ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ಗೀತಾಶಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ ಅರ್ಥಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ಅಧ್ಯಾಯೇ ಉಪಸಂಹೃತ್ಯ ಸರ್ವಶ್ಚ ವೇದಾರ್ಥೋ ವಕ್ತವ್ಯಃ ಇತ್ಯೇವಮರ್ಥಃ ಅಯಮ್ ಅಧ್ಯಾಯಃ ಆರಭ್ಯತೇಸರ್ವೇಷು ಹಿ ಅತೀತೇಷು ಅಧ್ಯಾಯೇಷು ಉಕ್ತಃ ಅರ್ಥಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ಅಧ್ಯಾಯೇ ಅವಗಮ್ಯತೇಅರ್ಜುನಸ್ತು ಸಂನ್ಯಾಸತ್ಯಾಗಶಬ್ದಾರ್ಥಯೋರೇವ ವಿಶೇಷಬುಭುತ್ಸುಃ ಉವಾಚ
ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ಗೀತಾಶಾಸ್ತ್ರಸ್ಯ ಅರ್ಥಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ಅಧ್ಯಾಯೇ ಉಪಸಂಹೃತ್ಯ ಸರ್ವಶ್ಚ ವೇದಾರ್ಥೋ ವಕ್ತವ್ಯಃ ಇತ್ಯೇವಮರ್ಥಃ ಅಯಮ್ ಅಧ್ಯಾಯಃ ಆರಭ್ಯತೇಸರ್ವೇಷು ಹಿ ಅತೀತೇಷು ಅಧ್ಯಾಯೇಷು ಉಕ್ತಃ ಅರ್ಥಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ಅಧ್ಯಾಯೇ ಅವಗಮ್ಯತೇಅರ್ಜುನಸ್ತು ಸಂನ್ಯಾಸತ್ಯಾಗಶಬ್ದಾರ್ಥಯೋರೇವ ವಿಶೇಷಬುಭುತ್ಸುಃ ಉವಾಚ

ಪೂರ್ವೈಃ ಅಧ್ಯಾಯೈಃ ವಿಸ್ತರೇಣ ಯತಸ್ತತಃ ವಿಕ್ಷಿಪ್ತತಯಾ ಉಕ್ತಮ್ ಅರ್ಥಂ ಸುಖಪ್ರತಿಪತ್ತ್ಯರ್ಥಂ ಸಂಕ್ಷೇಪೇಣ ಉಪಸಂಹೃತ್ಯ ಅಭಿಧಾತುಮ್ ಅಧ್ಯಾಯಾಂತರಮ್ ಅವತಾರಯತಿ -

ಸರ್ವಸ್ಯೈವೇತಿ ।

ಉಪಸಂಹೃತ್ಯ ವಕ್ತವ್ಯಃ ಇತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।

ಕಿಂಚ ಉಪನಿಷತ್ಸು ಯತಸ್ತತಃ ವಿಸ್ತೃತಸ್ಯ ಅರ್ಥಸ್ಯ ಬುದ್ಧಿಸೌಕರ್ಯಾರ್ಥಮ್ ಅಸ್ಮಿನ್ ಅಧ್ಯಾಯೇ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತಾಭಿಧಾನಂ ಕರ್ತವ್ಯಮ್ , ಉಪನಿಷದಾಂ ಗೀತಾನಾಂ ಚ ಏಕಾರ್ಥತ್ವಾತ್ ಇತ್ಯಾಹ -

ಸರ್ವಶ್ಚೇತಿ ।

ಕಥಂ ಸರ್ವೋಽಪಿ ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ಅಧ್ಯಾಯೇ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ಯ ಉಪಸಂಹ್ರಿಯತೇ ? ತತ್ರ ಆಹ -

ಸರ್ವೇಷು ಹೀತಿ ।

ನನು ವೇದಾರ್ಥಶ್ಚೇತ್ ಅಶೇಷತಃ ಅತ್ರ ಉಪಸಂಜಿಹೀರ್ಷಿತಃ, ತರ್ಹಿ ಕಿಮಿತಿ ‘ತ್ಯಾಗೇನೈಕೇ’ ‘ಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗಾತ್ ‘ ಇತಿ ವೇದಾರ್ಥೈಕದೇಶವಿಷಯಂ ಪ್ರಶ್ನಪ್ರತಿವಚನಮ್ ? ತತ್ರ ಆಹ -

ಅರ್ಜುನಸ್ತ್ವಿತಿ ।

ಪೃಥಕ್ ಅನಯೋಃ ತತ್ತ್ವಂ ವೇದಿತುಮ್ ಇಚ್ಛಾಮಿ ಇತಿ ವಿಶೇಷಣಾತ್ ಅಪೃಥಗರ್ಥಃ ತಯೋಃ ಅಸ್ತೀತಿ ಗಮ್ಯತೇ । ಬುಭುತ್ಸಿತಸ್ಯ ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯತ್ವಾತ್ ಏಕದೇಶೇ ತದ್ಭಾವಾತ್ ಉಕ್ತಪ್ರಶ್ನೋಪಪತ್ತಿಃ ಇತಿ ಭಾವಃ

॥ ೧ ॥