శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
పరస్తస్మాత్తు భావోఽన్యోఽవ్యక్తోఽవ్యక్తాత్సనాతనః
యః సర్వేషు భూతేషు నశ్యత్సు వినశ్యతి ॥ ౨౦ ॥
పరః వ్యతిరిక్తః భిన్నః ; కుతః ? తస్మాత్ పూర్వోక్తాత్తు—శబ్దః అక్షరస్య వివక్షితస్య అవ్యక్తాత్ వైలక్షణ్యవిశేషణార్థఃభావః అక్షరాఖ్యం పరం బ్రహ్మవ్యతిరిక్తత్వే సత్యపి సాలక్షణ్యప్రసఙ్గోఽస్తీతి తద్వినివృత్త్యర్థమ్ ఆహఅన్యః ఇతిఅన్యః విలక్షణః అవ్యక్తః అనిన్ద్రియగోచరః । ‘పరస్తస్మాత్ఇత్యుక్తమ్ ; కస్మాత్ పునః పరః ? పూర్వోక్తాత్ భూతగ్రామబీజభూతాత్ అవిద్యాలక్షణాత్ అవ్యక్తాత్అన్యః విలక్షణః భావః ఇత్యభిప్రాయఃసనాతనః చిరన్తనః యః సః భావః సర్వేషు భూతేషు బ్రహ్మాదిషు నశ్యత్సు వినశ్యతి ॥ ౨౦ ॥
పరస్తస్మాత్తు భావోఽన్యోఽవ్యక్తోఽవ్యక్తాత్సనాతనః
యః సర్వేషు భూతేషు నశ్యత్సు వినశ్యతి ॥ ౨౦ ॥
పరః వ్యతిరిక్తః భిన్నః ; కుతః ? తస్మాత్ పూర్వోక్తాత్తు—శబ్దః అక్షరస్య వివక్షితస్య అవ్యక్తాత్ వైలక్షణ్యవిశేషణార్థఃభావః అక్షరాఖ్యం పరం బ్రహ్మవ్యతిరిక్తత్వే సత్యపి సాలక్షణ్యప్రసఙ్గోఽస్తీతి తద్వినివృత్త్యర్థమ్ ఆహఅన్యః ఇతిఅన్యః విలక్షణః అవ్యక్తః అనిన్ద్రియగోచరః । ‘పరస్తస్మాత్ఇత్యుక్తమ్ ; కస్మాత్ పునః పరః ? పూర్వోక్తాత్ భూతగ్రామబీజభూతాత్ అవిద్యాలక్షణాత్ అవ్యక్తాత్అన్యః విలక్షణః భావః ఇత్యభిప్రాయఃసనాతనః చిరన్తనః యః సః భావః సర్వేషు భూతేషు బ్రహ్మాదిషు నశ్యత్సు వినశ్యతి ॥ ౨౦ ॥

పరశబ్దస్య వ్యతిరిక్తవిషయత్వే తుశబ్దేన వైలక్షణ్యమ్ ఉక్త్వా పునః అన్యశబ్దప్రయోగాత్ పౌనరుక్త్యమ్ , ఇత్యాశఙ్క్య, ఆహ -

వ్యతిరిక్తత్వ ఇతి ।

తునాద్యోతితం వైలక్షణ్యమ్ అన్యశబ్దేన ప్రకటితమ్ । యతో భిన్నేష్వపి భావభేదేషు సాలక్షణ్యమ్ ఆలక్ష్యతే, తతశ్చ అవ్యక్తాత్ భిన్నత్వేఽపి బ్రహ్మణః తేన సాదృశ్యమ్ ఆశఙ్క్యతే, తన్నివృత్త్యర్థమ్ అన్యపదమ్ , ఇత్యర్థః । యద్వా పరశబ్దస్య ప్రకృష్టవాచినో భావవిశేషణార్థత్వే పునరుక్తిశఙ్కైవ నాస్తి, ఇతి ద్రష్టవ్యమ్ ।

అనాదిభావస్య అక్షరస్య అవినాశిత్వామ్ అర్థసిద్ధం సమర్థయతే -

యః స భావ ఇతి ।

సర్వం హి వినశ్యద్వికారజాతం పురుషాన్తం వినశ్యతి, స తు వినాశహేత్వభావాన్న వినష్టమ్ అర్హతి, ఇత్యర్థః

॥ ౨౦ ॥