‘ந ஸ பூ⁴யோ(அ)பி⁴ஜாயதே’ இத்யுக்தமாக்ஷிபதி-
நந்விதி ।
ஜ்ஞாநோத்பத்த்யநந்தரம் ஜந்மாபா⁴வஸ்யோக்தத்வாத் புநர்தே³ஹாரம்ப⁴முபேத்ய நாக்ஷேப: ஸ்யாத் , இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -
யத்³யபீதி ।
ததா²பி ஸ்யுஸ்த்ரீணி ஜந்மாமி இதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।
வர்தமாநதே³ஹே ஜ்ஞாநாத்பூர்வோத்தரகாலாநாம் கர்மணஆம் ப²லமத³த்வா நாஶாயோகா³த் ஜந்மத்³வயமாவஶ்யகம் । அதீதாநேகதே³ஹேஷ்வபி க்ருதகர்மணாம் ‘நாபு⁴க்தம் க்ஷீயதே கர்ம’ இத்யேவ ஸ்ம்ருதே: அத³த்வா ப²லமநாஶாத் அஸ்தி த்ருதீயமபிஜந்ம, இத்யாஹ -
ப்ராகி³தி ।
ப²லதா³நம் விநாபி கர்மநாஶே தோ³ஷமாஹ-
க்ருதேதி ।
ந யுக்த இதி க்ருத்வா ப²லமத³த்வா கர்மநாஶோ ந, இதி ஶேஷ: ।
விமதாநி கர்மாணி, ப²லமத³த்வா ந க்ஷீயந்தே, வைதி³ககர்மத்வாத் , ஆரப்³த⁴கர்மவத் , இதி மத்வா ஆஹ-
யதே²தி ।
நாஶோ ந ஜ்ஞாநாத் இதி ஶேஷ: ।
நநு அநாரப்³த⁴கர்மணாம் ஜ்ஞாநாத் நாஶோ யுக்த: அப்ரவ்ருத்தப²லத்வாத் । ஆரப்³த⁴கர்மணாம் து ப்ரவ்ருத்தப²லத்வேந ப³லவத்வாத் ந ஜ்ஞாநாத் தந்நிவ்ருத்தி: இதி । நேத்யாஹ -
ந சேதி ।
அஜ்ஞாநோத்த²த்வேந ஜ்ஞாநவிரோதி⁴த்வாவிஶேஷாத் ப்ரவ்ருத்தாப்ரவ்ருத்தப²லத்வம் அநுபயுக்தம் இதி பா⁴வ: ।
கர்மணாம் ப²லமத³த்வா நாஶாபா⁴வே ப²லிதமாஹ -
தஸ்மாதி³தி ।
நநு - கர்மணாம் பு³ஹுத்வாத் தத்ப²லேஷு ஜந்மஸு குத: த்ரித்வம் ? ஆரம்ப⁴ககர்மணாம் த்ரிப்ரகாரகத்வாத் இதி சேத் , ந, அநாரப்³த⁴த்வேந ஏக ப்ரராரத்வஸம்ப⁴வாத் , தத்ராஹ -
ஸம்ஹதாநீதி ।
நாஸ்தி ஜ்ஞாநஸ்ய ஐகாந்திகப²லத்வம் இதி ஶேஷ: ।
உக்தகர்மணாம் ஜந்மாநாரம்ப⁴கத்வே ப்ராகு³க்தம் தோ³ஷம் அநுபா⁴ஷ்ய, தஸ்ய அதிப்ரஸஞ்ஜகத்வமாஹ -
அந்யதே²தி ।
ஸர்வத்ரேதி - ஆரப்³த⁴கர்மஸ்வபி, இதி யாவத் । ப²லஜநகத்வாநிஶ்சய: அநாஶ்வாஸ: ।
கர்மணாம் ஜந்மாநாரம்ப⁴கத்வே கர்மகாண்டா³நர்த²க்யம் தோ³ஷாந்தரமாஹ -
ஶாஸ்ரேதி ।
அநாரப்³த⁴கர்மணாம் ஸத்யபி ஜ்ஞாநே ஜந்மாந்தராரம்ப⁴கத்வத்⁴ரௌவ்யே ப²லிதமாஹ-
இத்யத இதி ।
ஶ்ருத்யவஷ்டபே⁴ந பரிஹரதி -
நேத்யாதி³நா ।
ஜ்ஞாநாத் அநாரப்³த⁴கர்மதா³ஹே ப⁴க³வதோ(அ)பி ஸம்மதிமாஹ -
இஹாபீதி ।
ஜ்ஞாநாதீ⁴நஸர்வகர்மதா³ஹே ‘ஸர்வத⁴ர்மாந் பரித்யஜ்ய’ (ப⁴. கீ³. 18-66) இதி வாக்யஶேஷோ(அ)பி ப்ரமாணீப⁴வதி, இத்யாஹ -
வக்ஷ்யதி சேதி ।
ஜ்ஞாநாத் அநாரப்³தா⁴ஶேஷகர்மக்ஷயே யுக்திரபி வக்தும் ஶக்யா இத்யாஹ -
உபபத்தேஶ்சேதி ।
தாமேவ விவ்ருணோதி -
அவித்³யேதி ।
