ಪ್ರಥಮಮಧ್ಯಮಯೋಃ ಷಟ್ಕಯೋಃ ತತ್ತ್ವಂಪದಾರ್ಥೌ ಉಕ್ತೌ । ಅಂತಿಮಸ್ತು ಷಟ್ಕಃ ವಾಕ್ಯಾರ್ಥನಿಷ್ಠಃ ಸಮ್ಯಗ್ಧೀಪ್ರಧಾನಃ ಅಧುನಾ ಆರಭ್ಯತೇ । ತತ್ರ ಕ್ಷೇತ್ರಾಧ್ಯಾಯಮ್ ಅಂತಿಮಷಟ್ಕಾದ್ಯಮ್ ಅವತಿತಾರಯಿಷುಃ ವ್ಯವಹಿತಂ ವೃತ್ತಂ ಕೀರ್ತಯತಿ-
ಸಪ್ತಮ ಇತಿ ।
ಪ್ರಕೃತಿದ್ವಯಸ್ಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಂ ವಾರಯತಿ -
ಈಶ್ವರಸ್ಯೇತಿ ।
ಭೂಮಿರಿತ್ಯಾದಿನಾ ಉಕ್ತಾ ಸತ್ವಾದಿರೂಪಾ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಅಪರಾ ಇತ್ಯತ್ರ ಹೇತುಮಾಹ -
ಸಂಸಾರೇತಿ ।
ಇತಸ್ತ್ವನ್ಯಾ ಇತ್ಯಾದಿನಾ ಉಕ್ತಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಮ್ ಅನುಕ್ರಾಮತಿ -
ಪರಾ ಚೇತಿ ।
ಪರತ್ವೇ ಹೇತುಂ ಮೂಚಯನಿ -
ಈಶ್ವರಾತ್ಮಿಕೇತಿ ।
ಕಿಮರ್ಥಮ್ ಈಶ್ವರಸ್ಯ ಪ್ರಕೃತಿದ್ವಯಮ್ ? ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಕಾರಣತ್ವಾರ್ಥಮ್ ಇತ್ಯಾಹ -
ಯಾಭ್ಯಾಮಿತಿ ।
ವೃತ್ತಮ್ ಅನೂದ್ಯ, ವರ್ತಿಷ್ಯಮಾಣಾಧ್ಯಾಯಾರಂಭಪ್ರಕಾರಮ್ ಆಹ -
ತತ್ರೇತಿ ।
ವ್ಯವಹಿತೇನ ಮವಂಧಮ್ ಉಕ್ತ್ವಾ, ಅವ್ಯವಹಿತೇನ ತಂ ವಿವಕ್ಷುಃ ಅವ್ಯವಹಿತಮ್ ಅನುವದತಿ -
ಅತೀತೇತಿ ।
ನಿಷ್ಠಾ ಉಕ್ತಾ ಇತಿ ಸಂಬಂಧಃ । ನಿಷ್ಠಾಮೇವ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ -
ಯಥೇತಿ ।
ವರ್ತಂತೇ - ಧರ್ಮಜಾತಮ್ ಅನುತಿಷ್ಠಂತಿ, ತಥಾ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ ಸರ್ವಮುಕ್ತಮ್ ಇತಿ ಯೋಜನಾ ।
ಅವ್ಯವಹಿತಮೇವ ಅನೂದ್ಯ ತೇನ ಉತ್ತರಸ್ಯ ಸಂಬಂಧಂ ಸಂಗಿರತೇ -
ಕೇನೇತಿ ।
ತತ್ವಜ್ಞಾನೋಕ್ತೇಃ ಉಕ್ತಾರ್ಥೇನ ಸಮುಚ್ಚಯಾರ್ಥಃ ಚಕಾರಃ ।
ಜೀವಾನಾಂ ಸುಖದುಃಖಾದಿ ಭೇದಭಾಜಾಂ ಪ್ರತಿಕ್ಷೇತ್ರಂ ಭಿನ್ನಾನಾಂ ನ ಅಕ್ಷರೇಣ ಐಕ್ಯಮ್ , ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಸಂಸಾರಸ್ಯ ಆತ್ಮಧರ್ಮತ್ವಂ ನಿರಾಕೃತ್ಯ ಸಂಘಾತನಿಷ್ಠತ್ವಂ ವಕ್ತುಂ, ಸಂಘಾತೋತ್ಪತ್ತಿಪ್ರಕಾರಮ್ ಆಹ -
ಪ್ರಕೃತಿಶ್ಚೇತಿ ।
ಭೋಗಶ್ಚ ಅಪವರ್ಗಶ್ಚ ಅರ್ಥೌ, ತಯೋರೇವ ಕರ್ತವ್ಯತಯಾ, ಇತಿ ಯಾವತ್ ।
ನನು ಅನಂತರಶ್ಲಾಕೇ ಶರೀರನಿರ್ದೇಶಾತ್ ತಸ್ಯ ಉತ್ಪತ್ತಿಃ ವಕ್ತವ್ಯಾ, ಕಿಮಿತಿ ಸಂಘಾತಸ್ಯ ಉಚ್ಯತೇ? ತತ್ರಾಹ -
ಸೋಽಯಮಿತಿ ।
ಉಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಭಗವದ್ವಚನಮ್ ಅವತಾರಯತಿ -
ತದೇತದಿತಿ ।