ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಭಗವತೋ ವಿಭೂತಯ ಉಕ್ತಾಃತತ್ರ ವಿಷ್ಟಭ್ಯಾಹಮಿದಂ ಕೃತ್ಸ್ನಮೇಕಾಂಶೇನ ಸ್ಥಿತೋ ಜಗತ್’ (ಭ. ಗೀ. ೧೦ । ೪೨) ಇತಿ ಭಗವತಾ ಅಭಿಹಿತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ, ಯತ್ ಜಗದಾತ್ಮರೂಪಮ್ ಆದ್ಯಮೈಶ್ವರಂ ತತ್ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರ್ತುಮಿಚ್ಛನ್ , ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ
ಭಗವತೋ ವಿಭೂತಯ ಉಕ್ತಾಃತತ್ರ ವಿಷ್ಟಭ್ಯಾಹಮಿದಂ ಕೃತ್ಸ್ನಮೇಕಾಂಶೇನ ಸ್ಥಿತೋ ಜಗತ್’ (ಭ. ಗೀ. ೧೦ । ೪೨) ಇತಿ ಭಗವತಾ ಅಭಿಹಿತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ, ಯತ್ ಜಗದಾತ್ಮರೂಪಮ್ ಆದ್ಯಮೈಶ್ವರಂ ತತ್ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರ್ತುಮಿಚ್ಛನ್ , ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ

ತೇನ ತೇನ ಆತ್ಮನಾ ಭಗವದನುಸಂಧಾನಾರ್ಥಮ್ ಉಕ್ತಾಃ ವಿಭೂತೀಃ ಅನುವದತಿ-

ಭಗವತ ಇತಿ ।

ಪರಸ್ಯ ಸೋಪಾಧಿಕಂ ನಿರುಪಾಧಿಕಂ ಚ ಚಿದ್ರೂಪಂ ಧ್ಯೇಯತ್ವೇತ ಜ್ಞೇಯತ್ವೇನ ಚ ಉಕ್ತಮ್ , ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಸೋಪಾಧಿಕಮ್ ಐಶ್ವರಂ ರೂಪಮ್ ಅಶೇಷಜಗದಾತ್ಮಕಂ ವಿಶ್ವರೂಪಾಖ್ಯಮ್ ಅಧಿಕೃತ್ಯ, ಅಧ್ಯಾಯಾಂತರಮ್ ಅವತಾರಯನ್ ಅನಂತರಪ್ರಶ್ನೋಪಯೋಗಿತ್ವೇನ ವೃತ್ತಂ ಕೀರ್ತಪತಿ-

ತತ್ರ ಚೇತಿ ।

ಯದೇತತ್ ಅಶೇಷಪ್ರಪಂಚಾತ್ಮಕಮ್ ಅಖಿಲಸ್ಯ ಏತಸ್ಯ ಜಗತಃ ಕಾರಣಂ ಸರ್ವಜ್ಞಂ ಸರ್ವೈಶ್ವರ್ಯವದ್ರೂಪಮ್ ಉಕ್ತಮ್ , ತದಿದಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ತಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರಂ ಯಿಯಾಚಿಷಃ ಆದೌ ಪೃಷ್ಟವಾನ್ ಇತ್ಯಾಹ-

ಶ್ರುತ್ವಾ ಇತಿ ।

ಮಯಿ ಕರುಣಾಂ ನಿಮಿತ್ತೀಕೃತ್ಯ ಉಪಕಾರಃ - ಅನುಗ್ರಹಃ । ತದರ್ಥಮ್ ಇತಿ ವಚಸೋ ವಿಶೇಷಣಮ್ । ನಿರತಿಶಯತ್ವಂ ಪರಮಪುರುಷಾರ್ಥಸಾಧನತ್ವಮ್ । ಅಶೋಚ್ಯಾನ್ ಇತ್ಯಾದಿ ತ್ವಂಪದಾರ್ಥಪ್ರಧಾನವಾಕ್ಯಮ್ । ಮೋಹಸ್ಯಾಯಮಿತಿ ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಕತ್ವಂ ದರ್ಶಯತಿ । ಅವಿವೇಕಬುದ್ಧಿಃ - ಅಜ್ಞಾನವಿಪರ್ಯಾಸಾತ್ಮಿಕಾ

॥ ೧ ॥