ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಏಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಪೂರ್ವಪೃಷ್ಠಮ್      ಉತ್ತರಪೃಷ್ಠಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ —
ಕಾಲೋಽಸ್ಮಿ ಲೋಕಕ್ಷಯಕೃತ್ಪ್ರವೃದ್ಧೋ ಲೋಕಾನ್ಸಮಾಹರ್ತುಮಿಹ ಪ್ರವೃತ್ತಃ ।
ಋತೇಽಪಿ ತ್ವಾ ನ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಸರ್ವೇ ಯೇಽವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಯೋಧಾಃ ॥ ೩೨ ॥
ಕಾಲಃ ಅಸ್ಮಿ ಲೋಕಕ್ಷಯಕೃತ್ ಲೋಕಾನಾಂ ಕ್ಷಯಂ ಕರೋತೀತಿ ಲೋಕಕ್ಷಯಕೃತ್ ಪ್ರವೃದ್ಧಃ ವೃದ್ಧಿಂ ಗತಃ । ಯದರ್ಥಂ ಪ್ರವೃದ್ಧಃ ತತ್ ಶೃಣು — ಲೋಕಾನ್ ಸಮಾಹರ್ತುಂ ಸಂಹರ್ತುಮ್ ಇಹ ಅಸ್ಮಿನ್ ಕಾಲೇ ಪ್ರವೃತ್ತಃ । ಋತೇಽಪಿ ವಿನಾಪಿ ತ್ವಾ ತ್ವಾಂ ನ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಕರ್ಣಪ್ರಭೃತಯಃ ಸರ್ವೇ, ಯೇಭ್ಯಃ ತವ ಆಶಂಕಾ, ಯೇ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಅನೀಕಮನೀಕಂ ಪ್ರತಿ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಭೂತೇಷು ಅನೀಕೇಷು ಯೋಧಾಃ ಯೋದ್ಧಾರಃ ॥ ೩೨ ॥
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ —
ಕಾಲೋಽಸ್ಮಿ ಲೋಕಕ್ಷಯಕೃತ್ಪ್ರವೃದ್ಧೋ ಲೋಕಾನ್ಸಮಾಹರ್ತುಮಿಹ ಪ್ರವೃತ್ತಃ ।
ಋತೇಽಪಿ ತ್ವಾ ನ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಸರ್ವೇ ಯೇಽವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಯೋಧಾಃ ॥ ೩೨ ॥
ಕಾಲಃ ಅಸ್ಮಿ ಲೋಕಕ್ಷಯಕೃತ್ ಲೋಕಾನಾಂ ಕ್ಷಯಂ ಕರೋತೀತಿ ಲೋಕಕ್ಷಯಕೃತ್ ಪ್ರವೃದ್ಧಃ ವೃದ್ಧಿಂ ಗತಃ । ಯದರ್ಥಂ ಪ್ರವೃದ್ಧಃ ತತ್ ಶೃಣು — ಲೋಕಾನ್ ಸಮಾಹರ್ತುಂ ಸಂಹರ್ತುಮ್ ಇಹ ಅಸ್ಮಿನ್ ಕಾಲೇ ಪ್ರವೃತ್ತಃ । ಋತೇಽಪಿ ವಿನಾಪಿ ತ್ವಾ ತ್ವಾಂ ನ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಕರ್ಣಪ್ರಭೃತಯಃ ಸರ್ವೇ, ಯೇಭ್ಯಃ ತವ ಆಶಂಕಾ, ಯೇ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಅನೀಕಮನೀಕಂ ಪ್ರತಿ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಭೂತೇಷು ಅನೀಕೇಷು ಯೋಧಾಃ ಯೋದ್ಧಾರಃ ॥ ೩೨ ॥

ಸ್ವಯಂ ಯದರ್ಥಾ ಚ ಸ್ವಪ್ರವೃತ್ತಿಃ, ತತ್ಸರ್ವಂ ಭಗವಾನ್ ಉಕ್ತವಾನ್ , ಇತ್ಯಾಹ-

ಶ್ರೀ ಭಗವಾನಿತಿ ।

ಕಾಲಃ - ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತ್ಯುಪಹಿತಃ ಪರಮೇಶ್ವರಃ, ಅಸ್ಮಿನ್ ಇತಿ ವರ್ತಮಾನಯುದ್ಧೋಪಲಕ್ಷಿತತ್ವಂ ಕಾಲಸ್ಯ ವಿವಕ್ಷಿತಮ್ - ಲೋಕಸಂಹಾರಾರ್ಥಂ ತ್ವತ್ಪ್ರವೃತ್ತಾವಪಿ ನ ಅಸೌ ಅರ್ಥವತೀ, ಪ್ರತಿಪಕ್ಷಾಣಾಂ ಭೀಷ್ಮಾದೀನಾಂ ಮತ್ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ವಿನಾ ಸಂಹರ್ತುಮ್ ಅಶಕ್ಯತ್ವಾತ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಆಹ-

ಋತೇಽಪೀತಿ

॥ ೩೨ ॥