ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
புருஷஸ்ய ப்ரக்ருதிஸ்த²த்வரூபேண மித்²யாஜ்ஞாநேந யுக்தஸ்ய போ⁴க்³யேஷு கு³ணேஷு ஸுக²து³:க²மோஹாத்மகேஷுஸுகீ² து³:கீ² மூட⁴: அஹம் அஸ்மிஇத்யேவம்ரூப: ய: ஸங்க³: தத்காரணம் புருஷஸ்ய ஸத³ஸத்³யோநிஜந்மப்ராப்திலக்ஷணஸ்ய ஸம்ஸாரஸ்ய இதி ஸமாஸேந பூர்வாத்⁴யாயே யத் உக்தம் , தத் இஹ ஸத்த்வம் ரஜஸ்தம இதி கு³ணா: ப்ரக்ருதிஸம்ப⁴வா:’ (ப⁴. கீ³. 14 । 5) இதி ஆரப்⁴ய கு³ணஸ்வரூபம் , கு³ணவ்ருத்தம் , ஸ்வவ்ருத்தேந கு³ணாநாம் ப³ந்த⁴கத்வம் , கு³ணவ்ருத்தநிப³த்³த⁴ஸ்ய புருஷஸ்ய யா க³தி:, இத்யேதத் ஸர்வம் மித்²யாஜ்ஞாநமூலம் ப³ந்த⁴காரணம் விஸ்தரேண உக்த்வா, அது⁴நா ஸம்யக்³த³ர்ஶநாந்மோக்ஷோ வக்தவ்ய: இத்யத ஆஹ ப⁴க³வாந்
புருஷஸ்ய ப்ரக்ருதிஸ்த²த்வரூபேண மித்²யாஜ்ஞாநேந யுக்தஸ்ய போ⁴க்³யேஷு கு³ணேஷு ஸுக²து³:க²மோஹாத்மகேஷுஸுகீ² து³:கீ² மூட⁴: அஹம் அஸ்மிஇத்யேவம்ரூப: ய: ஸங்க³: தத்காரணம் புருஷஸ்ய ஸத³ஸத்³யோநிஜந்மப்ராப்திலக்ஷணஸ்ய ஸம்ஸாரஸ்ய இதி ஸமாஸேந பூர்வாத்⁴யாயே யத் உக்தம் , தத் இஹ ஸத்த்வம் ரஜஸ்தம இதி கு³ணா: ப்ரக்ருதிஸம்ப⁴வா:’ (ப⁴. கீ³. 14 । 5) இதி ஆரப்⁴ய கு³ணஸ்வரூபம் , கு³ணவ்ருத்தம் , ஸ்வவ்ருத்தேந கு³ணாநாம் ப³ந்த⁴கத்வம் , கு³ணவ்ருத்தநிப³த்³த⁴ஸ்ய புருஷஸ்ய யா க³தி:, இத்யேதத் ஸர்வம் மித்²யாஜ்ஞாநமூலம் ப³ந்த⁴காரணம் விஸ்தரேண உக்த்வா, அது⁴நா ஸம்யக்³த³ர்ஶநாந்மோக்ஷோ வக்தவ்ய: இத்யத ஆஹ ப⁴க³வாந்

‘கஸ்மிந் கு³ணே ? கத²ம் ? ’இத்யாதி³ப்ரஶ்நாந் ப்ரத்யாக்²யாய, கு³ணேப்⁴யோ மோக்ஷணம் கத²ம் ? இதி ப்ரத்யாக்²யாநார்த²ம், வ்ருத்தாநுவாத³பூர்வகம் மித்²யாஜ்ஞாநநிவர்தகம் ஸம்யக்³ஜ்ஞாநம் ப்ரஸ்தௌதி -

புருஷஸ்யேத்யாதி³நா ।

புருஷஸ்ய யா க³தி:, ஸா ச இதி ஶேஷ: । மோக்ஷ: - கு³ணேப்⁴யோ விஶ்லேஷபூர்வகோ ப்³ரஹ்மபா⁴வ: ।