శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
సర్వమ్ ఉత్పద్యమానం క్షేత్రక్షేత్రజ్ఞసంయోగాత్ ఉత్పద్యతే ఇతి ఉక్తమ్తత్ కథమితి, తత్ప్రదర్శనార్థమ్పరం భూయఃఇత్యాదిః అధ్యాయః ఆరభ్యతేఅథవా, ఈశ్వరపరతన్త్రయోః క్షేత్రక్షేత్రజ్ఞయోః జగత్కారణత్వం తు సాఙ్ఖ్యానామివ స్వతన్త్రయోః ఇత్యేవమర్థమ్ప్రకృతిస్థత్వం గుణేషు సఙ్గః సంసారకారణమ్ ఇతి ఉక్తమ్కస్మిన్ గుణే కథం సఙ్గః ? కే వా గుణాః ? కథం వా తే బధ్నన్తి ఇతి ? గుణేభ్యశ్చ మోక్షణం కథం స్యాత్ ? ముక్తస్య లక్షణం వక్తవ్యమ్ , ఇత్యేవమర్థం భగవాన్ ఉవాచ
సర్వమ్ ఉత్పద్యమానం క్షేత్రక్షేత్రజ్ఞసంయోగాత్ ఉత్పద్యతే ఇతి ఉక్తమ్తత్ కథమితి, తత్ప్రదర్శనార్థమ్పరం భూయఃఇత్యాదిః అధ్యాయః ఆరభ్యతేఅథవా, ఈశ్వరపరతన్త్రయోః క్షేత్రక్షేత్రజ్ఞయోః జగత్కారణత్వం తు సాఙ్ఖ్యానామివ స్వతన్త్రయోః ఇత్యేవమర్థమ్ప్రకృతిస్థత్వం గుణేషు సఙ్గః సంసారకారణమ్ ఇతి ఉక్తమ్కస్మిన్ గుణే కథం సఙ్గః ? కే వా గుణాః ? కథం వా తే బధ్నన్తి ఇతి ? గుణేభ్యశ్చ మోక్షణం కథం స్యాత్ ? ముక్తస్య లక్షణం వక్తవ్యమ్ , ఇత్యేవమర్థం భగవాన్ ఉవాచ

క్షేత్రక్షేత్రజ్ఞసంయోగస్య సర్వోత్పత్తినిమిత్తత్వమ్ అజ్ఞాతం జ్ఞాపయితుమ్ అధ్యాయాన్తరమ్ అవతారయన్ , అధ్యాయయోః ఉత్థాప్యోత్థాపకత్వరూపాం సఙ్గతిమ్ ఆహ -

సర్వమితి ।

విధాన్తరేణ అధ్యాయారమ్భం సూచయతి -

అథవేతి ।

తదేవ వక్తుమ్ ఉక్తమ్ అనువదతి -

ఈశ్వరేతి ।

ప్రకృతిస్థత్వమ్ - పురుషస్య ప్రకృత్యా సహ ఐక్యాధ్యాసః । తస్యైవ గుణేషు - శబ్దాదివిషయేషు సఙ్గః - అభినివేశః । షడ్విధామ్ ఆకాఙ్క్షాం నిక్షిప్య, తదుత్తరత్వేన అధ్యాయారమ్భే పూర్వవదేవ పూర్వాధ్యాయసమ్బన్ధసిద్ధిః, ఇత్యాహ -

కస్మిన్నితి ।