శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
అనాదిత్వాన్నిర్గుణత్వాత్పరమాత్మాయమవ్యయః
శరీరస్థోఽపి కౌన్తేయ కరోతి లిప్యతే ॥ ౩౧ ॥
అనాదిత్వాత్ అనాదేః భావః అనాదిత్వమ్ , ఆదిః కారణమ్ , తత్ యస్య నాస్తి తత్ ఆనాదియద్ధి ఆదిమత్ తత్ స్వేన ఆత్మనా వ్యేతి ; అయం తు అనాదిత్వాత్ నిరవయవ ఇతి కృత్వా వ్యేతితథా నిర్గుణత్వాత్సగుణో హి గుణవ్యయాత్ వ్యేతి ; అయం తు నిర్గుణత్వాచ్చ వ్యేతి ; ఇతి పరమాత్మా అయమ్ అవ్యయః ; అస్య వ్యయో విద్యతే ఇతి అవ్యయఃయత ఎవమతః శరీరస్థోఽపి, శరీరేషు ఆత్మనః ఉపలబ్ధిః భవతీతి శరీరస్థః ఉచ్యతే ; తథాపి కరోతితదకరణాదేవ తత్ఫలేన లిప్యతేయో హి కర్తా, సః కర్మఫలేన లిప్యతేఅయం తు అకర్తా, అతః ఫలేన లిప్యతే ఇత్యర్థః
అనాదిత్వాన్నిర్గుణత్వాత్పరమాత్మాయమవ్యయః
శరీరస్థోఽపి కౌన్తేయ కరోతి లిప్యతే ॥ ౩౧ ॥
అనాదిత్వాత్ అనాదేః భావః అనాదిత్వమ్ , ఆదిః కారణమ్ , తత్ యస్య నాస్తి తత్ ఆనాదియద్ధి ఆదిమత్ తత్ స్వేన ఆత్మనా వ్యేతి ; అయం తు అనాదిత్వాత్ నిరవయవ ఇతి కృత్వా వ్యేతితథా నిర్గుణత్వాత్సగుణో హి గుణవ్యయాత్ వ్యేతి ; అయం తు నిర్గుణత్వాచ్చ వ్యేతి ; ఇతి పరమాత్మా అయమ్ అవ్యయః ; అస్య వ్యయో విద్యతే ఇతి అవ్యయఃయత ఎవమతః శరీరస్థోఽపి, శరీరేషు ఆత్మనః ఉపలబ్ధిః భవతీతి శరీరస్థః ఉచ్యతే ; తథాపి కరోతితదకరణాదేవ తత్ఫలేన లిప్యతేయో హి కర్తా, సః కర్మఫలేన లిప్యతేఅయం తు అకర్తా, అతః ఫలేన లిప్యతే ఇత్యర్థః

అనాదిత్వమేవ సాధయతి -

ఆదిరితి ।

తధాపి కిం స్యాత్  ? ఇత్యాశఙ్క్య, కార్యవత్వకృతవ్యయాభావః సిధ్యతి, ఇత్యాహ -

యద్ధీతి ।

తథాపి గుణాపకర్షద్వారకో వ్యయో భవిష్యతి, నేత్యాహ -

తథేతి ।

నిరవయవత్వాదేవ సావయవద్వారకస్య నిర్గుణత్వాత్ గుణద్వారకస్య చ వ్యయస్యాభావేఽపి స్వభావతో వ్యయః స్యాత్ , ఇత్యాశఙ్క్య, ఆహ -

పరమాత్మేతి ।

పరమాత్మనః స్వతః పరతో వా వ్యయాభావే ఫలితమాహ -

యత ఇతి ।

స్వమహిమప్రతిష్ఠస్య కథం శరీరస్థత్వమ్ ? తత్రాహ -

శరీరేష్వితి ।

సర్వగతత్వేన సర్వాత్మత్వేన చ దేహాదౌ స్థితోఽపి స్వతో దేహాద్యాత్మనా వా న కరోతి కూటస్థత్వాత్ , దేహాదేశ్చ కల్పితత్వాత్ ఇత్యర్థః ।

కర్తృత్వాభావేఽపి భోక్తృత్వం స్యాత్ , ఇత్యాశహ్క్య, ఆహ -

తదకరణాదితి ।

తదేవ  ఉపపాదయతి -

యో హీతి ।