః, తస్మిన్ మయి ఖం ప్రోతమ్తథా పౌరుషం పురుషస్య భావః పౌరుషం యతః పుమ్బుద్ధిః నృషు, తస్మిన్ మయి పురుషాః ప్రోతాః ॥ ౮ ॥
రసోఽహమప్సు కౌన్తేయ ప్రభాస్మి శశిసూర్యయోః
ప్రణవః సర్వవేదేషు శబ్దః ఖే పౌరుషం నృషు ॥ ౮ ॥
రసః అహమ్ , అపాం యః సారః రసః, తస్మిన్ రసభూతే మయి ఆపః ప్రోతా ఇత్యర్థఃఎవం సర్వత్రయథా అహమ్ అప్సు రసః, ఎవం ప్రభా అస్మి శశిసూర్యయోఃప్రణవః ఓఙ్కారః సర్వవేదేషు, తస్మిన్ ప్రణవభూతే మయి సర్వే వేదాః ప్రోతాఃతథా ఖే ఆకాశే శబ్దః సారభూతః, తస్మిన్ మయి ఖం ప్రోతమ్తథా పౌరుషం పురుషస్య భావః పౌరుషం యతః పుమ్బుద్ధిః నృషు, తస్మిన్ మయి పురుషాః ప్రోతాః ॥ ౮ ॥

రసోఽహమితి కథమ్?  తత్ర ఆహ -

తస్మిన్నితి ।

అప్సు యో రసః - సారః, తస్మిన్ మయి మధురరసే కారణభూతే ప్రోతాః ఆప ఇతివత్ , ఉత్తరత్ర సర్వత్ర వ్యాఖ్యానం కర్తవ్యమ్ , ఇత్యాహ -

ఎవమితి ।

ఉక్తమ్ అర్థం దృష్టాన్తం కృత్వా ప్రభాస్మి ఇత్యాది వ్యాచష్టే -

యథేతి ।

చన్ద్రాదిత్యయోః యా ప్రభా, తద్భూతే మయి తౌ ప్రోతౌ, ఇత్యర్థః ।

తత్ర వాక్యార్థం కథయతి -

తస్మిన్నితి ।

ప్రణవభూతే తస్మిన్ వేదానాం ప్రోతత్వవత్ ఆకాశే యః సారభూతః శబ్దః తద్రూపే పరమేశ్వరే ప్రోతమ్ ఆకాశమ్ , ఇత్యాహ -

తథేతి ।

‘పౌరుషం నృషు’ ఇతి భాగం పూర్వవత్ విభజతే -

తథేత్యాదినా ।

పురుషత్వమేవ విశదయతి -

యత ఇతి ।

పుంస్త్వసామాన్యాత్మకే పరస్మిన్ ఈశ్వరే ప్రోతాః తద్విశేషాః, తదుపాదానత్వేన తత్స్వభావత్వాత్ , ఇత్యర్థః

॥ ౮ ॥