శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞపూజనం శౌచమార్జవమ్
బ్రహ్మచర్యమహింసా శారీరం తప ఉచ్యతే ॥ ౧౪ ॥
దేవాశ్చ ద్విజాశ్చ గురవశ్చ ప్రాజ్ఞాశ్చ దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞాః తేషాం పూజనం దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞపూజనమ్ , శౌచమ్ , ఆర్జవమ్ ఋజుత్వమ్ , బ్రహ్మచర్యమ్ అహింసా శరీరనిర్వర్త్యం శారీరం శరీరప్రధానైః సర్వైరేవ కార్యకరణైః కర్త్రాదిభిః సాధ్యం శారీరం తపః ఉచ్యతేపఞ్చైతే తస్య హేతవః’ (భ. గీ. ౧౮ । ౧౫) ఇతి హి వక్ష్యతి ॥ ౧౪ ॥
దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞపూజనం శౌచమార్జవమ్
బ్రహ్మచర్యమహింసా శారీరం తప ఉచ్యతే ॥ ౧౪ ॥
దేవాశ్చ ద్విజాశ్చ గురవశ్చ ప్రాజ్ఞాశ్చ దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞాః తేషాం పూజనం దేవద్విజగురుప్రాజ్ఞపూజనమ్ , శౌచమ్ , ఆర్జవమ్ ఋజుత్వమ్ , బ్రహ్మచర్యమ్ అహింసా శరీరనిర్వర్త్యం శారీరం శరీరప్రధానైః సర్వైరేవ కార్యకరణైః కర్త్రాదిభిః సాధ్యం శారీరం తపః ఉచ్యతేపఞ్చైతే తస్య హేతవః’ (భ. గీ. ౧౮ । ౧౫) ఇతి హి వక్ష్యతి ॥ ౧౪ ॥

తత్ర శారీరం తపః నిర్దిశతి -

దేవేతి ।

దేవాః - బ్రహ్మవిష్ణుశివాదయః, ద్విజాః - పూజ్యత్వాత్ ద్విజోత్తమాః, గురవః - పిత్రాదయః, ప్రాజ్ఞాః - పణ్డితాః విదితవేదితవ్యాః, తేషాం పూజనం -  ప్రణామశుశ్రూషాది । శౌచం - మృజ్జలాభ్యాం శరీరశోధనమ్ । ఆర్జవం - ఋజుత్వం, విహితప్రతిషిద్ధయోః ఎకరూపప్రవృత్తినివృత్తిమత్వం, బ్రహ్మచర్యం - మైథునాసమాచరణం, అహింసా - ప్రాణినామ్ అపీడనమ్ । శరీరమాత్రనిర్వర్త్యత్వమ్ అస్య తపసః సమ్భవతి ఇతి మత్వా విశినష్టి -

శరీరేతి ।

కథం కర్త్రాది - సాధ్యత్వే తపసః శారీరత్వమ్ ? శారీరత్వే వా కథం కర్త్రాదిసాధ్యత్వమ్ ? ఇతి ఆశఙ్క్య ఆహ -

పఞ్చేతి

॥ ౧౪ ॥