ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
புருஷ: ப்ரக்ருதிஸ்தோ² ஹி பு⁴ங்க்தே ப்ரக்ருதிஜாந்கு³ணாந்
காரணம் கு³ணஸங்கோ³(அ)ஸ்ய ஸத³ஸத்³யோநிஜந்மஸு ॥ 21 ॥
ஏதத் உக்தம் ப⁴வதிப்ரக்ருதிஸ்த²த்வாக்²யா அவித்³யா, கு³ணேஷு ஸங்க³: காம:, ஸம்ஸாரஸ்ய காரணமிதிதச்ச பரிவர்ஜநாய உச்யதேஅஸ்ய நிவ்ருத்திகாரணம் ஜ்ஞாநவைராக்³யே ஸஸம்ந்யாஸே கீ³தாஶாஸ்த்ரே ப்ரஸித்³த⁴ம்தச்ச ஜ்ஞாநம் புரஸ்தாத் உபந்யஸ்தம் க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞவிஷயம் யஜ்ஜ்ஞாத்வாம்ருதமஶ்நுதே’ (ப⁴. கீ³. 13 । 12) இதிஉக்தம் அந்யாபோஹேந அதத்³த⁴ர்மாத்⁴யாரோபேண ॥ 21 ॥
புருஷ: ப்ரக்ருதிஸ்தோ² ஹி பு⁴ங்க்தே ப்ரக்ருதிஜாந்கு³ணாந்
காரணம் கு³ணஸங்கோ³(அ)ஸ்ய ஸத³ஸத்³யோநிஜந்மஸு ॥ 21 ॥
ஏதத் உக்தம் ப⁴வதிப்ரக்ருதிஸ்த²த்வாக்²யா அவித்³யா, கு³ணேஷு ஸங்க³: காம:, ஸம்ஸாரஸ்ய காரணமிதிதச்ச பரிவர்ஜநாய உச்யதேஅஸ்ய நிவ்ருத்திகாரணம் ஜ்ஞாநவைராக்³யே ஸஸம்ந்யாஸே கீ³தாஶாஸ்த்ரே ப்ரஸித்³த⁴ம்தச்ச ஜ்ஞாநம் புரஸ்தாத் உபந்யஸ்தம் க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞவிஷயம் யஜ்ஜ்ஞாத்வாம்ருதமஶ்நுதே’ (ப⁴. கீ³. 13 । 12) இதிஉக்தம் அந்யாபோஹேந அதத்³த⁴ர்மாத்⁴யாரோபேண ॥ 21 ॥

ஸங்க³ஸ்ய ஸம்ஸாரகாரணத்வே, ऩ அவித்³யாயா: தத்காரணத்வம் , ஏகஸ்மாதே³வ ஹேதோ: தது³பபத்தே:, இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -

ஏததி³தி ।

அவித்³யா உபாதா³நம் , ஸங்கோ³ நிமித்தம் , இதி உப⁴யோரபி காரணத்வம் ஸித்⁴யதி, இத்யர்த²: ।

த்³விவித⁴ஹேதூக்தே: விவக்ஷிதம் ப²லமாஹ -

தச்சேதி ।

ஸாஸங்க³ஸ்ய அஜ்ஞாநஸ்ய ஸ்வதோ(அ)நிவ்ருத்தே: தந்நிவர்தகம் வாச்யம் , இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -

அஸ்யேதி ।

வைராக்³யே ஸதி ஸம்ந்யாஸ:, தத்பூர்வகம் ச ஜ்ஞாநம் ஸாஸங்கா³ஜ்ஞாநநிவர்தகம் ; இத்யர்த²: ।

உக்தே ஜ்ஞாநே மாநமாஹ -

கீ³தேதி ।

அத்⁴யாயாதௌ³ ச உக்தம் ஜ்ஞாநம் , உதா³ஹ்ருதம் , இத்யாஹ-

தச்சேதி ।

ததே³வ ஜ்ஞாநம் ‘யஜ்ஜ்ஞாத்வா’ இத்யாதி³நா ‘ந ஸத்தந்நாஸத் ‘ இத்யந்தேந அந்யநிஷேதே⁴ऩ, ‘ஸர்வத: பாணிபாத³ம் ‘ இத்யாதி³நா ச அதத்³த⁴ர்மாத்⁴யாஸேந உக்தம் , இத்யாஹ -

யஜ்ஜ்ஞாத்வேதி

॥ 21 ॥