శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
బలం బలవతాం చాహం కామరాగవివర్జితమ్
ధర్మావిరుద్ధో భూతేషు కామోఽస్మి భరతర్షభ ॥ ౧౧ ॥
బలం సామర్థ్యమ్ ఓజో బలవతామ్ అహమ్ , తచ్చ బలం కామరాగవివర్జితమ్ , కామశ్చ రాగశ్చ కామరాగౌకామః తృష్ణా అసంనికృష్టేషు విషయేషు, రాగో రఞ్జనా ప్రాప్తేషు విషయేషుతాభ్యాం కామరాగాభ్యాం వివర్జితం దేహాదిధారణమాత్రార్థం బలం సత్త్వమహమస్మి ; తు యత్సంసారిణాం తృష్ణారాగకారణమ్కిఞ్చధర్మావిరుద్ధః ధర్మేణ శాస్త్రార్థేన అవిరుద్ధో యః ప్రాణిషు భూతేషు కామః, యథా దేహధారణమాత్రాద్యర్థః అశనపానాదివిషయః, కామః అస్మి హే భరతర్షభ ॥ ౧౧ ॥
బలం బలవతాం చాహం కామరాగవివర్జితమ్
ధర్మావిరుద్ధో భూతేషు కామోఽస్మి భరతర్షభ ॥ ౧౧ ॥
బలం సామర్థ్యమ్ ఓజో బలవతామ్ అహమ్ , తచ్చ బలం కామరాగవివర్జితమ్ , కామశ్చ రాగశ్చ కామరాగౌకామః తృష్ణా అసంనికృష్టేషు విషయేషు, రాగో రఞ్జనా ప్రాప్తేషు విషయేషుతాభ్యాం కామరాగాభ్యాం వివర్జితం దేహాదిధారణమాత్రార్థం బలం సత్త్వమహమస్మి ; తు యత్సంసారిణాం తృష్ణారాగకారణమ్కిఞ్చధర్మావిరుద్ధః ధర్మేణ శాస్త్రార్థేన అవిరుద్ధో యః ప్రాణిషు భూతేషు కామః, యథా దేహధారణమాత్రాద్యర్థః అశనపానాదివిషయః, కామః అస్మి హే భరతర్షభ ॥ ౧౧ ॥

యచ్చ బలవతాం బలమ్ , తద్భూతే మయి తేషాం ప్రోతత్వమ్ , ఇత్యాహ -

బలమితి ।

కామ - క్రోధాదిపూర్వకస్యాపి బలస్య అనుమతిం వారయతి -

తచ్చేతి ।

కామరాగయోః ఎకార్థత్వమ్ ఆశఙ్క్య అర్థభేదమ్ ఆవేదయతి -

కామః - తృష్ణా, ఇత్యాదినా ।

విశేషణసామర్థ్యసిద్ధం వ్యావర్త్య దర్శయతి -

న తు ఇతి ।

శాస్రార్థావిరుద్ధకామభూతే మయి తథావిధకామవతాం భూతానాం ప్రోతత్వం వివక్షిత్వా, ఆహ -

కిం చేతి ।

ధర్మావిరుద్ధం కామమ్ ఉదాహరతి -

యథేతి

॥ ౧౧ ॥