అవయవసమ్బన్ధినీ అపరా - ప్రాగుక్తాత్ అతిరిక్తా కల్పనా ఇతి యావత్ । ఆమనుష్యలోకాత్ఆవిరిఞ్చేేః ఇతి అధశ్శబ్దార్థమాహ -
మనుష్యాదిభ్య ఇతి ।
తస్మాదేవ ఆరభ్య ఆసత్యలోకాత్ ఇతి ఊర్ధ్వశబ్దార్థమ్ ఆహ -
యావదితి ।
శాఖాశబ్దార్థం దర్శయతి -
జ్ఞానేతి ।
తేషాం హేత్వనుగుణత్వేన బహువిధత్వం సూచయతి -
యథేతి ।
ప్రత్యక్షాణాం శబ్దాదివిషయాణాం ప్రవాలత్వం శాఖాసు పల్లవత్వమ్ । అఙ్కురత్వం స్ఫోరయతి -
దేహాదీతి ।
“ఊర్ధ్వమూలమ్“ ఇత్యత్ర సంసారవృక్షస్య మూలముక్తం, కిమిదానీమ్ “అధశ్చ మూలాని“ ఇతి ఉచ్యతే ? తత్ర ఆహ -
సంసారేతి ।
అనుప్రవిష్టత్వమ్ - సర్వేషు లిఙ్గేషు అనుగతతయా సన్తతత్వమ్ , అవిచ్ఛిన్నత్వమ్ ।
రాగాదీనాం కర్మఫలజన్యత్వం ప్రకటయతి -
కర్మేతి ।
కర్మణాం రాగాదీనాం మిథో హేతుహేతుమత్త్వమ్ । తేషాం తథాత్వేనఅనవచ్ఛిన్నతయా ప్రవృత్తిః విశేషతో మనుష్యలోేకే భవతి ఇత్యత్ర హేతుమాహ -
అత్ర హీతి ।
కర్మవ్యుత్పత్త్యా ప్రాణినికాయో లోకః । మనుష్యశ్చాసౌ లోకశ్చ ఇతి అధికృతో బ్రాహ్మణ్యాదివిశిష్టో దేహో మనుష్యలోకః
॥ ౨ ॥