ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ಪೂರ್ವಪೃಷ್ಠಮ್      ಉತ್ತರಪೃಷ್ಠಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಯದಾದಿತ್ಯಗತಂ ತೇಜೋ ಜಗದ್ಭಾಸಯತೇಽಖಿಲಮ್ ।
ಯಚ್ಚಂದ್ರಮಸಿ ಯಚ್ಚಾಗ್ನೌ ತತ್ತೇಜೋ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಮಕಮ್ ॥ ೧೨ ॥
ನನು ಸ್ಥಾವರೇಷು ಜಂಗಮೇಷು ಚ ತತ್ ಸಮಾನಂ ಚೈತನ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಜ್ಯೋತಿಃ । ತತ್ರ ಕಥಮ್ ಇದಂ ವಿಶೇಷಣಮ್ — ‘ಯದಾದಿತ್ಯಗತಮ್’ ಇತ್ಯಾದಿ । ನೈಷ ದೋಷಃ, ಸತ್ತ್ವಾಧಿಕ್ಯಾತ್ ಆವಿಸ್ತರತ್ವೋಪಪತ್ತೇಃ । ಆದಿತ್ಯಾದಿಷು ಹಿ ಸತ್ತ್ವಂ ಅತ್ಯಂತಪ್ರಕಾಶಮ್ ಅತ್ಯಂತಭಾಸ್ವರಮ್ ; ಅತಃ ತತ್ರೈವ ಆವಿಸ್ತರಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಇತಿ ತತ್ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ, ನ ತು ತತ್ರೈವ ತತ್ ಅಧಿಕಮಿತಿ । ಯಥಾ ಹಿ ಶ್ಲೋಕೇ ತುಲ್ಯೇಽಪಿ ಮುಖಸಂಸ್ಥಾನೇ ನ ಕಾಷ್ಠಕುಡ್ಯಾದೌ ಮುಖಮ್ ಆವಿರ್ಭವತಿ, ಆದರ್ಶಾದೌ ತು ಸ್ವಚ್ಛೇ ಸ್ವಚ್ಛತರೇ ಚ ತಾರತಮ್ಯೇನ ಆವಿರ್ಭವತಿ ; ತದ್ವತ್ ॥ ೧೨ ॥
ಯದಾದಿತ್ಯಗತಂ ತೇಜೋ ಜಗದ್ಭಾಸಯತೇಽಖಿಲಮ್ ।
ಯಚ್ಚಂದ್ರಮಸಿ ಯಚ್ಚಾಗ್ನೌ ತತ್ತೇಜೋ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಮಕಮ್ ॥ ೧೨ ॥
ನನು ಸ್ಥಾವರೇಷು ಜಂಗಮೇಷು ಚ ತತ್ ಸಮಾನಂ ಚೈತನ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಜ್ಯೋತಿಃ । ತತ್ರ ಕಥಮ್ ಇದಂ ವಿಶೇಷಣಮ್ — ‘ಯದಾದಿತ್ಯಗತಮ್’ ಇತ್ಯಾದಿ । ನೈಷ ದೋಷಃ, ಸತ್ತ್ವಾಧಿಕ್ಯಾತ್ ಆವಿಸ್ತರತ್ವೋಪಪತ್ತೇಃ । ಆದಿತ್ಯಾದಿಷು ಹಿ ಸತ್ತ್ವಂ ಅತ್ಯಂತಪ್ರಕಾಶಮ್ ಅತ್ಯಂತಭಾಸ್ವರಮ್ ; ಅತಃ ತತ್ರೈವ ಆವಿಸ್ತರಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಇತಿ ತತ್ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ, ನ ತು ತತ್ರೈವ ತತ್ ಅಧಿಕಮಿತಿ । ಯಥಾ ಹಿ ಶ್ಲೋಕೇ ತುಲ್ಯೇಽಪಿ ಮುಖಸಂಸ್ಥಾನೇ ನ ಕಾಷ್ಠಕುಡ್ಯಾದೌ ಮುಖಮ್ ಆವಿರ್ಭವತಿ, ಆದರ್ಶಾದೌ ತು ಸ್ವಚ್ಛೇ ಸ್ವಚ್ಛತರೇ ಚ ತಾರತಮ್ಯೇನ ಆವಿರ್ಭವತಿ ; ತದ್ವತ್ ॥ ೧೨ ॥

ಚೈತನ್ಯಜ್ಯೋತಿಷಃ ಸರ್ವತ್ರ ಅವಿಶೇಷಾತ್ ಆದಿತ್ಯಾದಿಗತತ್ವವಿಶೇಷಣಂ ಅಯುಕ್ತಮಿತಿ ಶಂಕತೇ -

ನನ್ವಿತಿ ।

ಸರ್ವತ್ರ ಸತ್ವೇಽಪಿ ಕ್ವಚಿದೇವ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿವಿಶೇಷಾತ್ ವಿಶೇಷಣಮಿತಿ ಪರಿಹರತಿ -

ನೈಷ ದೋಷ ಇತಿ ।

ತದೇವ ಪ್ರಪಂಚಯತಿ -

ಆದಿತ್ಯಾದಿಷ್ವಿತಿ ।

ಸರ್ವತ್ರ ಚೈತನ್ಯಜ್ಯೋತಿಷಃ ತುಲ್ಯತ್ವೇಽಪಿ ಕ್ವಚಿದೇವ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತ್ಯಾ ವಿಶೇಷಣೋಪಪತ್ತಿಂ ದೃಷ್ಟಾಂತೇನ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ -

ಯಥಾಹೀತಿ

॥ ೧೨ ॥