அஜ்ஞஸ்ய அவித்³யாஸ்மிதாராக³த்³வேஷாபி⁴நிவேஶாக்²யக்லேஶாத்மகாநி ஸர்வாநர்த²பீ³ஜாநி, தாநி நிமித்தீக்ருத்ய யாநி த⁴ர்மாத⁴ர்மகர்மாணி தாநி ஜந்மாந்தராரம்ப⁴காணி । யாநி து விது³ஷோ வித்³யாத³க்³த⁴க்லேஶபீ³ஜஸ்ய ப்ரதிபா⁴ஸமாத்ரஶரீராணி கர்மாணி ந தாநி ஶரீராரம்ப⁴காணி த³க்³த⁴படவத் அர்த²க்ரியாஸாமர்த்²யாபா⁴வாத் இத்யர்த²: ।
ப்ரதீதமாத்ரதே³ஹாநாம் கர்மாபா⁴ஸாநாம் ந ப²லாரம்ப⁴கதா, இத்யஸ்மிந்நர்தே² ப⁴க³வதோ(அ)பி ஸம்மதிமாஹ -
இஹாபீதி ।
தத்த்வஜ்ஞாநாதூ³ர்த்⁴வம் ப்ராதீதிகக்லேஶாநாம் கர்மத்³வாரா தே³ஹாநாரம்ப⁴கத்வே வாக்யாந்தரமபி ப்ரமாணயதி -
பீ³ஜாநீதி ।
ஜ்ஞாநாநந்தரபா⁴விகர்மணாம் ஜ்ஞாநேந தா³ஹமங்கீ³கரோதி -
அஸ்த்விதி ।
விரோதி⁴க்³ரஸ்தாநாமேவ உத்பத்தி: இதி ஹேதுமாஹ -
ஜ்ஞாநேதி ।
அஸ்மிந் ஜந்மநி ஜந்மாந்தரே வா ஜ்ஞாநாத் பூர்வபா⁴விகர்மணாம் ந ததோ தா³ஹ:, விகே³தி⁴ந விநா ப்ரவ்ருத்தே:, இத்யாஹ -
நத்விதி ।
ஶ்ருதிஸ்ம்ருதிவிரோதா⁴த் நைவமிதி பரிஹரதி -
நேத்யாதி³நா ।
ஸர்வஶப்³த³ஶ்ருதே: ஸங்கோசம் ஶங்கதே -
ஜ்ஞாநேதி ।
ப்ரகாரணாதி³ஸங்கோசகாபா⁴வாந் நைவமித்யாஹ -
நேதி ।
ஆக்ஷேபத³ஶாயாம் உக்தமநுமாநம் அநுவத³தி -
யத்த்விதி ।
ஆபா⁴ஸாத்வாத் இத³மஸாத⁴கம் இதி தூ³ஷயதி -
தத³ஸதி³தி ।
வ்யாப்த்யாதி³ஸத்வே கத²ம் ஆபா⁴ப்தத்வம் ? இதி ப்ருச்ச²தி -
கத²மிதி ।
ப்ரவ்ருத்தப²லத்வோபாதி⁴நா ஹேதோர்வ்யாப்திப⁴ங்கா³த் ஆபா⁴ஸத்வதீ⁴: இத்யாஹ -
தேஷாமிதி ।
ததே³வ ப்ரபஞ்சயதி -
யதே²த்யாதி³நா ।
த⁴நுப: ஸகாஶாத் இஷுர்முக்தோ ப³லவத்ப்ரதிப³ந்த⁴காபா⁴வே மத்⁴யே நம் பததி । ததா² ப்ரப³லப்ரதிப³ந்த⁴கம் விநா ப்ரவ்ருத்தப²லாநாம் கர்மணாம் போ⁴கா³த்³ருதே ந க்ஷய: । ந ச தத்த்வஜ்ஞாநம் தாத்³ருக் ப்ரதிப³ந்த⁴கம் , உத்பத்தாவேவ பூர்வப்ரவ்ருத்தேந கர்மணா ப்ரதிப³த்³த⁴ஶக்தித்வாத் இத்யர்த²: ।
யத்ர ஜ்ஞாநேந அதா³ஹ்யத்வம் , தத்ர ப்ரவ்ருத்தப²லத்வம் , இத்யந்த³யே(அ)பி, யத்ர அப்ரவ்ருத்தப²லத்வம் , தத்ர ஜ்ஞாநதா³ஹ்யத்வம் , இதி ந வ்யதிரேகஸித்³தி⁴:, இத்யாஶங்க்ய ஆஹ -
ஸ ஏவேதி ।
ப்ரவ்ருத்தௌ நிமித்தபூ⁴தோ(அ)நாரப்³தோ⁴ வேகோ³(அ)நேநேதி விக்³ரஹ: । ஸ்வாஶ்ரயஸ்தா²நி - ஸாபா⁴ஸாந்த:கரணாநஷ்டா²நி, இதி யாவத் । விமதாநி, தத்த்வதீ⁴நிமித்தநிவ்ருத்தீநி, தத்க்ருதகாரணநிவ்ருத்தித்வாத் ரஜ்ஜுஸர்பதி³வத் , இதி வ்யதிரேகஸித்³தி⁴:, இதி பா⁴வ: ।
விது³ஷோ வர்தமாநதே³ஹபாதே தே³ஹஹேத்வபா⁴வாத் தத்த்வதீ⁴: ஐகாந்திகப²லா, இதி உபஸம்ஹரதி -
பதித இதி
॥ 23 ॥